Халқ таълими ходимлари малакасини ошириш тизимини ислоҳ қилишнинг долзарб

ХАЛҚ ТАЪЛИМИ ХОДИМЛАРИНИ ҚАЙТА ТАЙЁРЛАШ ВА МАЛАКАСИНИ 
ОШИРИШ ТИЗИМИДА РАҚАМЛИ ТЕХНОЛОГИЯЛАР АСОСИДА МОБИЛ 
ТАЪЛИМ ИЛОВАЛАРИНИ ЯРАТИШ ВА РИВОЖЛАНТИРИШ МАСАЛАЛАРИ 
 
С.Э.Низомхонов- 
ТШХТХҚТМОХМ катта ўқитувчиси 
Л.Асадов- 
Чирчиқ шаҳар 21-сон мактаб ўқитувчиси 
 
Аннатация: Ушбу мақолада халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва 
малакасини ошириш тизимида рақамли технологиялар асосида мобил таълим 
иловаларини яратиш ва ривожлантириш масалалари хусусида фикр ва мулохазалар 
билдирилган. 
Узлуксиз таълим тизими таълимнинг сифат даражасини юқори кўтаришдек 
машаққатли бир даврда рақамли таълим технологияларни кенг миқёсда тадбиқ этиш 
зарурияти бугунги таълим-тарбия тизимини ислоҳ қилишнинг муҳим ечими ва амалий 
воситасига айланиши муқаррар. 
Таъкидлаш жоизки, Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг Олий Мажлисга қилган 
Мурожаатномаси халқимиз томонидан катта қизиқиш ва ҳаяжон билан қарши олинди. 
Унда Давлатимиз раҳбари томонидан 2020 йилга « Илм-маърифат ва рақамли 
иқтисодиётни ривожлантириш йили» деб ном берилиши ва « Рақамли иқтисодиёт» ни 
жорий этишнинг асосий омилларидан бири бу – ахборот-технологиялари соҳасида чуқур 
билим ва кўникмаларга эга, замонавий технологиялардан эркин фойдалана оладиган, 
малакали кадрлар ҳисобланади. Ҳар бир мутахассис, ҳар бир раҳбар рақамли 
технологиялардан самарали фойдалана олсагина, ишда унум, ривожланиш бўлади. Ҳар 
биримиз буни англашимиз ва шунга яраша ҳаракат қилишимиз шартлиги ҳақида ўринли 
вазифалар белгилаб ўтилган. 
Мурожаатномани тинглар эканмиз, мазкур дастур бир қарашда иқтисодиёт соҳасига 
тааллуқли эканлиги кундай равшан бўлиб турса ҳам, таълим соҳасида фаолият юритаётган 
биз – ўқитувчилар зиммасига ҳам улкан вазифалар юкланаётганлигини ҳис қилмоқдамиз. 
Ушбу рақамли технология таълим тизимида инқилобий ўзгаришларни олиб кирди. 
Демак, рақамли таълим технологиялари билан рақамли иқтисодиёт пойдеворини 
бунёд қилишга биз – халқ таълими ходимлари бирдек масъулмиз. Айниқса халқ таълим 
муассасаларида таълим жараёнини рақамли технологиялар билан уйғунлаштириш 
келажакда ўз самарасини беришини, албатта, ҳисобга олишни тақозо қилади. 

---

202 
Халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш тизимида 
педагогик ва рақамли технологияларга мурожаат қилиш, сўнгра анъанавий таълимнинг 
афзалликлари ва электрон таълимни биргаликда фойдаланиш ҳамда аралаш таълимни 
(смешанное обучение, Blended learning) жорий қилишни жадаллаштириш зарурлигини ҳар 
бир ўқитувчи, ҳар бир раҳбар чуқур англашлари зарур. 
Ҳозирги кунга келиб рақамли технологиялар асосидаги ақлли мобиль қурилмалар 
жуда тез такомиллашиб бормоқда. Ушбу рақамли қурилмалар барча вазифаларни 
бажариш имконини берувчи янги технологик воситаларни, шунингдек, таълим 
тизимининг барча бўғинларида ҳам ижодий фаол фойдаланиш имкониятларини 
кенгайтирмоқда. 
Мобиль технологиялари асосида таълим бугунги кунда хорижий мамлакатларнинг 
таълим тизимларида кенг қўлланилмоқда. Америка Қўшма Штатлари, Канада, Eвропа 
мамлакатларида мобиль таълим ресурслари ва уларнинг ривожланиш усулларини 
бирлаштирувчи ягона платформадан фойдаланиш орқали турли фанларни ўқитишда 
мобиль таълим технологиялари жорий этилганлигини таъкидлаш мумкин
48
.
Шу билан бирга, халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш 
тизимида ушбу рақамли технологиялар асосида мобил таълим иловаларини яратиш ва уни 
ривожлантириш ўқув жараёнларини ташкил этишда чексиз маълумотлар ва билим олиш 
имкониятини беради. 
Мобиль қурилмаларнинг имконияти тобора тараққий этиб бораётганлиги сабабли 
улар таълим воситаси сифатида кенг қўлланилиши анъанавий ва ноанъанавий таълимда 
асосий ўринни эгаллаб бормоқда. Таълим олишнинг замонавий усулларидан бири, бу 
мобиль технология асосида таълим олиш бўлиб, у кун сайин ривожланиб бормоқда. 
Ҳозирда мобиль таълим атамасидан уч кўринишда фойдаланиш мумкин: