Habiba haydarovaning

1.Qo`shiqchilar tayyorlandilar.

2.Yosh qo`shiqchilar tayyorlandilar.

Gapning asosiy mazmuni bosh bo'laklardan anglashiladi. Gapdagi fikr yana ham to'liq bo'lishi uchun boshqa so'zlar ham ishtirok etadi. Bular ikkinchi darajali bo'laklar deyiladi. Ikkinchi darajali bo'laklar bosh bo'laklar bilan bog'lanib, gapning mazmunini to'ldiradi. Ikkinchi darajali bo'laklar ham gapda ma'lum bir so'roqqa javob bo'ladi.

Qoida darslikdan o'qitiladi.

Darslik bilan ishlash. 123-mashq . Matnda nechta gap bot ekan? (3 ta.)

• 
  Gaplarni qanday anlqladlngiz? (Mazmuni va ovezning pasaylihlga qarab.)
  

- Matnda qanday gaplar berllgan? (Darak gaplar.)

-Ulardan qanday ma/mun unglashllyaptl? (Darak, xabar mazmuni.)

- Darak gapning oxiriga qanday bclgi qo'yiladi? (Nuqta.)

Matndagi har bir gap doskaga yozib, ana shunday tahlil qi-linadi, gapning bosh bo'laklari tagiga chiziladi. (Do'lana tog'larda o'sadi. Olimlar do'lanada darmondorilar borligini aniqladilar. Hozir uning mevasi va gulidan shifobaxsh dorilar tayyorlanadi.)

Shifobaxsh so'zining imlosini ko'rib chiqish. So'z harf va tovush tomonidan ko'rib chiqiladi. Talaffuzi va imlosidagi farq aniqlanadi. So'z bo'g'inga bo'lib o'qiladi.

IV.Mustahkamlash.124- mashq. Mashqning sharti tushuntiriladi.

Gapdagi chiziqlar o'rniga mashq ostida berilgan so'zlardan mosini tanlash; tanlangan so'zni o'rniga qo'yib, gaplarni to'ldirib yozish; qo'yilgan so'zlarga so'roq berib, ular gapning qanday bo'lagi ekanini aniqlash; bosh va ikkinchi darajali bo'laklarni aniqlash va tagiga chizish. Namuna: O'quvchilar sinfga baliqchalarni keltirdilar.

V.Baholash. O'quvchilarning olgan baholari e'lon qilinadi va baho izohlanadi.

VI.Uyga vazifa: 125-mashq

MRO`TIBO`_____

Sana

Mavzu: Ikkinchi darajali bo`laklar.

Darsning maqsadi:

Ta`limiy: o'quvchilarning gapda ega va kesimdan tashqari, ularni izohlab keluvchi ikkinchi darajali bo'laklar ham bo'lishini angiab olishlariga erishish;

Tarbiyaviy: tabiatga bo'lgan qiziqishni o'stirish.

Rivojlantiruvchi: o'quvchilar yozuvining chiroyli bo'lishiga erishish.

Darsning turi: mustahkamlovchi.

Darsning metodi: izlanish.suhbat,amaliy

Darsning jihozi: gaplarning chizmalardagi tasviri , turli ko'rinishdagi rasmlar

Darsning borishi:

Dars elementlari	I	II	III	IV	V	VI
Davomiyligi	3	7	14	15	5	1

I.Tashkiliy qism. O'quvchilarning darsga hozirligini kuzatish.

II..Uy vazifasini tekshirish. Uyga vazifa ko`rib,o`qib chiqiladi.Daftarlar almashtiriladi.

III.Mavzu bayoni.O`quvchilarga ega va kesmdan iborat gap beriladi, o`quvchilar unga mos ikkinchi darajali bo`lak qo`shib gap tuzadilar.

Masalan.Olma pishdi. Shirin olma pishdi.Qizil olma pishdi.Tuzgan gaplarini savollar yordamida bosh va ikkinchi darajali bo`lakka ajratadilar.

Darslik bilan ishlash.126-mashq ustida ishlash.Mashq shartiga ko`ra gaplarni ko`chirib ,so`roqlar yordamida gap bo`laklarini namunadagidek tahlil qiladilar.

Kuchli shamol qo`zg`aldi.Nima qo`zg`aldi?-shamol(ega):shamol nima qildi?-qo`zg`aldi.(kesm):qanday shamol?-kuchli (ikkinchi darajali bo`lak).

Ulkan daraxtlar qattiq silkindi.Sarg`aygan barglar yerga to`kildi.

Zamin barglar bilan qoplandi.Serdavlat daraxtlar chiroyini yo`qotdi.

127-mashq.Nuqtalar o`rniga so`roqlarlarga mos so`zlar tanlab.matnni to`ldiring.

Matnni yozadilar.Tanlahgan sozlar gapning qaysi bo`lagiekanini aniqlab,ularni tegishli chiziq yordamida belgilaydilar.

Foydalanish uchun so`zlar:atrofni,to`lin,horg`in,yoqimli,uzoq,osmonda,kechani.

IV.Mustahkamlash.Husnixat mashqlari.