Халкаро шартномалар хукуки


  Xalqaro shartnomaning nomi



Download 2,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/185
Sana13.08.2021
Hajmi2,23 Mb.
#146699
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   185
 
4.3.  Xalqaro shartnomaning nomi 
 
Nomlanish  asosan  siyosiy  ahamiyatga  ega  bo’lib,  shartnomaning 
yuridik kuchiga ta’sir etmaydi. Shartnomaning nomlanishidan qat’iy nazar 
shartnomadagi  tomonlarning  huquq  va  majburiyatlari  bir  xilda  imperativ 
(jus cogens) xarakteriga ega bo’ladi.  
Shartnomaviy 
aktlarning 
nomlanishida 
umume’tirof  etilgan 
tushunchalarning  mavjud  emasligiga  qaramay,  ularning  ayrim  o’ziga 
xosliklari mavjud. Shuning uchun amaliyotning taxliliga asoslangan holda, 
hech bo’lmaganda nomlanishga qiyosiy aniq ta’rif berishga urinib ko’rish 
lozim. Bunda lingvistikadagi farqlilikni hisobga olish kerak. 
Ingliz  (AQSHdan  tashqari)  va  ispan  tilida  so’zlashuvchi  davlatlarda 
shartnomalarning  barcha  turlari  bir  so’z  bilan  –  treaties,  tratados  deb 
nomlanadi.  Rus  va  boshqa  bir  qator  tillarda,  masalan,  fransuz,  italyan, 


64 
 
rumin  tillarida  bu  ma’noni  berish  uchun  “xalqaro  shartnoma”  ifodasi 
ishlatiladi, zero shartnomalar ichki huquqda ham mavjud. 
Turli  tillarda  aytib  o’tilgan  atamalar  bilan  bir  xil  bo’lmagan 
shartnomaviy aktlar tushuniladi. Polyak tilida shartnomani anglatish uchun 
“trakta”  deb  aytiluvchi  so’zdan  foydalaniladi;  italyan  tilida  –  “kontrakt”; 
ingliz va fransuz tillarida ikkita bir-biriga yaqin termin mavjud: agreement 
– shaxsiy rozilik (kelishuv) va arrangement – tartibga solish
1
.  
Bu 
atama 
Xalqaro 
shartnomalar 
huquqi 
haqidagi 
Vena 
Konvensiyalarida ham ishlatilgan. O’z maqsadlari uchun ular shartnomani 
xalqaro  kelishuvning  yozma  shakli  deb  bilishadi.  Aytish  joizki,  ushbu 
konvensiyalar  qabul  qilinguniga  va  ularda  belgilab  qo’yilguniga  qadar 
faqat yozma shakldagi kelishuvlar amaliyotda shartnoma sifatida nomlanib 
kelgan. 
Zamonaviy  shart-sharoitlarda  xalqaro-huquqiy  aktlarning  umumiy 
xajmida  shartnomalarning  alohida  o’ziga  xos  hajmi  sezilarli  darajada 
kamaydi,  o’z  navbatida  kelishuvlarning  ulushi  ortdi.  Bunga  asos  bo’lgan 
omil, ko’p miqdordagi aniq masalalar yechimida xalqaro huquqning to’liq 
va  tezkor  tartibga  solinishiga  bo’lgan  talabning  ortishi  hisoblanadi. 
Bularning  barchasi  ma’lum  bir  masalalar  yechimi  yuzasidan  o’rinli 
shartnomalarning ahamiyatini pasaytirmaydi albatta. 
 
 
Konkret  aktlarning  nomlanishi  sifatida  “kelishuv”  atamasi  davlatlar 
o’rtasida  dolzarb  masalalar,  iqtisodiy,  moliyaviy,  texnik  va  madaniy 
sohalardagi  xalqaro-huquqiy  kelishilgan  aktlarni  anglatish  uchun 
ishlatiladi.  To’g’risi,  ko’p  hollarda  kelishuvlar  o’z  mohiyatiga  ko’ra 
aksariyat shartnomalardan dolzarbroq hisoblanadi. 
 
                                                 
1
 Лукашук И.И. Язык международных договоров//РЕМП. 1992. СПб., 1994. – C.23. 

Download 2,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   185




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish