Гулистон давлат университети Иқтисодиёт кафедраси

Баҳо сиёсати - баҳо ва баҳони шакллантиришни бошқариш санъати, қўйилган мақсадларга эришиш учун маҳсулот ва корхонанинг бозордаги холатидан келиб чиқиб маҳсулот баҳосини белгилаш санъатидир. Бу эса тадбиркордан менеджердан юқори маҳорат талаб қилади. Баҳо сиёсати баҳо стратегиялари орқали амалга оширилади ва фақат корхонанинг умумий сиёсати йўналишида кўриб чиқилиши керак.
Одатда баҳо сиёсатининг учта узоқ муддатли мақсадларини ажратиб кўрсатилади:

• 
  сотишни таъминлаш (яшаб қолиш, сотиш хажмини таъминлаб туриш)
  
• 
  фойдани максималлаштириш;
  
• 
  бозорни сақлаб қолиш;
  

Бизнес- режада ишлаб чиқарилган товарни сотиш каналлари ва ҳаракатланиш тизимини ёритиб бериш зарур.
Амалиётда товарларни ишлаб чиқарувичидан истеъмолчи томон ҳарактлантиришнинг икки усули ишлаб чиқилган бўлиб, биринчи усул силжитиш стратегияси номи билан машҳур¹⁰. Бу ҳолда корхона дилерларни харид қилинган ҳар ўнта товар учун битта товарни бепул бериш йўли билан рағбатлантиради. Иккинчи усул интенсив реклама кампаниясини ўтказиш йўли билан харидорларни жалб қилиш стратегиясидир. Унинг мақсади харидорларни таклиф этилаётган товар ёки хизмат тавсифномалари билан таништиришдан ташқари, уларда реклама қилинаётган товар ёки хизматни харид қилиш истагини уйғотиш ҳисобланади.
Топшириқ. 1.5.1-5.2 -жадвалларни тўлдиринг
2. Танланган фаолият йўналишида қуйидагиларни баҳоланг ва таҳлил қилинг

• 
  маркетинг стратегияси;
  
• 
  товар сиёсати;
  
• 
  баҳо(нарх) сиёсати;
  
• 
  сотиш сиёсати;
  
• 
  коммуникатив (ахборот алмашинуви) сиёсати
  
• 
  маркетинг бюджети
  

6-мавзу: Ишлаб чиқариш ва ташкилий режа


Лаборатория машғулотининг мақсади: Ишлаб чиқариш ва ташкилий режасини баҳолаш ва таҳлил қилиш

Маҳсулотни ишлаб чиқариш режаси бизнес-режанинг муҳим бўлими бўлиб, одатда ишлаб чиқариш фаолияти билан шуғулланувчи корхона томонидан ишлаб чиқилади. Ушбу бўлимда корхонанинг ишлаб чиқариш стратегияси акс эттирилиб, ишлаб чиқариш жараёни технологик ва ташкилий нуқтаи назардан батафсил баён қилинади. Ишлаб чиқариш режасининг асосий вазифаси корхонанинг белгиланган муддатда керакли маҳсулотни керакли миқдорда ишлаб чиқариш имкониятларини асослаб беришдан иборат.

Ишлаб чиқариш режаси бўлими қуйидаги тузилмага эга бўлиши мумкин:

• 
  ишлаб чиқариш технологияси;
  
• 
  ишлаб чиқариш кооперацияси;
  
• 
  ишлаб чиқариш жараёни назорати;
  
• 
  атроф муҳит муҳофазаси тизими;
  
• 
  ишлаб чиқариш дастури;
  
• 
  ишлаб чиқариш режасининг ишлаб чиқариш қувватлари билан асосланиши;
  
• 
  ишлаб чиқариш режасининг ресурслар билан таъминланганлиги.
  
• 
  харажатлар башорати