Gistologiya, stitologiya va

Rastrlovchi (skanlovchi) elektron mikroskopda 
ko‘rinishi. 
1
-mikrovorsinkalar.
Shunday qilib, odamda T-sistemaning asosiy a’zosi boMib 
timus xizmat qilsa, B-sistemaning markaziy a’zosi qizil suyak 
ko‘migidir. Unda hosil boMgan B-limfotsitlar taioq, iimfa va 
boshqa limfoid tuzilmalarga borib, u yerda m a’ium bir qismlarda 
yetuk B-limfotsitiarga shakllanadi. Bu qismlar B-limfotsitlar
132

---

zonasi yoki B-zona deb nomlanadi. B-limfotsitlar organizm biror 
antigen bilan uchrashganda faoilashib ko'paya boshlaydi. Dastlab 
B-blastlar hosil bo’lib (yirik, yosh hujayra), ulardan esa antiteiolar 
sintez qiladigan plazmatik hujayralar hosil boMadi. T-limfotsitlar 
hujayraviy immunitet jarayonlarida ishtirok etsa, B-limfotsitlar 
gumoral immunitet reaksiyalarini ta’minlaydi. Limfotsitlar va 
boshqa immun (immunokompetent) hujayraiarning turlari ularning 
qobig‘ida maxsus retseptor molekulalari bo‘lishi bilan bir biridan 
ajralib turadi. Bu molekulalar bir xil hujayra yoki ularning 
turkumlari uchun spetsifik bo‘lib, 
differensiallanish klasterlari
(ingl. clasters o f differentiation, qisqacha CD) deb ataladi. CD 
molekulalari monoklonal antiteiolar yordamida immunogis- 
tokimyo yoki sitometriya usullarini qo‘llab aniqlanadi. Shu usullar 
bilan aniqlangan CD molekulalari 
CD markerlari
 (belgilovchilari) 
deb yuritiladi. CD markerlar xalqaro sistemaga muvofiq ravishda 
raqamlar bilan ifodalanadi, masalan, CD1, CD2, CD3, CD4. CD
8
, 
CD 12, CD20, CD27 va hokazo. Ba’zi CD markerlar hujayra­
larning butun hayoti davomida aniqlanadi, ba’zilari esa differen-