Gravimetrik analiz

Yechish. Avvalo, CaC₂O₄ (EK=2,640^-9)ning bir litr suvda necha mol erishini hisoblab topamiz. Uni x bilan belgilaymiz:

[Ca²² ] = x;[C₂O^-2 ] = x va [Ca²⁺ ] ■ [C2O²] = x² = 2,6 ■ 10^-9. Unda:

x _{= A}/2,6 -10^-9 ~ 5,1 • 10^-5 M

Demak, 0,1 g cho‘kma suv bilan yuvilganda 5,1^10 ⁵-128^0,1 -0,0065 g. CaC₂O₄ erir ekan. Foiz miqdorda esa:

0,1 100%

0,0065 y

y = ⁶,^{5 04 00} = ₆,₅,10_,

^y 0,1 ’

3. 
   Agar oldingi misoldagi 0,1 g CaC₂O₄ cho‘kmasi suv bilan emas, (NH₄)₂C₂O₄ ning 200 ml 0,01 M eritmasi bilan yuvilsa, cho‘kmaning eruvchanligi tufayli yo‘qolgan miqdori qancha bo‘ladi?
   

Yechish. CaC₂O₄ ning oldingiga o‘xshash bir litr erigan molyar miqdorini x bilan belgilab, quyidagicha yozamiz:

[Ca²⁺]=x;[C₂O₄^-2]=0,01+x

x ning qiymati 0,01 ga qaraganda kichik bo‘lganligi uchun uni e'tiborga olmaslik mumkin. Unda:

[Ca²⁺ ] • [C2O%~ ] = x • 0,01 = 2,6 • 10^-9 • x yoki x=2,6^10^-7

Eruvchanlik tufayli cho‘kmaning yo‘qolgan qismi 2,640"⁷426^0,2=0,0000067 g yoki % da

y = 0,0000067400/0,1 = 0,0067%

4. 
   Temir (III) xlorid eritmasidagi temirning miqdorini aniqlash. Uch valentli temir tuzlari NH₄OH ta'sirida Fe(OH)₃ tarzida cho‘ktiriladi:
   

FeCl₃+3NH₄OH = [Fe(OH)₃+3NH₄Cl

Fe(ON)₃ qizdirilganda suvsiz temir (III) oksidga aylanadi:

2Fe( OH)₃^Fe₂ O₃[+3H₂ O
tortiladigan shakl

Fe₂O₃ ni ajratib, tarozida tortiladi va undan Fe (III) miqdori topiladi. Temir (III) gidroksid tipik amorf cho‘kma bo‘lib, osonlik bilan kolloid eritma hosil qilishi mumkin. Buning oldini olish uchun cho‘ktirish paytida eritmani isitish va eritmaga elektrolitkaogulyator qo‘shish lozim. Shuni nazarda tutish kerakki, uch valentli temir tuzlari eritmalari isitilganda ular kuchli gidrolizlanib, avval temirning asos tuzlarini va so‘ngra Fe(OH)₃ hosil qiladi:

FeCl₃+2H₂O < > Fe(OH)₂Cl + 2HCl

Fe(OH)₂Cl + H₂O < > Fe(OH)₃ + 2HCl

Bu vaqtda hosil bo‘ladigan cho‘kma stakan tubiga va devorlariga yopishib qoladi, uni yuvish va filtrlash juda qiyin bo‘ladi. Shuning uchun uning cho‘kishiga yo‘l qo‘ymaslik kerak.

Buning uchun eritmani isitishdan oldin unga ozroq kislota qo‘shiladi. Eritmada H⁺ ionlarining ko‘payishi gidrolizlanishga yo‘l bermaydi va cho‘kma tushishiga to‘sqinlik qiladi. Shundan keyin NH₄OH bilan neytrallanadi, natijada hosil bo‘ladigan ammoniyli tuz cho‘ktirish vaqtida elektrolit-kaogulyator vazifasini bajaradi.