Guliston davlat universiteti y. Tojiyev, M. Latipov «til tarixi»

O’ZLASHMA SINTAKTIK BIRLIKLAR⁷⁸

1. 
   Uyga vazifa:
   

O’tilganlarni takrorlash. O’zbek tiliga doir yozma yodgorliklar tilini sintaktik tahlil qilish, kartochkalashtirish.
O’zbek tili tarixiy grammatikasining o’rganilish tarixiga doir izlanishlar olib borgan olimlarning ilmiy ishlari bilan tanishish.


8-ilova
Darsda tahlil qilish uchun matn
SHayxul islom debdurki, Ismoil Dabbos dedikim, haj niyati qilib borurda SHerozg’a etishdim. Bir masjidqa kirdim. SHayx Mo’minni ko’rdumki, o’lturub, xirqasin yamaydur eri. Salom qildim va o’lturdum. Mendin so’rdikim, ne niyating bor? Dedim: haj niyatim bor. Dedi: Onang bor? Dedim: bor. Dedi: yonib onang mulozamatig’a bor! Bu so’z menga xush kelmas erdi. Dedi: ne to’lg’anasen? Men ellik haj qilibmen, bosh yalang, oyoq yalang va zodu hamrohsiz. Barchasin senga berdim. Sen onang ko’ngli shodlig’in menga ber! (224 NM)
Otasig’a xabar qildilar, ersa tom ustiga kelib, g’oyat g’azabidan bir tosh olib, uy darichasidin anga otti. Ravzana andoq tor bo’ldiki, toshni qisti va anga borg’ali qo’ymadi, to tosh er bila ko’k orasida turdi (225 NM)
ADABIYOTLAR RO‘YXATI

1. 
   Abdurahmonov G‘. Qadimgi turkiy til. –Toshkent, 1992.
   
2. 
   Rahmonov N. , Sodiqov Q. O‘zbek tili tarixi. –Toshkent, 2009.
   
3. 
   Abdurahmonov G‘., Shukurov Sh., Qozoqboyev M. O‘zbek tilining tarixiy grammatikasi. –Toshkent, 2008.
   
4. 
   Ashirboyev S., Azimov I. O‘zbek tilining tarixiy grammatikasi. Toshkent, 2002.
   
5. 
   Tursunov U., O‘rinboev B., Aliev A. O‘zbek adabiy tili tarixi. - Toshkent, 1995.
   

6-Mavzu: Vositali va vositasiz to‘ldiruvchilar va holning ifodalanish yo‘llari. Atov, vokativ, emotsional gaplarning qo‘llanishi