Государственная инспекция по надзору за безопасным ведением работ

§ 262. Шпур зарядлари билан портлатилганда кон иншоотларининг забойолди 
майдонидаги портлашдан 
ҳимоялаш 
(сув-ҳаво, кукунли 
пардалар 
ва 
бошқалари)
Саноатконтехназорат” ДИ билан келишилган йўриқномаларга (қўлланмаларга) мувофиқ равишда 
амалга оширилиши керак.
§ 263. Қудуқ зарядларини портлатиш йўли билан жинс ва кўмир массивларини 
торпедалашни ҳам Саноатконтехназорат” ДИ билан келишилган йўриқномаларга мувофиқ 
равишда амалга ошириш зарур.
§ 264. Нефть намоёни бўлган кўмир шахталаридаги портлатиш ишлари мазкур 
Қоидаларнинг § 295-301 талабларини ҳисобга олган ҳолда олиб борилиши керак.
5.2. Ларзали портлатишдаги қўшимча талаблар
§ 265. Ларзали портлатиш
 
Саноатконтехназорат” ДИ билан келишилган, кўмир 
шахталарида ларзали портлатишни қўллаш бўйича йўриқнома талабларига риоя қилган ҳолда 
амалга оширилиши керак.
Ларзали портлатиш кўмир, жинс ва газ қўқисдан отилиши бўйича хавфли қатламларда, 
шунингдек жорий прогноз бўйича “хавфли” аҳамиятга эга бўлган таҳдидли қатламларда ҳам 
отилиш оқибатларидан одамларни ҳимоялашга йўналтирилган муайян тартибда, шу жумладан: 
а) горизантал, қия ва оғиш бурчаги 10
0
гача бўлган тик иншоотларни ўтказишда, 
шунингдек маъдан олиш забойларида кўмирни майдалаб уриб тушириш учун; 
б) қалинлиги 0,1 м дан ортиқ ва портлаш хавфи бўлган кўмир қатламларини очишда; 
в) агар прогноз бўйича отилиш хавфи кўрсатгичларининг “хавфли” аҳамияти ўрнатилган 
ёки очишдан олдин прогноз қилинмаган бўлса, таҳдидли кўмир қатламларини очишда; 
г) агар прогноз бўйича қумтошни отилиш хавфи ўрнатилган ёки очишдан олдин прогноз 
қилинмаган бўлса, қумтошларни 600 м ва ундан ортиқ чуқурликда очишда; 
д) отилиш хавфи мавжуд бўлган қумтошлар бўйича иншоотларни ўтказишда 
бажарилиши керак. 
Мазкур Қоидалар билан ларзали портлатишга қўйилган талаблар, шунингдек кўмир ва газ 
қўқисдан отилишининг олдини олиш учун мўжалланган қатламли ва ноқатламли (илғор) 
торпедалашга ҳам жорий этилади.
Ҳимояланган зоналар чегараларида қатламларни очиш пайтида, шунингдек маъдан олиш 
ва тайёрлов иншоотларидаги портлатиш ишларини ларзали портлатиш учун назарда тутилган 
тартибга риоя қилмасдан амалга оширишга йўл қўйилади.