Gumanitar fanlar” fakulteti “milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi” kafedrasi milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi yo‘nalishi

Jinoyatning obyekti jinoiy qilmishning jamiyatga, ijtimoiy munosabatlarga ta’siri orqali uning ijtimoiy xavflilik xususiyatini belgilash imkonini beradi.
Jinoyatning umumiy obyektiga jinoyat qonuni bilan qo‘riqlanadigan har qanday ijtimoiy munosabatlar kiradi. Bunday ijtimoiy munosabatlar shaxsning hayoti, sog‘lig‘i, sha’ni, qadr-qimmati, davlat xavfsizligi bilan bog‘liq boshqa ijtimoiy munosabatlar bo‘lishi mumkin. Amaldagi jinoyat qonunida qonun bilan qo‘riqlanadigan obyektlarni bo‘lim va boblar bo‘yicha joylashtirilganligi holda bu masalani aniqlashtirgan va kengaytirgan.
O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksi 2-moddasiga ko‘ra, umuminsoniy qadriyatlar jinoyat huquqiy muhofaza obyektlari bo‘lib hisoblanadi. Fuqarolik, ma’muriy, mehnat, moliya, soliqqa oid huquqbuzarliklarning obyekti esa jinoyat obyektidan kengroq hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 2- va 10-moddalariga ko‘ra, ma’muriy huquqbuzarlikning obyekti, fuqarolarning huquq va erkinliklari, davlat va jamoat tartibi, boshqaruvning belgilangan tartibi va hokazolar hisoblanadi. Bu huquq sohasining umumiy obyekti – jamiyat hayotining ma’lum bir sohasidagi fuqarolarning yurish-turish qoidalari hisoblanadi.
Fuqarolik huquqining obyekti esa Fuqarolik kodeksining 2-moddasida belgilab qo‘yilgan bo‘lib, unga fuqarolik muomalasi ishtirokchilarining huquqiy holati, mulk huquqi va boshqa ashyoviy huquqlar, intellektual faoliyat natijalariga bo‘lgan huquq, shartnoma majburiyatlari va o‘zga majburiyatlar hamda shaxsiy nomulkiy huquqlar kiradi.Soliqqa oid huquqbuzarliklar esa jamiyat va davlatning moliyaviy tizimiga zarar yetkazadigan ijtimoiy munosabatlardir. Oila huquqining muhofaza qilish obyekti oila nikohga oid munosabatlar hisoblanadi.
Intizomiy xatti-harakatlar davlat va xizmat intizomiga tajovo‘z qilinadi. Ular qonun, qonunosti aktlari va vakolatli mansabdor shaxs tomonidan qabul qilinadigan hujjatlar bilan qo‘riqlanadi. Intizomiy xatti-harakatlar uchun javobgarlik ko‘proq mehnat qonunchiligi va harbiy ustavlarda nazarda tutilgan bo‘ladi.
Demak, jinoyat boshqa huquqbuzarliklardan birinchi navbatda obyekti bilan farq qilib, jinoyatning obyekti umuminsoniy qadriyatlar hisoblansa, boshqa huquqbuzarliklarning obyektlari esa ancha kengroq bo‘ladi.