|
Ish qurollari
|
O‘lchov birligi
|
Zveno
|
Ikki kishilik
|
Uch
kishilik
|
To‘rt kishilik
|
Besh kishilik
|
Olti kishilik
|
Kelma
|
Dona
|
2
|
2
|
3
|
3
|
3
|
Qorishma kuragi
|
Dona
|
1
|
2
|
2
|
3
|
3
|
Bolg‘a-tesha
|
Dona
|
2
|
2
|
2
|
3
|
3
|
400 va 600 gr shovunlar
|
To‘plam
|
1
|
1
|
2
|
2
|
2
|
Shayton
|
Dona
|
1
|
1
|
1
|
2
|
2
|
Chok tekkislagich
|
Dona
|
1
|
1
|
2
|
2
|
2
|
Buklama metr
|
Dona
|
1
|
1
|
2
|
2
|
2
|
Rejacho‘p
|
Dona
|
1
|
1
|
2
|
2
|
2
|
Yog‘och gunya
|
Dona
|
1
|
1
|
1
|
2
|
2
|
3 mm li eshilgan reja ip
|
Metr
|
35
|
45
|
50
|
50
|
50
|
Qorishmani tayyorlash jarayonida talab qilingan siljish, sement va boshqa materiallarni iqtisod qilishni ta’minlovchi texnologik usulni qabul qilishni nazarda tutish kerak. Qorishmani tashish ishlari markaziy qorishma tayyorlovchi uzeldan avtosamosval mashinalari yordamida amalga oshiriladi. Hajmi 0,25 m3 bo‘lgan temir maxsus idishga solinadi. Yuk ko‘targich yordamida, qorishma yashiklarda, g‘isht teriladigan joyga uzatiladi. Qorishmalarni tashish qulay bo‘lishi uchun maxsus qorishma qorgichlarni yuk ko‘taruvchining harakat zonasida joylashtiriladi.
2.G‘isht terish ishlarida qo‘llaniladigan asbob va moslamalar.
G‘isht terish jarayoni asosiy va qo‘shimcha ishlardan tashkil topadi. Asosiy ishlarga ish joyining o‘zida bajarilib , bunda ash’yo va ish qurollarini, asbob-uskunalarni ishlatilib g‘isht va qorishmadan devor konstruksiyalarni barpo etiladi. Terim jarayoni quyidagi operatsiyalardan iborat bo‘ladi: qatorlagich (poryadovka) o‘rnatish; g‘ishtlarni to‘g‘ri terish uchun ip tortish; terim ishlarini bajarish. Qo‘shimcha ishlarga quyidagilar kiradi: xavoza, to‘siqlar qurish; g‘ishtni va qorishmani ish joyiga uzatish va joylashtirish. G‘isht terish ishlarini samarali va sifatli bajarilishiga g‘isht teruvchining qo‘lida maxsus asbob va moslamalar bo‘lgandagina erishiladi.
G‘isht terish ishlarini bajarish uchun zarur bo‘lgan asbob va moslamalar, g‘isht va qorishmalarni tashish va ish joyiga uzatish uchun mexanizmlar ish samaradorligini ham oshiradi.
G‘isht terish jarayonida ishlatiladigan jihozlarga quyidagilar kiradi:
0,12–0,25 m3 sig‘imli ochiladigan metall yashiklar;
qorishma uzatish uchun mo‘ljallangan (bandi bor va ikki jag‘li ) 0,75 m3 gacha sig‘imli bunker;
tayanch bruslar ustiga o‘rnatilgan tagliklar. Bu tagliklarga g‘ishtlar, sopol buyumlar taxlanadi;
qamragich-quti. U uch yoki to‘rt devorli bo‘lib, obekt qoshidagi ombordan g‘ishtlar paketini ish joyiga uzatish maqsadida foydalaniladi;
yukni o‘zi qamrab oladigan qamragich. U avtomobillarda tashib keltirilgan silikat g‘ishtlar paketini ish joyiga ko‘tarib berish uchun ishlatiladi;
tungi smenada qurilish maydonchasini yoritadigan teleskopik lampalar;
shaxsiy va jamoa asboblari saqlanadigan konteynerlar.
Avvalo, asboblar toza va benuqson holda saqlanishi kerak. Ishchilar ish tugagach asboblarni tozalashi, zarur hollarda suvda yuvishi, artib quritishi lozim. Qurilish uchastkalarida, qoidaga ko‘ra, asbob-tarqatish punkti tashkil etilishi kerak. Asboblar, moslamalar, binokorlik jihozlari shu punktda saqlanishi, hisobga olinishi va ishchilarga tarqatilishi lozim.
G‘isht terishda ishlatiladigan asbob-uskunalar
Asbob-uskuna nomi
|
Foydalanilishi
|
Surati
|
Kombinatsiyalashtirilgan kurakcha
|
Yotqizilgan qorishmani tekislash, choklarni to‘ldirish, tik choklardan qorishmani sidirib olishda ishlatiladi.
|
|
Bolg‘a-cho‘kich
|
G‘ishtni sindirish va
yo‘nish uchun
mo‘ljallangan.
|
|
Belkurak
|
Qorishma uzatish,
uni tekislash
va qorishtirish uchun
xizmat qiladi.
|
|
Chok pardozlagich
|
Choklarni zichlash va pardozlash uchun
xizmat qiladi
|
|
Reja ip
|
Yo‘g‘onligi 3 mm; qurilayotgan devor bo‘ylab
tortiladi va devorning reja bo‘yicha to‘g‘ri qurilishini
ta’minlaydi.
|
|
Reja skoba
|
Reja skoba
yoki mix reja ipni bog‘lash uchun ishlatiladi.
|
|
Shablon
|
Devorlar sirti va burchaklarning
tikligini tekshirish
uchun ishlatiladi.
|
|
Otves (0,2 massali) vaterpas
|
Devorning gorizontalligi
va vertikalligini tekshirish
uchun ishlatiladi.
|
|
Pravilo
|
Devor burchaklarining to‘g‘riligini tekshirishda qo‘llaniladi.
|
|
Ruletka, metr
|
Devor elementlarini
belgilash va tekshirishda qo‘llaniladi.
|
|
Qorishma
yashigi 0,24 m3
|
Qorishmani saqlash
uchun ishlatiladi.
|
|
Bunker
|
Qorishmani ish joyiga
uzatish uchun ishlatiladi.
|
|
3.G‘isht terish ishlarida ishlatiladigan qorishmalar
Qurilish qorishmalari deb – oldindan meyorlab olingan noorganik bog‘lovchi modda, mayda to‘ldiruvchi, suv va shuningdek plastiklashtiruvchi qo‘shimchani aralashtirib, olingan aralashmaga aytiladi. Bunday aralashma vaqt o‘tishi bilan qotish davomida birlashtirayotgan material yoki konstruktsiya bilan birlashib ketadi.
G‘isht-tosh terish ishlarida ishlatiladigan qurilish qorishmalari tarkibi va sifati O‘zbekiston Respublikasi Davlat Arxitektura va Qurilish qo‘mitasi tomonidan ishlab chiqilgan va tasdiqlangan.
Qorishmalar xususiyatlarga qarab, quyidagi turlarga bo‘linadi:
-ogir zichligi 1500 kg/m1 va undan yuqori;
-engil zichligi 1000 kg/m3 dan kam.
Bog‘lovchilarning turi bo‘yicha:
-sementli;
- ohakli;
- aralash (sement- ohakli, sement tuproqli va boshqalar).
Siqilishga bo‘lgan mustahkamligi (vaqtinchalik qarshiligi) bo‘yicha M4, M10, M25, M75, M100, M150, M200. M4 va M10 tamg‘alari asosan ohakli va mahalliy bog‘lovchilardan (ohak-toshqolli, ohak putsoolan) tayyorlanadi. Tuproqdan tayyorlangan devorbop materiallarni terish uchun loy qorishmalari qo‘llaniladi. Qorishmalarning bog‘lovchilari ishlatilish joyi, unga qo‘yiladigan talablar, qotish sharoiti va ular qo‘llanilgan inshoot yoki konstruktsiyadan foydalanilishiga qarab, qanday tamg‘alar ishlatilishi quyidagi 2-jadvalda keltirilgan.
2-jadval
Qo‘llanilish ko‘lami
|
Qorishma tamg‘asi
|
Bog‘lovchi
|
Tavsiya etiladi
|
Ruxsat beriladi
|
Namligi kam asosga qurilgan bino nisbiy namligi 60% gacha yer usti inshootlari uchun
|
4 va 10
|
Havoyi (havoda qotuvchi) va gidravlik (havo va suvda) ohak. Ohak-toshqolli romansement qismining qurilish qorishmalari uchun sement
|
Ohak -putsoolanli
Ohak - kulli
|
25 va yuqori
|
Portland sement platiklashtirilgan - suvga chidamli portland sement.
Toshqol portlandsement.
|
Putsoolan Portland sement magnizeollar va toshqol magnizeol Portland sement. Ohak-toshqol qurilish qorishmasi uchun sement
|
O‘ta nam asosga qurilgan, xona namligi 60%dan ortiq bo‘lgan yer usti inshootlari uchun
|
10
|
Ohak toshqol
Romant sement
Qurilish qorishmalari uchun sement
|
Ohak putsoolanli
Ohak kulli
Gidravlik ohak
|
25 va ortiq
|
Putsoolan portlandsement shlak Portland sement plastiklashtirilgan va suvga chidami portlandsement Portlandsement
|
Ohak toshqolli qurilish qorishmalari uchun sement
|
Yengil qorishmalar uchun to‘ldiruvchi sifatida tabiiy va sun’iy yengil to‘ldiruvchi: tuf, terass, oxak, toshqol, keramzit, agloporit va boshqalarni tuyib ishlatiladi. Qorishma uchun ishlatiladigan suv qorishmani me’yorida qotishini ta’minlashga qarshilik qiluvchi qo‘shimchalarsiz bo‘lishi zarur.
Agar past va o‘rta tamg‘ali (tamg‘asi M50 gacha bo‘lgan) qorishmalar tayyorlash uchun yuqori tamg‘ali (M400 va undan ortiq tamg‘ali) sement ishlatilsa, sement sarfini kamaytirish, shuningdek qorishmaning qo‘zg‘aluvchanlik sifatini oshirish hamda zichligini o‘zgartish maqsadida maydalab tuyilgan qo‘shimchalar qo‘shilishi mumkin.
Yuqori qo‘zg‘aluvchanlik va suv ushlab turish maqsadida qorishma tarkibiga organik va noorganik plastiklashtiruvchi qo‘shimchalar qo‘shiladi. Quyidagi qo‘shimchalar bunga misol bo‘la oladi: milonaft, SNPS-1 plastifikatori, sovun ishqori, konefol shuningdek SDP
Do'stlaringiz bilan baham: |
