G‘o‘za kasalliklari va ularga qarshi kurash choralari Reja

Kasallikni hisobga olishda aynan vertitsillyoz vilt uchun ta’riflangan usullar qo‘llaniladi.

Qarshi kurash choralari. Fuzarioz so‘lish kasalligi bilan kurashda vertitsillyoz viltga qarshi tavsiya qilingan deyarli barcha choralar qo‘llaniladi va yaxshi samara beradi. Shu bilan birga, fuzarioz so‘lishga chidamli yoki tolerant ingichka tolali g‘o‘za navlarini yaratish va amaliyotda qo‘llash olimlar tomonidan eng yuqori samarali va muammoni keskin yechishni ta’minlovchi usul sifatida qayd etilgan (Solovyeva, 1954; Karimov, 1976; Mahmudov, 1981, Mirpo‘latova va b.q., 1981; Sidorova, 1983 va boshqalar). Vertitsillyoz viltga qarshi yuqori darajada chidamli navlar dala sharoitida fuzarioz so‘lishga ham chidamli navlar yaratish vazifasini uyg‘unlashtirish imkonini beradi. Ayni chamonda parazit va xo‘jayin evolyutsiyasi bir-biriga bog‘liq holda kechishi va vaqt o‘tishi bilan parazitning chidamli navlarni ham zararlay oladigan irqlari paydo bo‘lishi fuzarioz so‘lishga chidamli yangi navlar yaratish sohasidagi tadqiqotlarni doimiy ravishda olib borish lozimligini ko‘rsatadi.

Urug‘lik sifatida zararlangan chigitni ishlatish qat’iyan man etiladi. Iqlimi nam mintaqalarda tuprog‘i fuzarioz so‘lish qo‘zg‘atuvchisi bilan zararlangan dalalarda yetishtirilgan paxtadan urug‘lik olmaslik lozim. Zamburug‘ tuproqda ekin ekilmagan va o‘simlik qoldiqlari mavjud bo‘lmagan sharoitda ham uzoq vaqt saqlanishini e’tiborga olib, kasallikka qarshi kurashda beda, sholi, jo‘xori, qovun, tarvuz, lavlagi, bug‘doy bilan almashlab ekish samara bermasligini (Solovyeva, 1954) ko‘zda tutgan holda, begona o‘tlarga qarshi kurash, o‘g‘it qo‘llash, urug‘lik chigit tayyorlash va ekish, tuproq qo‘zg‘atuvchi bilan zararlanishini ko‘rsatuvchi xaritalar tuzish va ulardan foydalanish xaqidagi tavsiyalarga amal qilish lozim.