Globalization process and ethics problems

Ritorika fanining maqsadi. 
Ritorika  faniining  asosiy  maqsadi  ommani  umummadaniy  saviyasini 
yuqsaltirishga hissa qo‘shishdir. Shu bilan birga, uning maqsadi talabalarga Ritorika 
tarixidan ma’lumot berish, ulkan notiqlar, adiblar, so‘z ustalarining nutq madaniyatini 
rivojlantirish  borasidagi  xizmatlarini  e’tirof  etish  va  ularning  boy  merosidan 
umuman foydalanishdan iboratdir. 
Ritorika-  amaliy  jixatdan  chiroyli  nutq  tuzishning  qonuniyatlari,  sirlari,  til 
me’yorlari,  nutqning  sifatlari,  nutqiy  uslublar,  nutqda  uchrashi  mumkin  bo‘lgan 
nuqsonlar va talaffuzga doir muammolarni xal etish yuzasidan baxs yuritadi. 
Ritorika fani tilning hamma soxalari buyicha adabiy til me’yorlarni  tadqiq qilib 
boradi. Eng  maqbul  hodisalarning adabiy  me’yorini  mustaxkamlash uchun tavsiyalar 
beradi.  Biroq  bu  fan  adabiy  me’yorlarni  yaratmaydi,  ba’zi  bir  hodisadarni  me’yor 
sifatida  majburan  kirgizmaydi.  Balki,  o‘zbek  milliy  adabiy  tili  faoliyati,  uning 
rivojlanishini kuzatib boradi, ob’ektni qonunlarini kashf etadi, shular asosida ta’lim 
                                                             
1
 Kaykovus. Qobusnoma. Т.:Istiqlol 994. B 29 
 

---

7 
 
beradi. 
Ritorika o‘zbek tilshunosligining nazariy bilimlariga suyangan holda to‘g‘ri va 
chiroyli  nutq tuzish sanatini o‘rgatadi.  Shu bilan birga bir jixatdan nutq san’atining 
hilma-hil  muammolarini  tadqiq qiluvchi  fandir. Tarbiyashunoslikning  ma’lum soxasi 
sifatida chiroyli  nutq sifatlari,  nutq uslublari,  kamchilik va xatolari,  nutqiy asoslari, 
urunishlari, ko‘rinishlari, talaffuzga doir muammolalari yuzasidan bilim beradi. 
Ritorika fani o‘zbek milliy adabiy tili faoliyatini,  uning rivojlanishini kuzatib 
boradi,  ob’ektni  qonunlarni  kashf  etadi,  shular  asosida  tavsiyalar  beradi.  Kishilarda 
madaniy    nutq  malakasini  shakillantirish,  ya’ni  adabiy  til,  umumtil    mezonlariga, 
mavjud  qoidalarga  to‘la  amal  qilgan  xolda  nutq  tuzish  malakasini  shakillantirish 
notiqlik  san’atining asosiy   vazifalaridir. Shu bilan birga  yaxshi  nutqni baxolash va 
targ‘ib qilish ham uning vazifasi doirasiga kiradi.