Guliston davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika- psixologiya

O’quv 
maqsadi
: 
Iqtisodchi-pedagoglarni 
tayorlashda 
muloqotning 
psixologik va pedagogik xususiyatlari. Kasbiy psixologiyada individual-
psixologik xususiyatlar tushunchasiga kiruvchi sifatlar va kasb tanlashga 
layoqatning mavjudligi. Kasbiy qobiliyatning asosiy turlari hamda ularini 
professional faoliyatda namoyon bo‘lish shartlari. Kasbiy qobiliyatlarni 
o‘stirishda pedagogik mahoratning rolini o’rganish.
 
Tayanch so’z va iboralar: 
munosabat, muloqot, individual-
psixologik, xarakter, temperament, diolog, monolog, polilog, layoqat,
qobilyat, mahorat, individual, professionalizm, intelektual.
  

---

David G. Mayers Psycholo
137
Rivojlanib borayotgan jamiyatimizda sog`lom avlodni, komil insonlarni 
voyaga yetkazish masalasiga katta e’tibor berilmoqda. Komil insonning 
muhim sifatlaridan biri muloqot madaniyatidir. Muloqot inson hayoti va 
faoliyatining muhim shartidir. Aynan muloqot yordamida insonlar tabiatni 
o`zlashtirish va o`z ehtiyojlarini qondirish uchun birgalikda harakat qilish 
imkoniyatlariga ega bo`ladilar.
Hozirgi 
kunda 
ijtimoiy 
amaliyotda 
muloqot 
va 
shaxslararo 
munosabatlar muammosi muhim ahamiyat kasb etmoqda. Muloqot va uning 
asosiy xususiyatlari, samarali muloqotning psixologik aspektlari, muloqotga 
o`rgatishga oid psixologik mashqlar, samarali muloqotning psixologik 
vositalarini o`rganish ishbilarmonlik faoliyatida asosiy o`rinni egallamoqda. 
Muloqot psixologiyasi fani muloqotning yuqorida keltirilgan va boshqa 
jihatlarini nazariy va amaliy jihatdan chuqur o`rganishga yordam beradi. 
Shuningdek talabalarda muloqot psixologiyasi bo`yicha amaliy ko`nikmalarni 
shakllantirishga xizmat qiladi. Insonning o`zini qurshab turgan olam bilan 
o`zaro birgalikdagi harakati odamlar o`rtasida ularning ijtimoiy hayoti va 
ishlab chikarish faoliyati jarayonida tarkib topadigan obyektiv munosabatlar 
sistemasida yuz beradi. Har qanday ishlab chiqarish odamlarning birlashuvni 
taqozo etadi. Ishlab chiqarmoq uchun odamlar birlashmog`i lozim. Lekin 
kishilarning hech qanday birligi unga jalb etilgan odamlar o`rtasida bog`lanish 
o`rnatilmagan va ular o`rtasida tegishli xamjihatlikka erishilmagan bo`lsa, 
birgalikda to`lakonli faoliyat yurita 
olmaydi. Masalan, o`qituvchi 
o`quvchilarga biron-bir narsann o`rgata olishi uchun, ular bilan munosabatga 
kirishishi shart.
Munosabat 
- odamlar o`rtasida, birgalikdagi faoliyat ehtiyojlaridan 
kelib chiqadigan boglanishlar rivojlanishining ko`p qirrali jarayonidir. 
Munosabat 
birgalikda 
faoliyat 
ko`rsatuvchilar 
o`rtasida 
axborot 
ayirboshlanish munosabatini o`z ichiga oladi. Munosabatga kirishuvchilarning 
o`zaro birgalikdagi harakati nutq jarayonida faqat so`zlar bilan emas, balki 
harakatlar, xatti-harakatlar bilan xam ayirboshlashdan iborat. Muloqot 
jarayonida munosabatga kirishuvchilarning birbirlarini idrok eta olishlarini 
taqozo qilishidir. Munosabat qonuniyatlarini bilish hamda munosabat 
o`rnatish malakalari va qobiliyatlarini rivojlantirish har bir inson uchun,