Guliston davlat universiteti b. A. Xasanov, A. A. Xashimov, A. B. Muxametov, A. A. Abduvohidov buxgalteriya hisobi



Download 2,01 Mb.
bet374/524
Sana02.03.2022
Hajmi2,01 Mb.
#479332
1   ...   370   371   372   373   374   375   376   377   ...   524
Bog'liq
Guliston davlat universiteti b. A. Xasanov, A. A. Xashimov, A. B

13.15-jadval
Korporatsiyalarning afzalliklari va kamchiliklari

Afzalliklar

Kamchiliklar

Aktsiyadorlar korporatsiyaning qarzlari bo’yicha, korporatsiya esa aktsiyadorlarning qarzlari bo’yicha shaxsiy javobgarlikka ega emas

Korporatsiya mulkdorlarining ikki tomonlama soliqqa tortilishi

Yirik va mayda sarmoyadorlarni jalb etish yo’li bilan kapitalni tezda yig’ib olish imkoniyati mavjud

Yakka tadbirkorlik yoki hamkorlikka, nisbatan korporativ faoliyatining ancha qat’iy tartibga solinishi

Aktsiyalar egalari almanishi munosabati bilan korporatsiyaning faoliyati to’xtab qolmaydi

Aktsiyadorlar uchun korporatsiyani joriy boshqarishda cheklanishlarning mavjudligi

Korporativ tuzilmalarning asosiy turlaridan biri xolding kompaniyasi hisoblanadi. Xolding (angl.) – boshqa kompaniyalar faoliyatini nazorat qilish va boshqarish maqsadida ular aktsiyalarining nazorat paketiga ega bo’lgan kompaniyadir. Amaliyotda sof va aralash xolding turlari mavjud.
Sof xolding aktsiyalar nazorat paketiga egalik qila turib, boshqa korxonalar faoliyatini nazorat qilish va boshqarish bilan shug’ullanadi. Aralash xolding muayyan sohada (sanoat, savdo, transport va h.k.) tadbirkorlik faoliyatini amalga oshiradi.
Xoldingning tarkibiga kiruvchi korxonalar sho’’ba korxona bo’lib, mustaqil yuridik shaxs hisoblanadi.
Aktsiyalar (paylar, ulushlar)ning nazorat paketi deganda korxona ishtirokchilarining umumiy yig’ilishida va uning boshqaruv organlarida muayyan qarorlarning qabul qilinishi yoki rad etilishini ta’minlovchi, korxona kapitalida ishtirok etishning istalgan shakli nazarda tutiladi. Aktsiyalarning nazorat paketlari to’g’risidagi qaror monopoliyaga qarshi organ tomonidan qabul qilinadi va tartibga solinadi.
Xolding aktivlari quyidagilardan tashkil topadi:
– qimmatli qog’ozlar;
– muassislar tomonidan shartnoma asosida berilgan, shuningdek, xolding mablag’lari hisobidan xarid qilingan aktivlar;
– pul mablag’lari va h.k.
Xoldinglar qisman yoki to’liq xorijiy sarmoya asosida, shuningdek, xorijiy korxonalar aktsiyalari nazorat paketlarini sotib olish yo’li bilan ham tashkil qilinadi.
Xoldingning aktivlari tarkibiga sho’’ba korxonalari aktsiyalarining nazorat paketlari bilan bir qatorda aktsiyalarning teng (paritet) paketlari (ikkita ishtirokchi bo’lganda 50 foiz) va boshqa xo’jalik jamiyatlari kapitalidagi ishtirok paketlari (aktsiyalarning nazoratsiz paketlari) kiritilishi mumkin.
Sho’’ba korxonalar o’z majburiyatlari bo’yicha ularga tegishli mol-mulk, shu jumladan bosh xoldingga tegishli bo’lgan aktsiyalar nazorat paketining qiymati bilan javob berishadi.
Xolding kompaniyalarining tashkil etilishi moddiy, moliyaviy resurslarning integratsiyalashuviga erishish, ularni yirik investitsiya dasturlarini amalga oshirish uchun yo’naltirishga ko’maklashadi.
Xolding korxonalarni alohida faoliyat turlari bo’yicha, amaldagi monopoliyaga qarshi me’yoriy-huquqiy hujjatlar talablariga asoslangan holda birlashtiradi. Xoldingni tashkil etish bosh kompaniya balansini taqsimlashni har tomonlama asoslangan tartib bo’yicha amalga oshirish, ta’sis hujjatlarini ishlab chiqish va ularni aktsiyadorlar umumiy yig’ilishida tasdiqlash kabi bosqichlardan iborat.
Bosh va sho’’ba korxona o’rtasidagi o’zapo munosabatlar shartnoma asosida amalga oshiriladi. Ta’sis shartnomasida bosh va sho’’ba korxona o’rtasida balansning taqsimlanish tartibi belgilanadi, asosiy va aylanma mablag’lar hajmi, sho’’ba korxonasining aylanma mablag’larini to’ldirishning umumiy asoslari belgilanadi.
Respublikamizda xolding kompaniyalarini shakllantirish ularning afzalliklari va kamchiliklarini taqqoslashga bevosita bog’liq (13.16-jadval).

Download 2,01 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   370   371   372   373   374   375   376   377   ...   524




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish