Glossariy pedagogika yunoncha «paidagogike»

Qo’shiq - kuyga solib aytiladigan kichik lirik she`r.

Maqol - Xalqning purhikmat, dono ifodalari, yirik arboblar, olimlarning ibratomuz gaplari, xalqning hayotiy tajribalari asosida yuzaga kelgan dono fikrlarning ifodasi. SHe`riy va nasriy tuzilishga ega.

Matal - Ko’chma ma`noda ishlatiluvchi xalq ma`joziy iboralarining bir turi. Matalda kinoya, o’xshatish, qochirma so’zlar va boshqa til qo’llaniladi. Ma`joziy iboraning o’z asl ma`nosi bilan ko’chma ma`nosi o’rtasida mantiqiy bog`lanish bo’ladi. «Temirni qizig`ida bos», «CHumchuq so’ysa ham qassob so’ysin».

Topishmoqlarni o’zbeklar «jumboq», «jumoq», «ushuk», «top-top» atamalari bilan ataydi. Narsa yoki xodisalarni ataylab yashiringan belgisini boshqa narsalarga qiyoslash asosida topishga asoslangan savol yoki topshiriqlar, topishmoqlar deyiladi.

Afsona - Hayoliy uydirmalar asos bo’lgan kichik nasriy hikoyalar. «Afsona» atamasi forscha, «fusun» (sehr, avrash, maxr) so’zidan olingan. Qadimgi turkiy adabiyotda «savf» deb nomlangan. Afsonalar tarix bilan bog`liq. Afsonalar asosida muayyan darajada tarixiy voqealar va xodisalar yotadi. Uzoq davr o’tgach, o’rnining aniq ildizlarini yo’qotadi. Aristotel afsonani «haqiqatdan xabar beruvchi yolg`on hikoyalar» deydi.

Rivoyat - xalqning tarixiy o’tmishi haqidagi badiiy yodnomalar. Afsonalarga qaraganda tarixga yanada yaqin turadi.

Lof – biror voqeani o’ta bo’rtirib, hazil mutoyiba bilan aytish.

Lapar – aytishuv, asosan ikki kishi yoki ikki taraf tomonidan aytiladi.

Termalar – baxshilar tomonidan kuylanadigan 10-12 satrdan 150-200 misragacha bo’lgan lirik, liroepik she`r. Hayotdagi turli hodisalar, shaxslar ta`rifi va tanqidi.