Гормональні препарати

SULFONILMOCHEVINA TA'SIR MEXANIZMI

• Langerhans orollaridagi  -hujayralardagi ATFga bog'liq K + kanallarining blokadasi - membrana  hujayra membranalarining depolyarizatsiyasi - ochiq kuchlanishli Ca2 + kanallari - Ca2 +  hujayralariga kirib borishi - insulin sekretsiyasini faollashishi vashunga o'xshash mexanizm glyukoza tomonidan insulin sekretsiyasi uchun javobgardir. Ammo bu holda K + kanallarini yopish signali ATF / ADP nisbatining oshishi bo'lib, hujayra ichidagi glyukoza metabolizmasidan kelib chiqadi. Shunday qilib, bu modda qondagi shakar kontsentratsiyasining ortishi kamaytiradi.

• Блок АТФ-зависимых К+-каналов в -клеток

• Деполяризация мембран -клеток

• Открырие потенциалзависимых Са2+-каналов в -клеток

• Вход Са 2+ внутрь -клеток

• Insulin ajralishi

Biguanidlarg tasnifi

• 1.Feniletilebiguanid (fenformin)
• 2. Butiletilbiguanid
• (buformin-glibutid)
• 3. Dimetilbiguanidы
• (metformin – glyukofag

Buyrak usti bezi gormonlari

• Buyrak usti bezining po’stloq qismi 40 dan ortiq steroid gormonlarni ishlab chiqaradi. Ularni uchta guruxga ajratish mumkin:
• 1. Glyukokortikoidlar - gidrokortizon, kortizon, 11-Degidrokortikosteron, kortikosteron.
• 2. Mineralokortikoidlar - aldosteron, 11-Dezoksikortikosteron,l 11-Dezoksi-17-oksikortikosteron
• 3. Jinsiy gormonlar - androsteron, androstendion, estron, progesteron.
• Kortikosteroidlar xolesterin va asetilkoenzim A dan xosil bo’ladi. Glyukokortikoidlarning ishlab chiqarilishi gipofizning AKTG gormoni ta’sirida boshqariladi. Mineralokortikoidlarning ishlanishi ekstrasellyulyar suyuqlik xajmi hamda plazmadagi natriy va kaliy ionlari miqdoriga bog’liq.

Gidrokortizon-- modda almashinuviga har tomonlama ta’sir etadi. Jigarda glyukoneogenezni kuchaytirib, qondagi qand miqdorini oshiradi. Glyukozuriya kuzatilishi mumkin. Aminokislotalarning glyukoneogenez jarayoniga jalb etilishi azot balansini manfiy tomonga o’zgartiradi. Bu regenerasiya -jarayonlarini so’sayishiga olib keladi. Yog’ almashiniviga ta’sir etib, yuzda, bo’yin, yelkada yog’ni yig’ilishiga olib keladi. Suv-tuz almashinuviga mineralokortikoidlarga o’xshab ta’sir etadi, tanada natriy ionlari (reabsorbsiyani ortishi xisobiga) ushlanib qolib, kaliy ionlarining chiqarilishi (sekresiyasi) ortadi. Natijada plazmaning xajmi ortadi va arterial bosim ko’tariladi. Kalsiy ionlari chiqib ketishi tufayli osteoporoz kuzatiladi Gidrokortizon yalliglanishga qarshi va immunodepressiv ta’sirga yega. Glyukokortikoidlar ta’sirida qon ishlab chiqarilishi o’zgaradi. Qonda eozinofillar va limfositlarning miqdori kamayadi. Eritrositlar, retikulositlar va neytrofillarning miqdori esa ortadi. MNSda o’zgarishlar kuzatilishi mumkin, bu eyforiyalar, psixomotor qo’zg’alish, psixotik reaksiyalar bo’ladi.

• Gidrokortizon-- modda almashinuviga har tomonlama ta’sir etadi. Jigarda glyukoneogenezni kuchaytirib, qondagi qand miqdorini oshiradi. Glyukozuriya kuzatilishi mumkin. Aminokislotalarning glyukoneogenez jarayoniga jalb etilishi azot balansini manfiy tomonga o’zgartiradi. Bu regenerasiya -jarayonlarini so’sayishiga olib keladi. Yog’ almashiniviga ta’sir etib, yuzda, bo’yin, yelkada yog’ni yig’ilishiga olib keladi. Suv-tuz almashinuviga mineralokortikoidlarga o’xshab ta’sir etadi, tanada natriy ionlari (reabsorbsiyani ortishi xisobiga) ushlanib qolib, kaliy ionlarining chiqarilishi (sekresiyasi) ortadi. Natijada plazmaning xajmi ortadi va arterial bosim ko’tariladi. Kalsiy ionlari chiqib ketishi tufayli osteoporoz kuzatiladi Gidrokortizon yalliglanishga qarshi va immunodepressiv ta’sirga yega. Glyukokortikoidlar ta’sirida qon ishlab chiqarilishi o’zgaradi. Qonda eozinofillar va limfositlarning miqdori kamayadi. Eritrositlar, retikulositlar va neytrofillarning miqdori esa ortadi. MNSda o’zgarishlar kuzatilishi mumkin, bu eyforiyalar, psixomotor qo’zg’alish, psixotik reaksiyalar bo’ladi.