Glyukokortikoidlar Doctor Ismoilov Glyukokortikoidlar

Glyukokortikoidlar
Doctor Ismoilov

Glyukokortikoidlar - odam va umurtqali hayvonlar buyrak usti bezlarining poʻstlogʻidan ishlab chiqariladigan gormonlar. Kimyoviy tuzilishiga koʻra steroid. Gipofiz taʼsirida xolesterindan hosil boʻladi. Adrenokortikotrop garmon glyukokortikoidlar sekresiyasini oshiradi. Organizm hayot faoliyati uchun noqulay sharoitlar (Stress) roʻy berganda glyukokortikoidlar koʻp ishlab chiqariladi. Asosiy glyukokortikoidlar: gidrokortizon, kortizon, kortikosteron, 11-degidrokortikosteron. Glyukokortikoidlar asosan uglevodlar almashinuviga taʼsir etadi, jigarda oqsillardan glikogen sintezlanishiga va glyukoza hosil boʻlishiga yordam beradi; yuqori molekulali yogʻ kislotalarining biosinteziga toʻsqinlik qiladi. Glyukokortikoidlar biriktiruvchi va limfa toʻqimalari faoliyatini susaytirib, turli yalligʻlanishlar rivojlanishiga yoʻl qoʻymaydi. Glyukokortikoidlar va ularning sintetik analoglari(gidrokortizon-atsetat, prednizolon) tibbiyot va veterinariyada keng qoʻllaniladi.
Glukokortikoidlarning farmakodinamikasi.

1. 
   Yallig'lanishga qarshi ta'siri (barcha fazalariga).
   

• 
  ↓ Fosfolipaza A2 (lipokortin orqali) → ↓ prostoglandinlar (+ Siklooksigenaza-2 orqali) va ↓ leykotrienlar .
  
• 
  ↑ neytrofillar , ↓ limfosit, monotsit va eozinofillar.
  
• 
  ↓ kinin va bakterial toksinlar aktivligi, gistamin ajralishi, gialuronidaza sintezi va kapillyarlar o’tkazuvchanligi → hujayra membranasi barqarorligi , ↓ shish.
  
• 
  ↓ yallig’lanishning hujayraviy reaksiyasi
  
• 
  ↓ fibroblastlar proliferatsiyasi va kollagen sintezi → ↓ chandiq hosil bo’lishi va jarohat tiklanishi.
  
• 
  ↓ Fosfolipaza A2 (lipokortin orqali) → ↓ prostoglandinlar (+ Siklooksigenaza-2 orqali) va ↓ leykotrienlar .
  
• 
  ↑ neytrofillar , ↓ limfosit, monotsit va eozinofillar.
  
• 
  ↓ kinin va bakterial toksinlar aktivligi, gistamin ajralishi, gialuronidaza sintezi va kapillyarlar o’tkazuvchanligi → hujayra membranasi barqarorligi , ↓ shish.
  
• 
  ↓ yallig’lanishning hujayraviy reaksiyasi
  
• 
  ↓ fibroblastlar proliferatsiyasi va kollagen sintezi → ↓ chandiq hosil bo’lishi va jarohat tiklanishi.