Халқаро капитал миграцияси

амалга ошириш асослари
ПОРТФЕЛЬ
ИНВЕСТИЦИЯЛАР
узоқ муддат даромад олиш ҳуқуқини таъминловчи, аммо инвестициялаш объекти устидан назорат қилиш ҳуқуқини бермайдиган ишлаб чиқаришга қисқа ва узоқ муддатли капитал қўйилмалар
пировард мақсади дивиденд ёки қатъий фоиз ставка шаклидаги даромад олишга қаратилган тадбиркорлик капиталининг устувор шакли
асосий хусусияти
асоси

• хорижий корхона мулкида қатнашиш ҳуқуқини берувчи акцияларни сотиб олиш орқали хорижий инвестиция киритиш;
• хорижий корхона билан кредит муносабатларини ифода этувчи облигациялар ва векселлар сотиб олиш орқали хорижий инвестиция киритиш.

а) хорижий корхона устав капитали акциялар пакетининг 10% дан кам қисмига эгалик қилиш;
б) хорижий корхонанинг қарзи, қимматбаҳо қоғозларини облигация ва векселлар шаклида сотиб олиш.
амалга ошириш шакллари

Тўғридан-тўғри ва портфелли инвестициялар ўртасидаги ўзига хос фарқлар

Белгилар	Тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар	Портфелли инвестициялар
Мақсади	Хорижий фирмани назорат қилиш	Юқори фойда олиш
Мақсадга эришиш йўллари	Хорижда ишлаб чиқаришни ташкил қилиш ва юритиш	Хорижий қимматли қоғозларни сотиб олиш
Мақсадга эришиш усуллари	а) хорижий фирмага тўлиқ эгалик қилиш; б) акциялар назорат пакетини сотиб олиш (ХВФ уставига кўра компания акциядорлик капиталининг 25% идан кам бўлмаслиги керак)	Хорижий фирма акциядорлик капиталининг камида 25% ини сотиб олиш (АҚШ, Япония ва Германияда – 10%)
Даромад шакллари	Тадбиркорлик фойдаси, дивидендлар	Дивидендлар, фоизлар

ССУДА КАПИТАЛИ
қарзлар, кредитлар ва хорижий банкларга маблағлар қўйиш орқали фоиз кўринишида фойда олиш мақсадида амалга оширилган хорижий капитал қўйилмалар
а) қисқа муддатли ссуда капитали – 1 йилгача муддатга кредитлар бериш;
б) узоқ муддатли ссуда капитали – 1 йилдан ортиқ муддатга кредитлар бериш;
в) хусусий ссуда капитали – фирмалар, банклар ва брокерлар томонидан бериладиган кредит ресурслари;
г) давлат ссуда капитали – давлат ва давлатлараро кредит ресурсларидан фойдаланиш.