«G‘isht teruvchi» kasbi bo‘yicha o‘quv-uslubiy qo‘llanma toshkent-2021 kirish

Tosh va armatosh konstruksiyalar. Insoniyat tarixida tabiiy tosh birinchi marotaba qurilish konstruksiyalari sifatida ishlatilgan. Shunday qilib, tabiiy toshdan bo‘lgan imoratlar tosh davridayoq dunyoga kelgan. Insoniyat ishlab chiqarishning sekin-asta rivojlanishi asosida, avval oddiy ishlangan tosh, keyinchalik birinchi sun’iy tosh-g‘isht xomashyosi paydo bo‘ldi. Tosh konstruksiyalar avval qulchilik davrida, keyin esa feodal tuzumida o‘zining yuqori darajasiga erishdi. Bu davrning bir qator bino va qurilishlari bizning davrimizgacha ham yaxshi saqlanib qolgan. Toshni bir qator xossalariga qarab tavsiflaydilar. Kelib chiqishi bo‘yicha tosh tabiiy toshlarga va sun’iy toshlarga bo‘linadi. Tosh materiallarga talab qilinadigan asosiy xossa — bu ularning mustahkamligi, umrboqiyligi va issiqni ushlab turishidir.
Shlak beton devorlar. Shlak va shu kabi to‘ldirgichlardan yengil beton tayyorlab, bir-ikki qavatli uylarning devorlariga va tosh plitalariga qo‘llasa
bo‘ladi. Bunday devorlarning issiqdan himoya qilish xususiyati g‘isht devorga nisbatan 1,5 baravar samarali va arzon.


Nazorat savollari

1. Xom g‘ishtli konstruksiyalarning afzalliklari va kamchiliklari qanday?

2.Chorak g‘ishtli pardevorlar qanday teriladi?
3. Ichi g‘ovak sopol toshlardan devor qurishda choklar qanday sistemada bog‘lanadi.
4. Yengil beton mayda bloklardan terilgan devor, g‘ishtli devorlardan qanday xususiyati bilan farqlanadi?

11-Mavzu:

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Ishenko I.I. Tosh va g‘isht terish texnologiyasi. – M.: Oliy maktab, 1980.
   
2. 
   Neyelov V.A. Qurilish-montaj ishlari. – M., 1990.
   
3. 
   .N.Bozorboyev. Uy-joy quruvchilar uchun 1001 maslahat. – T., 2003.
   
4. 
   Raximov A. va boshq. “Qurilish ishlari texnologiyasi”. T.:Faylasuflar milliy jamiyati, 2013.
   
5. 
   E.K.Umurzaqov, M.A.Xamidova «Kurilish ishlab chitsarish texnologiyasi» Fargona - 2001
   
6. 
   KMK. 1. 01.04-98 «Me’moriy Qurilish atamalar». Toshkent, 1998.
   
7. 
   S.S.Atayev i dr «Texnologiya, mexanizatsiya, avtomatizatsiya i
   

stroitelstva». M. «Vыsshaya shkola », 1990.

8. 
   O.O.Litvinov Texnologiya stroitelnogo proizvodstva Kiyev.
   

«Budivelnik», 1982.

9. 
   I.I.Ishenko. Gisht, tosh va montaj ishlari texnologiyasi. Toshkent 1978
   
10. 
    Ilmuradov A.“G‘isht va tosh terish texnologiyasi” T., 2001.
    
11. 
    J. Yodgorov va boshqalar. Chizmachilik. Toshkent-1992yil.
    
12. 
    P.O. Odilov va boshqalar. Chizmachilik. Toshkent- 2000.