Guruh F. I. Sh Baho

3.2. RTP va RTCP protokollari

Nutq ma’lumotlarini va videoma’lumotlarni uzatilishini ta’minlash uchun ilovalar bog‘lanishlar o‘rnatilishisiz transport darajasi servisini (masalan, UDP) ishlatadi. Bunda har bir ilova paketlarning foydali yuklamasini o‘ziga xos tarzda, shu juladan ishlash uchun zarur bo‘ladigan maydonlar va ma’lumotlarni shakllantirilishini ta’minlashi mumkin. Lekin, turli tabiatdagi ma’lumotlar (nutq, video) ularni tarmoq bo‘ylab uzatishda yetarlicha ma’lum funksionallikning ta’minlanishini talab qiladigan umumiy o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Bu turli tabiatlardagi ma’lumotlar oqimlari uchun umuiy funksiyalarni birlashtiradigan va butun mavjud ilovalar orqali ishlatiladigan qandaydir umumiy transport darajasini bu daraja protokoliga standart maqomini berish bilan shakllantirishga imkon beradi. IETF qo‘mitasi tomonidan real vaqtda ma’lumotlarni tashish protokoli - Realtime Transport Protocol (RTP) ishlab chiqilgan. U tarmoq bo‘ylab paketlar marshrutlanishili nutq va video ma’lumotlarni interaktiv uzatishga bog‘liq bo‘lgan deyarli barcha ilovalar uchun bazis bo‘lib qoldi.

IP-tarmoqlar uchun xarakterli bo‘lgan vaqtinchalik kechiktirishlar va paketlarning kechiktirilishini o‘zgarishi (djitter) kechiktirishga sezgir bo‘lgan, masalan, nutq va videoma’lumotlarni qabul qilish uchun absolyut yaroqsiz qilish bilan ma’lumotlarni jiddiy buzishi mumkin. Ta’kidlaymizki, paketlarning kechiktirilishini o‘zgarishi kechiktirishning absolyut qiymatiga qaraganda uzatish sifatini sub’ektiv baholashga ancha kuchli ta’sir qiladi.