Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013

285
Agar bolaning ichi 3 kunda ham yaxshilanmasa yoki quyidagi 
holatlar bo‘lsa, bolani tibbiyot xodimiga olib boring.
• 
ko‘p ich ketib, suvdek bo‘lib kelsa
• 
tez-tez qayt qilsa
• 
juda chanqagan bo‘lsa
•
juda kam ovqat yesa va oz suyuqlik ichsa
• 
isitma chiqsa
• 
axlati qonli bo‘lsa
• 
Tomir ichiga suyuqlik quyish kerak bo‘lib
qolishi mumkin (venaga quyiladigan suyuqlik).
ICH KETISHI VA ICHBURUG‘ (QONLI ICH KETISHI,
DIZENTERIYA)
Odamda ich ketib, suyuq yoki suvdek bo‘lib kelsa, u ichketishga 
uchragandir. Agar axlatida shilimshiq yoki qon bo‘lsa, u ich buruqqa chal-
ingan.
Ich ketish yengil yoki og‘ir bo‘lishi mumkin. U 
o‘tkir
(birdan tez-tez 
ich surib turadi ) yoki 
surunkali
(bir haftadan oshsa) bo‘lishi mumkin.
Ich ketish yosh bolalarda, ayniqsa, to‘yinmagan bolalarda ko‘p 
uchraydi va bu ular uchun ancha xavflidir. 

---

Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013
284
Bola organizmida oziqli moddalar tanqis bo‘lib qolmasligi uchun, 
uni ovqatlantirishni davom ettiring.
Bola 6 oylikdan katta bo‘lsa yoki unga qo‘shimcha ovqat bera bosh-
langan bo‘lsa, quyidagilarga rioya qiling:
Kasha va unga o‘xshash kraxmalga boy ovqatlar (sabzavotlar, 
shuningdek, go‘sht, baliq kabilar) berib turilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi.
• Bola ovqatiga 1 -2 qoshiq yog‘ qo‘shilsa, bolaning ozib ketmasli-
giga yordam beradi.
• Sharbatlar organizmdagi kaliy kabi minerallarni tiklaydi. Iloji 
bo‘lsa, shakar qo‘shilmagan meva sharbatlaridan bering. Ichi ketayotgan-
da odam o‘z organizmi uchun kerak bo‘lgan mineral tuzlarni ko‘p yo‘qota-
di.
• Oziqali ovqatlardan bering. Ovqatlarni yaxshilab pishiring va ular-
ni bolaga ezib bering. (220-222 betlarga qarang)
• Bola bir kunda kamida 6 marta ovqatlanishi kerak.
• Ich ketish to‘xtaganidan keyin ham yuqoridagi ovqatlarni hamda 
ularga qo‘shib boshqa ovqatlarni ham yana ikki hafta berib turing. Bu 
ovqatlar organizmning asliga kelishiga yordam beradi.
• Iloji bo‘lsa, bola tuzli ovqatlardan ham iste'mol qilsin.
Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013