Gimnastika (yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari)

12.11. HI va uslubga qo‘yiladigan talablar
Til —kishilarning o‘zaro muloqot vositasi, fikr ifodalashning eng muhim quroli.
«Til — insoniyatning buyuk ishlab chiqarish faoliyati samarasidir. U tinimsiz mehnat harakatlari, imo-ishoralari va ulardan paydo bo‘lgan ruhiy g‘ayrat-shijoatning billur qotish-masidir. Bizning vujudimiz puchmoqlarida tug‘ilgan barcha murak­ kab harakatlar til orqali shakllanadi. Til —tafakkur quroli. Tilga pala-partish munosabatda bo‘lish —pala-partish, noaniq, taxmi-nan, xato fikrlash bilan barobar», - deya ta’kidlagan edi A.N. Tolstoy.
To‘g‘ri yozishni o‘rganish uchun fikr ifodalashning murakkab, serqirra texnikasini muntazam egallab borish zarur. «Kim aniq fikrlasa, aniq bayon qiladi», —deb bejiz aytmaydilar. ТД bilmagan odam to‘g‘ri, chiroyli, ravon yoza olmaydi.
Muallifning fikr ifodalash tarzida uning bilim doirasi va umumiy rivojlanish darajasi aks etadi. Chalkash, noaniq bayop qilgan kishi o‘zi yozayotgan narsa haqida tuzukroq bilimga ega bo‘lmaydi.

Gimnastikaga oid ishlarda gimiiastikaga xos atamalarni qo£llash kerak. Atamalardan to‘g‘ri foydalanish ishni ortiqcha izohlardan xoli qiladi, o‘quvchiga tushunarli bo‘ladi. Vaqti bilan atamalar o‘zgaradi, aniqlashtiriladi, shuning uchun eng zarnoniviy atamalarni qoilash, matnning boshidan oxiriga qadar ularning yagona shaklmi saqlash shart. Eskirgan, kam qo‘llanadigan atamalarni izohlash lozim. Tushunarsiz so£zlar, murakkab jumlalar, bema’ni, qolip ifodalardan kechish kerak, ular matnni buzadi, o‘quvchining qiziqishini susaytiradi.

Qisqalik tilning tushunarli, soddaligini ta’minlaydi, uni ortiqcha bo‘yab-bejamaslik lozim. Kam so‘z bilan keng fikrlash zarur.

Ishda eng zarurini qoldirish, unda mavzuga oid bo‘lmagan ma’lumotlarni qalashtirib tashlamaslik, takrorlardan qochish kerak.

Bayonning tushunarliliga mazmunning aniqligi, faktlami muvaffaqiyatli taqdim etish, tasviming ravonligi va izchilligi bilan erishiladi. Tilning mantiqiyligi va ishonarliligi, ommaviyligi va oddiyligi ham shunga xizmat qiladi.
Tilning chinakam go‘zalligi jumlalarning hashamdorligida emas, soddaligida namoyon boladi. Gaplar fikrni aniq shakllan-tirishi va ayni vaqtning o‘zida oson o‘qilishi hamda jarangdor bo‘lishi kerak.
To‘g‘ri yozishni o‘rganish uchun kishi o‘z so‘z boyligini maxsus atamalar, tushunchalar bilan muntazam boyitib borishi lozim. Juda chuqur, keng mazmunga ega bo‘lgan so‘z va tushunchalar ma’nosini lug‘at va ma’lumotnomalardan aniqlashtirish foydali.
0 ‘qish davomida muallif o‘z fikrlarini qanday bayon etayot-ganiga, ularni abzaslarga, paragraf va boblarga qay tarzda taqsimlanayotganiga e’tibor berish zarur.
Tadqiqotchi o‘z mulohazalarining haqqoniyligini isbotlashiga va hatto, fikrlarni rad etishiga to‘g‘ri keladi.