Guliston davlat universiteti biologiya kafedrasi biotexnologiya

Glyukoamilaza 
- 
(1,4-

-D-glyukan-glyukanogidrolaza) asosan zamburug‘larda 
keng o‘rganilgan. 
Asp.niger
zamburug‘ida u molekulyar massasi 100 000 
dalton atrofida bo‘lgan ikkita glikoproteinlardan iborat. Demak, bu fermentni 
xususiyatlari bir-biridan farq qiladigan ikkita formasi (shakli) mavjud. 
Dekstranaza
- (1,6-

-D-glyukan-glyukanogidrolaza) dekistrindagi 1,6-glikozid 
bog‘iga ta’sir qiladi.
Laktoza yoki 

-galoktozidaza
(

-D-galoktozid-galoktogidrolazalar) laktozani 
glyukoza va galaktozaga aylantiradi. Bu ferment 
E.Coli, Asp.niger, 
Sacch.cerevisiae, Curvularia inaqualis, Alternaria tenuis
va ayrim boshqa 
mikroorganizmlarda sintez bo‘ladi.
Invertaza 
- 
(

-D-fruktofuranozid-fruktogidrolaza) saxarozani glyukozaga va 
fruktozaga parchalaydi. 
Uni 
Aspergillus 
turkumi vakillari (
Asp.awamori
,
Asp.batatae
, 
Asp.niger
), achitqi zamburg‘i, 
Bacillus 
subtilis
va 
Bac.diastaticus
larning aloxida shtammlari xosil qiladi. 
Sellyulolitik fermentlar 
(sellyulazalar)
 
- faol oqsillarning murakkab kompleksidir, 
sellyuloza molekulasining xar xil bog‘lariga ta’sir qiladi, S komponent 
(ekzonukleaza) tabiiy xoldagi sellyulozaga (paxta, filtr qog‘ozi) ta’sir qiladi. 
S
x
-komponenti (endonukleaza) eriydigan shaklga o‘tkazilgan kletchatkani 
(karbosimetilsellyulozani) gidrolizlaydi. 
Sellyuloza bilan bir qatorda mikroorganizmlar sellobiaza (

-glyukozidaza) xosil 
qiladi, bu ferment sellyulozani va gemitsellyulozani parchalaydi. Sellyulozani 
gidrolizining oxirgi bosqichi, glyukoza xosil bo‘lishi bilan tugallanadi. 
Sanoatda ishlab chiqariladigan sellyulotik ferment preparatlari odatda S
1
va S
x
va 
shunga o‘xshash sellobiaza va gemitsellyulaza fermentlari bo‘lib, bu 
preparatlarning pH ko‘rsatkichi 3,0 dan 8,0 gacha. Mana shu rN lar oralig‘ida 
ular turg‘undirlar. Sellyulazani xosil qiluvchilar ko‘pincha mitselliali 
zamburug‘lardir, shulardan