Graduate qualifying work

1.2.Tashqi qarzning o'lchovlari: ta'rifi va asosiy hisob tamoyillari.
Tashqi qarzni boshqarish uch bosqichdan iborat doimiy jarayondir. Birinchidan, 
kelgusi byudjet yili uchun davlat qarzi va kafolatlarining maksimal miqdori belgilanadi, 
resurslarni jalb qilish va ulardan foydalanish samaradorligini oshirish vositalari tanlanadi. 
Keyin moliya bozorlari davlat qimmatli qog'ozlarini chiqaradi, kreditlar jalb qiladi yoki kafolat 
beradi. Ushbu mablag'lar joriy byudjet xarajatlarini yoki investitsiya loyihalarini 
moliyalashtirish uchun ishlatiladi. Uchinchi bosqich - davlat qarzini to'lash va unga xizmat 
ko'rsatish, umumiy xarajatlarni kamaytirish va qarz majburiyatlarini o'z vaqtida bajarish 
uchun mablag'larni izlash. Bundan tashqari, kreditor va qarzdorning xalqaro valyuta-moliya 
huquqi normalariga muvofiq faol o‘zaro hamkorligini ta’minlash, shuningdek, qarzlarni 
davlatlararo va xalqaro tashkilotlar orqali tartibga solish zarur.
8

---

Tashqi qarz va uning tarkibiy qismlari
Quyidagi grafikda tashqi qarzlarning tarkibiy qismlari haqida ma'lumot berilgan. Shunday 
qilib, umumiy tashqi qarz qisqa muddatli, uzoq muddatli va XVF kreditlaridan foydalanish uch 
qismdan iborat. Ushbu qarzdorlar ikki guruhga bo'linadi: xususiy kafolatlangan qarz, shuningdek 
davlat va davlat tomonidan kafolatlangan qarz. Qolganlari jadvaldan ko'rinib turibdi.
1
Keling, qarzni boshqarish sohasida qo'llaniladigan ba'zi iqtisodiy atamalar 
bilan tanishaylik.
Qayta moliyalash (ko'pincha ishlatiladi)
-mavjud davlat kreditlarini 
yangilarini jalb qilish orqali qaytarish. Bu boshqa davlatlar yoki xalqaro 
tashkilotlarning kreditlari bo'lishi mumkin, ular keyinchalik o'z shartlarini nafaqat 
iqtisodiy, balki siyosiy xarakterga ega bo'lishi mumkin. Ushbu usulning xavfliligi 
shundaki, u qarz oluvchini qarzni to'plashning cheksiz spiraliga, kreditorlar yangi 
kredit berishdan bosh tortguniga qadar jalb qilishi mumkin.
1
https://databank.worldbank.org/data/download/site-content/About-the-Data.pdf
9

---