Gregarina sp.). Tuzilishi va rivojlanish sikli. Sporalilar (Apicomplexa, Sporozoa) kenja tipi

SPORALILAR  (SPOROZOA)  TIPI

Sporalilar -  turli hayvonlar va odam organizmida parazitlik qiluvchi 

bir hujayrali organizmlar.  Parazit hayot kechirish ta’sirida ularning tana 

tuzilishi ham birmuncha soddalashadi. Ularning harakatlanish organoid­

lari, qisqaruvchi va ovqat hazm qilish vakuollari rivojlanmagan. Lekin hayot 

sikli ancha murakkab b o iib , jinssiz, jinsiy va sporogoniyajarayonlari al- 

mashinib  turadi.  Jinssiz  k o ‘payishi  hujayraning  k o ‘p  marta boiinish i 

(shizogoniya)  dan  iborat.

Jinsiy  ko'payish  ko'pchilik  sporalilarda  ikki  xil  tipdagi  gametalar 

(anizogametalar)ning kopulyatsiyasidan iborat. Faqat gregarinalar bir xil 

tipdagi gametalar (izogametalar) hosil qiladi. Zigotasi odatda qalin po'st 

bilan o'ralgan bo'lib, oosista deyiladi.  Oosista ichida sporogoniya nati­

jasida sporozoitlar hosil bo'ladi. Birqancha sporalilarda sporozoitlar ham 

qattiq qobiq hosil qiladi. Sporozoidar hosil bo 'Iishi bilan parazitning rivojlan­

ish sikli tugallanadi. Sporalilar zigotasining dastlabki bo iinishi meyoz yo 'li 

bilan boradi. Bu jihatdan ular foraminiferalar va barcha xivchinlilar sin­

gari zigota davrida reduksiyaga uchragan gaploid xromosomali organizmlar 

hisoblanadi.

Bu tipga 4000 dan ortiq parazit turlar kiradi. Tip gregarinalar va kok- 

sidiyalar sinflariga ajratiladi.