Glossariy 1-mavzu. Marketing va uni rivojlanishining asosiy bosqichlari

Ломбард ссудаси - осон сотиладиган, кўчар мулкни гаровга олиб, қисқа муддатга бериладиган қарз.


М
Мажбурият - бу фуқаролик ҳуқуқий муносабати бўлиб, унга асосан бир шахс (қарздор) бошқа шахс (кредитор) фойдасига муайян ҳаракатни амалга оширишга, чунончи: мол-мулкни топшириш, ишларни бажариш, хизматлар кўрсатиш, пул тўлаш ва х.к., ёхуд муайян ҳаракатдан ўзини сақлашга мажбур бўлади, кредитор эса қарздордан ўзининг мажбуриятларини бажаришини талаб қилиш ҳуқуқиига эга бўлади.
Мажбурий заҳиралар сиёсати – Марказий банк томонидан тижорат банкларининг депозит базасига фоиз даражасида ўрнатиладиган мажбурий заҳиралар яратиш талаби. Мажбурий заҳиралар сиёсати биринчи навбатда тижорат банкларининг кредит бериш қобилиятини сусайтириб, муомаладаги пул массасини тартибга солишга хизмат қилади.
Маржа - 1. банкда, биржа савдосида ва суғурталаш жараёнида фоиз ставкалари, қимматбаҳо қоғоз курслари баҳоси ўртасидаги фарқлар ва бошқа кўрсаткичларни англатиш учун қўлланиладиган ибора. Банк терминологиясида маржа жалб қилинаётган ва берилаётган қарзлар суммасини турли хил тоифадаги қарз олувчиларга берилаётган кредит ставкаси ва ҳ.к.ни билдиради; 2. Депозит, гаров таъминоти ёки валюталар курсини йўл қўйилиши мумкин бўлган тебранишлар бўйича қўшимча улуши; 3. нархлар, курслар, ставкалар ўртасидаги фарқ; 4. қарз олувчи кредит қийматига қўшиб тўлайдиган устама.
Маржали ссудалар - қарз олувчига кредит қийматига устама қўшиш эвазига бериладиган ссуда.
Маҳак тоши – кумуш ва олтиннинг тозалигини аниқлаб берадиган қора тусли тош.
Махсус ссуда ҳисобварағи - бу ссуда ҳисоб-варақалар савдо билан шуғулланувчи ташкилотларга очилади.
Маркетинг - 1. ишлаб чиқариш ва маҳсулот сотишнинг муайян истеъмолчилар талабларини имкон қадар тўлароқ қондириш ҳамда шу асосда юқори фойда олишга қаратилган мажмуавий тизим; 2. бу бозор талабига асосланган ва фойда олишни мақсад қилган корхоналарнинг маиший ва савдо фаолиятини бошқариш тизими. Банкларда асосий товар сифатида пул маблағлари ва банк хизматлари бозорини ўрганиш тушунилади.
Марказий банк мижозлари – давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари, уларнинг муассасалари ва ташкилотлари, Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлиги, Ички ишлар вазирлиги, Миллий хавфсизлик хизмати, Фавқулотдда вазиятлар вазирлиги, Давлат божхона қўмитаси, шунингдек, Марказий банкка қарашли корхоналар, муассасалар ва ташкилотлар.