Gerontologiya va um um iy geriatriya

Oyoq shishishi keksalarga xosmi?
Kam harakat turm ush tarzini kechirish buyrakka m a’qul 
keladi. 
Sustkashlikka o ‘rgangan buyrak organizm ni zaharli 
toksinlardan tozalashda yalqovlik qila boshlaydi. Bu, xususan 
ortiqcha suyuqlikni haydab chiqarishdagi buzilishlarda ko‘rinadi, 
shu sababli qarilarni oyoq shishishi qiynashi m um kin.
Qanday kasallikdan darak?
Qariyalardagi oyoq shishishi buyrak faoliyatidagi yoshga 
doir kam chilik em as, balki jiddiv kasalliklardan dalolat hamdir. 
Qolaversa bu yurak qon tom iri tizim idagi jiddiy m uam m olardan 
darak. Devlik, yurak vetishmasligidan qiynalayotgan keksalarda 
oyoq va to 'p iq suyagining shishishi kuzatiladi. Shuningdek, jigar 
xastalanganda organizm da suyuqlik to ‘planib, aynan oyoqda 
to'planishini ham inobatga olishi kerak. Qolaversa oyoqlardagi 
shishish trom boz (tom irlarda ivib qolishi) xastaligida kuzatiladi. 
Tom irga xos bu kasallikda shishish asosan bir oyoqda nam oyon 
b o ia d i. Bundan tashqari, shishga og‘riq, achishish va oyoq 
terisining qizarishi ham roh boMadi.
Shu sababli oyoqlardagi shishni e ’tiborsiz qoldirm ay, unga 
sabab bo'lgan kasalliklarni aniqlashga kirishing. Agar tekshiruvlar 
natijasida hech qanday m uam m o aniqlanm asa, unda oyoq 
shishishini uy sharoitida davolashning imkoni bor.
63

---

O yoq shishishining old in i olish u ch u n ayrim qoidalarga rioya 
qilish talab etiladi.
K o ‘p in c h a shishishn ing oldini olish uch un oyoqni baland 
k o ‘tarib yotish foyda ekanini aytadi. Lekin birgina bu usul 
y o rd am id a keksalardagi bu h o latn i yengib b o ‘lm aydi. Avvalo 
o vqatlanish tizim iga e ’tib o r qaratish lozim. Iloji b o ‘lsa, tuzsiz 
ta o m lard a n tashkil topgan p arhez tartibiga am al qilish kerak. 
C h u n k i 
tu z 
o rtiq ch a 
suyuqlikni 
organizm da 
tutib 
qolish 
xususiy at iga ega.
E ng yaxshi davo faol jism on iy harakat hisoblanadi. Bunday 
h arak at o rtiq ch a vazndan qiynaladigan qariyalarga ham kerak. 
Z ero yog‘ to 4q im alan organizm da o rtiq cha suyuqlikni ushlab 
qolishda “ ay b d o r” lardan biridir. Jism oniy m ashg‘ulot nafaqat 
keksalar, balki b arch a insonlar salom atligi uchun m uhim . Ayrim 
qariyalarim iz nafaqaga chiqishni dam olish uchun sanatoriy 
y o ‘llanm asi, deb tu shunadi. Lekin bu davr ayni jism oniy harakat 
bilan shug‘ullanish davri boMishi zarur, m ushaklarning faol ishlashi 
qon aylanishini tezlashtiradi. Bu orqali ortiqcha suyuqlikni haydab 
chiqarishga k o ‘m ak beradi.