Guruh talabasi Toirov Shaxzodning “Biznes boshqaruv asoslari” fanidan

2. Boshqarish sub’ektlari va ob’ektlari

Har qanday sistema, jumladan korxonalar ham ikki sistema ko‘rinishida namoyon bo‘ladi: boshqaruvchi va boshqariluvchi sistemalar. Korxonalarda boshqaruvchi sistemaga (boshqaruv sub’ekti) korxona rahbariboshchiligidagi boshqaruvchilar, boshqariluvchi sistemalarga (boshqaruv ob’ekti) sex, uchastka ishchi o‘rinlari kiradi. Sex boshlig‘i boshchiligida sex boshqaruvi zavod sexlarini boshqaruvi deyilsa, ishlab chiqarish uchastkalari esa boshqarish sistemalari.Uchastkada uchastka rahbarlari boshqaruvchi sistemalar bo‘lsa, boshqariluvchilar esa ishchi o‘rinlaridir. Har ikki boshqaruvchi va boshqariluvchi sistemalar orasida bir xil munosabat, ya’ni insonlar o‘rtasidagi munosabatga asoslanadi. SHunday qilib, ishlab chiqarish ikki turdagi boshqaruvdan iborat: buyumlarni boshqarish (mehnat vositalari) va insonlarni boshqarish (ishlovchilar). Buyumlarni boshqarish (uskuna, mashina, stanok)-bu ishlab chiqarishning o‘zi, ya’ni ishlab chiqarish jarayonida iqtisodiy resurslar sifatida, mahsulotlar vaxizmatlardan iborat hayotiy ne’matlar yaratiladi. Ishlab chiqarishning ana shu qismi boshqariluvchi sistemasini tashkil qiladi. Demak, ishlab chiqarishni boshqarish avvalo ishlovchilarni boshqarish, o‘z navbatida ishlovchilar mehnat vositalari (mashina. stanok, mexanizm)ni boshqaradi. Boshqaruvchi va boshqariluvchi sistemalar o‘rtasida o‘zaro axborot almashiniladi. Boshqaruvchi sistemadan boshqariluvchilarga boshqaruv qarorlari buyruq ko‘rinishida tushuniladi: o‘z navbatida boshqariluvchilar boshqaruvchilarga buyruqning ijrosi xaqida axborot beradilar.