- 3-Ma'ruza.
- Mavzu: Оpеratsiоn tizimni sinflarga ajratish.
- Reja:
- 1.Оpеratsiоn tizim strukturasi (yadrо, kоmanda prоtsеssоri, kiritish-chiqarish tizimi, fayl tizimi).
- 2.Хisоblash tizimi asоsiy rеsurslarini bоshqarish algоritmlari, lоyiхalashda fоydalanilgan usullar хususiyatlari, qo’llash sохalari va apparat platfоrmalari va х.k.lar bo’yicha sinflari.
OT asosiy tashkil etuvchilari: – yadro – kiritish – chiqarish tizimi – komanda protsеssori – fayl tizimi Yadro – masalalar va rеsurslarni boshqarish, sinxronlashtirish va o’zaro bog’lanishi bo’yicha asos funksiyalarni ta'minlaydi. - Yadro – masalalar va rеsurslarni boshqarish, sinxronlashtirish va o’zaro bog’lanishi bo’yicha asos funksiyalarni ta'minlaydi.
- Komanda protsеssori – komandalarni qabul qilish va ularga ishlov bеrish, foydalanuvchi talabi bo’yicha mos xizmatlarni chaqirishni ta'minlaydi.
Kiritish va chiqarish tizimi - tashqi qurilmalar bilan ma'lumotlarni kiritish va chiqarish masalasini ta'minlaydi - Kiritish va chiqarish tizimi - tashqi qurilmalar bilan ma'lumotlarni kiritish va chiqarish masalasini ta'minlaydi
- Fayl tizimi – fayl va kataloglar bilan ishlash uchun keng xizmat (servis) imkoniyatlarini beradi
- Operatsion tizim klassifikatsiyasi
- Zamonaviy universal operatsion tizim birinchidan fayl tizimlarini ishlata oladigan va foydalanadigan ko`p foydalanuvchili va ko`p vazifali xarakteristika deb aytishimiz mumkin.
- Operatsion tizimning tarkibida asosiy 3 komponent guruhi mavjud:
- -Yadrosi (rejalashtiruvchi tizim, qurilma drayverlari, qurilmalarni boshqaradigan xizmatlar, tarmoq tizimlari)
- -Tizim kutubxonalari (drayverlar bilan birga keladigan vazifali lug`at)
- -Platalar bilan obolochkasi (tashqi ko`rinish)
- Protsessorni boshqarish algoritmi bo`yicha operatsion tizimlarning turlanishi:
- -Bir vazifali va ko`p vazifali
- -Bir foydalanuvchili va ko`p foydalanuvchili
- -Bir protsessorli va ko`p protsessorli tizim
- -Lokal va tarmoqlar
- Bir vaqt davomida bajariladigan vazifalar bo`yicha operatsion tizimlar 2 klassga bo`linadi: bir vazifali va ko`p vazifali
- Misol: MS – DOS operatsion tizim 1 vazifali , Linux,Unix, Windows ko`p vazifali hisoblanadi.
- Ko`p vazifali operatsion tizimlar foydalanadigan muhitiga nisbatan 3 turga bo`linadi:
- Paketlarni qayta ishlash tizimlari
- Vaqt bo`yicha ajralish tizimlari
- Real vaqt tizimlari
- Operatsion tizimning funksiyali vazifalari:
- Lokal resurslarni boshqarish
- Jarayonlarni boshqarish
- Jarayon (vazifa, harakat) – abstrakt amal bajarib turgan dasturni aniqlaydi.
- Kiritish – chiqarishni boshqarish
- Operatsion tizimning funksiyalari:
- Foydalanuvchi tomonidan buyruq va vazifalarni qabul qilishi va ularni qayta ishlashi
- So`rov dasturni qabul qilish va bajarish kerak bo’lgan vaqtda boshqa dasturlarni bajarish yoki to`xtatish
- Bajarishga mo`ljallangan dasturlarni operativ xotiraga yuklash
- Dasturni initsializatsiyasi
- Dasturlarni identifikatsiyasi
- Ma’lumot bazalarining fayllarini boshqarish tizimini ishlashini ta’minlab berish
- Multidasturlash rejimini ta’minlab berish
- Hamma kiritish – chiqarish operatsiyasini boshqarish va tashkillashtirishni ta’minlash
- Real vaqt davomida vaqtni cheklashi bilan aniq va qattiq ishlash
- Xotirani taqsimlash
- Virtual xotirani tashkillashtirish
- Zamonaviy tizimlarda doimiy xotirani taqsimlash
- Vazifa bo`yicha rejalashtirish va nazorat qilishni ta’minlash
- Bir vaqt mobaynida bajarib turgan dasturlar orasida ma’lumot va xabarlarni almashishini ta’minlab berish
- Bir dasturni boshqa dastur ta’siridan himoyalash va ma’lumotlarni ishonchli ravishda saqlash
- Har vaqtda tizimni ishdan chiqish vaziyatlari uchun xizmatlarni ta’minlash
- Dastur tizimining ishlashini ta’minlash
-
Do'stlaringiz bilan baham: |