Халқ таълими вазирлиги

 
Микрокейс-4 
―Болалардаги ―Мен ўзим‖ феномени уларни катталардан психологик 
алоҳидаланишига ва ижтимоий тараққиѐтига хизмат қилади.‖
 Ушбу фикрни изоҳланг. 
Микрокейс-5 

Тасаввур қилинг, 4 ѐшли бола кўчада онаси билан кетаѐтганида 
хархаша қила бошлади. Шунда унинг онаси болага қўпол муомалада бўлиб, 
болани урушиб берди. 

Тасаввур қилинг, 4 ѐшли бола дўконга кирганида онасига турли 
нарсаларни кўрсатиши билан она боласининг айтагини дарҳол мухайѐ 
қилмоқда. 
Сизнинг фикрингизча, ушбу икки вазиятдаги болалар қандай шарт-
шароитларда вояга етмоқда ва бу уларнинг психикасига қандай таъсир 
этади? Шу мисоллар орқали “ота-она-бола” муносабатлари тизимини 
изоҳлаб беринг. 
Микрокейс-6 
―Зилола 5 ѐшда бўлиб, у жуда ҳам гулларни яхши кўради. Шу боисдан у 
ҳамиша эрталаб гулларга сув қуяди. Яқинда Зилола боғча опасидан гул уруғини 

---

61 
гул тувакка экишни ўрганиб олди. Сарвар эса кўпроқ расм чизишга ва 
пластилиндан турли буюмларни ясашга жуда қизиқади. У ҳам Зилола билан 
тенгдош.‖ Сизнингча, ушбу икки нафар болада содда меҳнат фаолиятлари 
қандай психологик хусусиятларнинг шаклланишига хизмат қилиши 
мумкин? 
Микрокейс-7 
―Сайр вақтида Алишер бирданига онасини сўроққа тута бошлади: 
- 
Ойи, қуѐш қанақа? 
- 
Қуѐш катта ва ѐруғ. 
- 
Ойи, асфальтни ким қурган? 
- 
Инсонлар. 
- 
Инсонларни ким яратган? 
- 
Аллоҳ ‖.
Ушбу вазиятни таҳили қилинг ва шу каби “она ва бола”суҳбатлари 
орқали болада қайси хусусиятлар шаклланиб боради. 

---

62 

---

63 
1. Болалар психологияси ўқув фани сифатида 
2. Болалар психологияси фанининг методлари. 
3.Мактабгача 
ѐшдаги 
болаларнинг 
аҳлоқий 
тушунчаларини 
шакллантириш. 
4. Мактабгача ѐшдаги болалар инқирози. 
5.
Мактабгача ѐшдаги меҳнат фаолиятининг хусусиятлари. 
4. Болаларнинг шахсий ва ижтимоий тайѐргарлиги. 
5. Мулоқотнинг асосий шакллари. 
6. Мактабгача ѐшдaги бoлaлaр жaлб қилинaдигaн мeҳнaт турлари. 
7.Мактабгача ѐшдаги болаларда билиш жараѐнларининг ривожланиши. 
8.Мактабгача ѐшдаги болаларда мотивларни пайдо бўлиши . 
9. Мактабгача ѐшдаги болаларда нутқни ривожланиши.
10. Мактабгача ѐшдаги болаларнинг ўйин фаолиятлари. 

---

64 

---

65 
ТАЪЛИМ - шахснинг билим ва фаолият усулларини эгаллашга ҳамда 
уни мустаҳкам эсда сақлаб қолиш жараѐни. Ўқиш ҳар қандай фаолиятнинг 
зарурий қисмларидан бўлиб, у субъектни ўзгартиш жараѐни ҳамдир.
БИЛИШ - психик акс эттириш жараѐни, билимларни эгаллаш ва 
ўзлаштиришни таъминлайди, билишга қизиқиш – ақлий интеллектуал ҳислар 
маҳсули, бу одамнинг теварак - атрофдаги оламни билиш эҳтиѐжи тариқасида 
намоѐн бўлади.
ЗЕҲН, ЛАЁҚАТ - нерв тизимининг баъзи генетик назариялари 
анатомик - физиологик хусусияти бўлиб, у кишида қобилиятлар таркиб топиши 
ва ривожланишининг дастлабки индивидуал туғма табиий заминидир.
АҚЛ - кишининг умумий билиш қобилияти бўлиб, уни билим ва 
тажрибаларни эгаллашга ва уларни амалда қўллашга тайѐрлиги, шу билан бир 
қаторда кишининг муаммоли вазиятларда ақл - фаросат билан узини тута олиш.