Gigiyena fani boyicha oquv uslubiy majmua

Tozalash va sanitar ishlov ko‘lamlari

GMP talablariga muvofiq, har bir operatsiya tegishli shaxslar tomonidan bayon qilingan va tasdiqlangan bo‘lishi kerak. bu ham tozalash, ham sanitar ishlov berish jarayonlariga teng darajada taalluqli. Tegishli hujjatda (SOP) birinchi navbatda tozalash va sanitar ishlov berishning predmeti ko‘rsatiladi. Shu nuqtai nazardan tozalash jarayonlarining turli muhitlar: tashqi muhit uchun aniq ko‘lamlari belgilab olinadi.

Tashqi muhitni tozalash - kontaminatsiyalarning toza zonalarga tushishini oldini olish va bir vaqtning o‘zida havoni kondisionerlash tizimining havo filtrlariga ortiqcha bosimning oldini olishga xizmat qiladi. Tashqi muhitni tozalashda birinchi galda: havoni kondisionerlar uchun so‘rib olish zonalariga va ularning yaqinidagi ob’ektlarga, kondisionerlarning mashina zallariga, kondisionerlash tizimidan havoning ajralib chiqishi zonalariga, (ayniqsa havo tortib chiqarish joylariga ham filtrlar nazarda tutilgan bo‘lsa).

Ichki muhit

Ichki muhitda birinchi galda orttirilgan tajribaga ko‘ra doim ifloslanish markazi bo‘lgan kritik nuqtalarga alohida e’tibor berish zarur. Ularga, odatda sanitar o‘tkazuvchilar, suvli joylar va shlyuzlar, yordamchi xonalar (hojatxonalar, omborxonalar, texnik xizmat ko‘rsatish joylari), tutash xonalar (koridorlar, omborlar) kiradi. Aynan shu xonalarga xodimlar kamroq e’tibor beradilar, GMP nozirlari esa, aksincha, katta ishtiyoq bilan o‘z nazorati ostiga oladilar. Albatta, asosiy e’tibor ishlab chiqarish xonalariga qaratilishi lozim.

Ichki jihozlar, mashinalar va asbob-uskunalar

Tozalashda tegishli e’tiborni toza zonalarning ichki jihozlariga ham qaratish kerak. Bu yerda ham asbob-uskunalarni, shu jumladan mashinalarni, ularni toza zonalarda qo‘llash sharoitlarini ta’minlash yoki texnologik uskunalarning o‘zi kontaminatsiya manbalari bo‘lmasligi nuqtai nazaridan to‘g‘ri tanlash omili muhim rol o‘ynaydi. Tozalash jarayonida quyidagi detallarga alohida e’tibor qaratiladi: mebelning alohida qismlari, yuvinish jo‘mraklari, rakvinalar, oqava quvurlari, kiyim-kechak, saqlovdagi xom ashyo va uning o‘ramalari, toza zonalarda ishlash qurollari, texnologik mashinalar va asbob-uskunalar. Barcha sanab o‘tilgan muhitlar, asbob-uskunalar va materiallar bo‘yicha SOPda kamida: tozalovchi va dezinfeksiyalovchi vositalar turi, tozalovchi va dezinfeksiyalovchi eritmalarni tayyorlash metodikasi, tozalash qurollari, dezinfeksiyalovchi vositalarning ta’sir qilish vaqti, xavfsizlik talablari aniqlashtirilishi lozim.

Xodimlar

Toza tozalarni yuqish, tozalash va sanitar ishlov berishni amalga oshiradigan operatorlar maxsus kiyim-boshni kiyish, toza zonalarda harakat qilish, tozalash va sanitar ishlov berish metodikasi, xavfsizlik texnikasi bo‘yicha muntazam treningdan o‘tkaziladi. Bunday operatsiyalarga ishlab chiqarish xodimlari jalb etilishi zarur, ammo tanlab olingan xodimlarning bilimi, sog‘lig‘i, xulq-atvorini tekshirish maqsadga muvofiq. Texnik xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar, shuningdek chet tashkilotlar xodimlari toza zonalar bo‘yicha qoidalar talablariga so‘zsiz bo‘ysunadilar. Texnik xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar toza xonalarda alohida asbob-uskunalardan foydalaniladilar, bu uskunalar boshqa joylarda ishlatilmaydi. Bunday asboblar yuzasining yuqori sifatli ishlov berilishi dezinfeksiya va sterillashni olib borish imkonini beradi.