Х боб. Инновацион иқтисодиётни ривожлантиришда хорижий тажрибалардан фойдаланиш Ўқув мақсади

Инновацион тараққиётда асосан қуйидагиларга эътибор қаратилади:

- ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатишнинг барча бўғинларида босқичма-босқич асосий ва ёрдамчи фондларни замонавий технолиялар билан алмаштириш сиёсати жорий этилган. Масалан, Японияда асосий ишлаб чикариш воситалар ҳар 6-7 йилда, АҚШда 8-9 йилда, Германияда 9-10 йилда тўлик янгиланади;

• 
  худудлардаги асосий ва етакчи саноат тармоқларида ишлаб чиқаришнинг таркибий ўзгариши ва диверсификациялашувини амалга ошириш;
  

• 
  мамлакатнинг инновацион салоҳиятини ўлчашда миқдорий ва сифатни аниқловчи 100 га яқин индикаторлар белгиланиши. Ушбу индикаторларни ҳисоблашда таълим, илм-фан, технологиялар, инсон капитали, инновацион ва ижтимоий-сиёсий мухит, расмий миллий статистика маълумотлари, аҳоли ва тегишли мутахассислардан олинган сўров натижалари бирлаштирилган ҳолда яхлит тизимга келтирилади.
  

Илмий-техникавий фаолият натижасини акс эттирувчи қуйидаги кўрсаткичлар назарда тутилади:

• 
  патент статистикаси;
  

• 
  технологик тўлов баланси;
  

• 
  юқори ишлаб чиқариш технологиялар бозори.
  

• 
  мамлакатдаги олий маьлумотли аҳолининг улуши;
  

• 
  илмий тадқиқотларда хусусий капиталнинг улуши;
  

• 
  янги саноат намуналари;
  

• 
  тадқиқотчилар сони ва ўртача ёши;
  

• 
  мамлакатнинг халқаро кашфиётлар ва илмий ишланмалардаги улуши илмий-техникавий марказларнинг сони;
  

• 
  ЯИМда иқтисодиётнинг инновацион сектори улуши;
  

• 
  халқаро савдо айланмасида юкори технологияли товар, иш, хизматларнинг
  

200

улуши ва х.к.

Хорижий инвестицияларни жалб этмай, айниқса, етакчи тармоқларда чет эл инвестициялари иштирокини кенгайтирмай туриб, иқтисодиёткорхоналарда инновациявий фаолиятни таркибий ўзгаришларини амалга ошириш ва уни модернизация қилиш, корхоналарни замонавий техника билан қайта жиҳозлаш ҳамда рақобатдош маҳсулот ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш мумкин эмас. Мамлакатимиз иқтисодиётига хорижий инвестицияларнинг жалб этилиши унинг иқтисодий имкониятларининг кенгайишини тезлаштириб, барча соҳаларда ички имконият ва резервларни ишга солиш, янги техника ва технологияни, экспортбоп товарларни ўзлаштириш, уларни ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш орқали давлатимиз иқтисодий қудратини таъминлашда муҳим аҳамият касб этади.

Миллий иқтисодиётда корхоналарда инновацион технологияларни ривожлантиришда хорижий инвестицияларнинг аҳамияти ниҳоятда катта бўлиб, у қуйидагилар билан изоҳланади: