Guruh : kbi -58 Bajardi : Jumayev A. Tekshirdi : Abdug’aniyev A

Молиявий коэффицент номи	Ҳисоблаш тартиби
Оптимал чегараси
1	Молиявий коэффиценти	мустақиллик	Кмм=Ўмм/БС	0,5-1
2	Молиявий коэффиценти	барқарорлик	Кмб=(Ўмм + Умқ)/БС	0,6-1
3	Жорий ликвидлик коэффиценти		Кжл=ЖА/ЖМ	2-3
4	Тез ликвидлик коэффиценти		Ктл=(Пм+Қмқ+Дқ)/ ЖМ	1-2
5	Мутлоқ ликвидлик коэффиценти		Кмл=(Пм+Қмқ)/ЖМ	0,2-1
6	Ҳаракатчанлик коэффиценти		Кҳ=ИК/Ўмм	0,1-0,5
7	Банкротликни коэффиценти	башорат қилиш	Кбб=ИК/БС	Кичиклашмаслиги керак
8	Молиялаш коэффиценти		Км=Ўмм/ҚМ	1 дан катта
9	Иммобилизация коэффиценти		Ки=А/АВбқ	0,5 дан кичик
10	Кумулятив коэффиценти	фойдалилик	Ккф=СФ/БС	Кичиклашмаслиги керак

Бу ерда:

• 
  Ўмм – корхонанинг ўз маблағлари манбаи;
  
• 
  БС – баланс жами суммаси;
  
• 
  Умқ – узоқ муддатли қарз манбалари;
  
• 
  ЖА – жорий активлар;
  
• 
  ЖМ – жорий мажбуриятлар;
  
• 
  Пм – пул маблағлари;
  
• 
  Қмқ – қисқа муддатли молиявий қўйилмалар;
  
• 
  Дқ – дебиторлик қарзлари;
  
• 
  ИК – ишчи капитал (ўз айланма маблағлари мавжуд суммаси);
  
• 
  ҚМ – жами қарз манбалари;
  
• 
  А – жамғарилган аммортизация суммаси;
  
• 
  АВ_бқ – жами асосий воситалар бошланғич қиймати;
  
• 
  СФ – ҳисобот йилининг соф фойдаси.
  

Jami mablag’dagi korxonaning o’ziga qarashli mablag’ ulushi


Korxonaning o’z mablag’
Uzoq muddatli qarzlardan foydalanish koeffitsienti


Korxonaning moliyaviy barqarorligini belgilovchi eng muhim ko’rsatkichlar


Korxonadagi o’ziga qarashli mablag’ bilan qarzga olingan mablag’lar o’rtasidagi nisbat
Korxonadagi
jami mulkning

larining chaqqon harakatchalik koeff-ti


Eskirishning jamlanish koeffitsenti
Korxona mulki tarkibidagi asosiy vositalarning aniq qiymati koef-ti
xarakatchanligi koeffitsienti

Buxgalteriya balansi ma’lumotlari asosida moliyaviy
koeffitsientlar quyidagi tartibda aniqlanadi:

1. 
   Moliyaviy mustaqillik koeffitsienti quyidagicha aniqlanadi:
   

O’z mablag’larining manbalari (480 satr)
Balans jami (780 satr)

2. 
   To’lov qobiliyati koeffitsienti quyidagi tartibda aniqlanadi:
   

Joriy aktivlar (390 satr) Joriy majburiyatlar (600 satr)

3. 
   Qarz va o’z mablag’lari o’rtasidagi nisbat koeffitsienti quyidagi tartibda aniqlanadi:
   

Majburiyatlar (770 satr)
O’z mablag’larining manbalari (480 satr)

4. 
   Zahira va xarajatlarni o’z manbalari bilan qoplanganlik koeffitsienti quyidagi tartibda aniqlanadi:
   

O’z mablag’lari manbalari + uzoq muddatli majburiyatlar – uzoq muddatli aktivlar
(480+490-130 satr)



Tovar-moddiy zahiralar (140 satr)

5. 
   Mablag’larning chaqqon harakatchanlik (manyovrlashganlik) koeffitsienti quyidagi tartibda aniqlanadi:
   

O’z mablag’lari manbalari + uzoq muddatli majburiyatlar – uzoq muddatli aktivlar
(480+490- 130 satr)



O’zmablag’larining manbalari (480 satr)

Moliyaviy koeffitsientlar tahlili

Ko’rsatkichlar	Yil		Yil oxiriga		O’zgarishi (+,-)
		Boshi ga
1	2		3		4=3-2
1. Moliyaviy mustaqillik koeffitsienti	0,641		0,817		+0,176
2. To’lov qobiliyati koeffitsienti	2,061		4,223		+2,162
3. Qarz va o’z mablag’lari o’rtasidagi nisbat koeffitsienti	0,560		0,223		-0,337
4. Zahira va xarajatlarni o’z manbalari bilan qoplanganlik koeffitsienti	0,978		1,372		+0,394
5. Mablag’larning chaqqon harakatchanlik koeffitsienti	0,594		0,721		+0,127

“A» aktsionerlik jamiyatining to’lov qobiliyatini tahlili

	To’lash uchun mablag’lar	Satr raqami	Hisobot yili oxiriga 3	To’lov qarzlari	Satr raqami	Hisobot yili oxiriga summasi, ming so’m
	1	2		4	5	6
	1.Pul mablag’lari, ya’ni kassadagi va hisob raqamidagi pul mablag’lari	330-340	26827	1. Mol etkazib beruvchi va pudratchilarga to’lanadigan schyotlar (qarzlar)	610	42410
	2. Valyuta mablag’lari	350	----	2. Byudjetga to’lovlar bo’yicha qarzlari	680	299955
	3.Qisqa muddatli in- yalar,boshqa pul mablag’lari va joriy aktivlar	360-380	2820	3.Soliq va majburiyto’lovlarbo’ yicha kechiktirilgan majburiyatlar	650	-
	4. Tayyor mahsulot	170	1219621	4. Mulkiy va shaxsiy sug’urta bo’yicha qarzlari	700	22515
	5. Debitorlik qarzlari	210	1404778	5. Maqsadli davlat jamg’armalariga to’lovlar bo’yicha qarzlar	690	59699
				7. Mexnatga haq to’lash bo’yicha qarzlar	720	100786
				8. Qisqa muddatli kredit va qarzlar	730-740	511524
				9. Boshqa joriy majburiyatlar	-	6761
	Jami to’lash uchun mablag’lar	xxx	2654046	Jami to’lov qarzlari	xxx	1043650
	Qarz to’lov majbuiyatlarning ko’pligi	xxx	-	To’lov qarzlaridan to’lov mablag’larining ko’pligi (ortiqchaliligi)	xxx	1610396
	Balans	xxx	2654046	Balans	xxx	2654046

Korxonaning to’lov layoqati ko’rsatkichlari va ularni hisoblash tartibi

Ko’rsatkichlar	Aniqlash tartibi	Izoh
1	2	3
1. Mutloq to’lov layoqati koeffitsienti	PM + QQ KM= -------------- QMM	PM- pul mablag’lari QQ- qimmatli qog’ozlar QMM- qisqa muddatli to’lov majburiyatlari
2. Oraliq to’loa layoqati koeffitsienti	PM + QQ + DM KO= -------- ----------- QMM	DM- debitorlik majburiyatlari
3. Joriy to’lov layoqati koeffitsienti	PM + QQ + DM+TMZ KJ= --------- ------------- QMM	TMZ- tovar-moddiy zahiralar

Korxonaning to’lov layoqatini baholashda odatda quyidagi ko’rsatkichlarda n foydalaniladi:

• 
  Mutloq to’lov layoqati
  

koeffitsienti;

• 
  Oraliq to’lov layoqati
  

koeffitsienti;

• 
  Joriy to’lov layoqati koeffitsienti.
  

Mol-mulk va mablag’lar harakatchanligini tahlili

• 
  Balans likvidligi bu – balansning aktiv tomonidagi bir davrga borib naqd pulga aylanadigan mablag’lar bilan shu davrda qaytariladigan majburiyatlarni solishtirish.
  

Pulga aylanish tezligiga qarab, korxona aktivlari quyidagi guruhlarga ajratiladi:

1. 
   Doimiy xarakatdagi aktivlar.
   
2. 
   Tez sotiluvchi aktivlar.
   
3. 
   Sekin sotiluvchi aktivlar.
   
4. 
   Qiyin sotiluvchi aktivlar.
   

Balans aktiv va passiv moddalarining harakatchanligini (likvidligini) tahlili





To’lash uchun mablag’larning

Aktiv
Yil
boshiga
Yil
oxiriga
Passiv
Yil
boshiga
Yil
oxirig
etarliligi (+) yoki etish-masliligi (-)

1 2 3 4
^a yil
boshig
a
5 6 7=2-5
yil oxirig a
8=3-6

1. 
   Doimiy harakatdagi
   

aktivlar

2. 
   Tez sotiluvchi (pulga aylanuvchi)
   

Aktivlar

3. 
   Sekin sotiluvchi (pulga
   

aylanuvchi) aktivlar

4. 
   Qiyin sotiluvchi (pulga aylanuvchi) aktiv
   

BALANS

7597

1091442
925624

8330866
1035370

3

29842
1473917

1930751


7790152
111948
20

1. 
   Muddati kelgan
   

to’lov majburiyatlari

2. 
   Qisqa muddatli passivlar
   

3. 
   Uzoq muddatli passivlar
   

4. 
   Doimiy passivlar
   

BALANS

516861

200000
2335208

7301634
1035370

3

11669
38

51152
4


20758
06
74405
52

1119
4820

- 50926
4

+8914
42
- 14095
84
- 10292
32

- 1137
096

+962
393

- 1450
55
+349
600

Ma’lumotlarga asoslangan holda quyidagi shartlarni bajarilishini
tekshiramiz.

• 
  1. A1 > P1
  
• 
  2. A2 > P2
  
• 
  3. A3 > P3
  
• 
  4. A4 < P4
  

Aylanma mablag’larning aylanishini tahlil qilganda quyidagi
ko’rsatkichlar aniqlanadi:

1. 
   aylanish koeffitsienti = mahsulot sotishdan sof tushum
   

tovar-moddiy zaxiralari

2. 
   aylanish kuni = tovar-moddiy zahiralari * hisobot davr kuni (360) mahsulot (ish, xizmat)lar sotishdan sof tushum
   

v) aylanish salmog’i koeffitsienti =tovar-moddiy zahiralari
mahsulot sotishdan sof tushum
“A” ochiq aktsionerlik jamiyatining aylanma mablag’larini aylanishini tahlili

Ko’rsatkichlar nomi	O’tgan yili 2	Hisobot yili	Farqi (+,-)
1		3	4=3-2
1. Mahsulot (ish, xizmat)larni sotishdan olingan sof tushum, ming so’mda	7487612	11235538	+3747926
2. Jami tovar – moddiy zahiralari, ming so’mda	596040	1930751	+1334711
3. Tovar modddiy zahiralarining (aylanma mablag’larning) aylanish koeffitsienti (1\2)	12.56	5.82	-6.74
4. Tovar moddiy zahiralarining (aylanma mablag’larning) aylanish davri, kun hisobida	28.66	61.85	+33.19
5. Aylanish salmog’i koeffitsienti (2\1)	0.08	0.17	+0.09
6. Aylanishni tezlashishi yoki sekinlashishidan mablag’larning bo’shashganligi (-) yoki qo’shimcha (+) jalb qilinganligi: kun hisobida summada, ming so’mda	xxx	xxx	+33,19 +1035854