«Geometriya» fanining 2020/2021 o’quv yili uchun mo’ljallangan s illabusi

Download 212 Kb. bet 9/9 Sana 30.12.2021 Hajmi 212 Kb. #93684

Bog'liq
Силлабус(Т.С-уз)-2020

Bu sahifa navigatsiya:

• Talabalar yakuniy nazorat (YaN) dan to’playdigan ballarning namunaviy mezonlari
• Yak u ni y n a z o r a t d a “Yoz m a i sh ” l a r n i
• Tavsiya etilgan adabiyotlar ro’yxati Asosiy va qo‘shimcha o’quv adabiyotlar hamda axborot manbaalari Asosiy adabiyotlar
• Qo‘shimcha adabiyotlar Мирзиёев Ш. М.

Mavzu nomi	Jami soat			Ma’ruza			Amaliy
Mustaqil ta’lim
3 semestr
1	Geometriya asoslarining tarixiy sharhi. Evklidga qadar bo`lgan geometriya.		10			2			4		4
2	Evklidning “Negizlar” asari. Evklid postulatlari va V pastulatini isbotlashga urinishlar.		8			2			2		4
3	Gil`bertning I-II gruh aksiomalar sistemasi va undan kelib chiqadigan natijalar.		8			2			2		4
4	Gil`bertning III-V gruh aksiomalar sistemasi va undan kelib chiqadigan natijalar.		8			2			2		4
5	N.I.Lobachevskiy va uning geometriyasi. Tekislikdagi Lobachevskiy aksiomalar sistemasi va undan kelib chiqadigan natijalar.		8			2			2		4
6	Lobachevskiy tekisligidagi parallel` va uzoqlashuvchi to’g’ri chiziqlar.		8			2			2		4
7	Lobachevskiy tekisligidagi uchburchak va to`rtburchak. Parallellik burchagi. Lobachevskiy funktsiyasi.		8			2			2		4
8	Aylana , ekvidistant va oritsikl chiziqlar.		8			2			2		4
9	Aksiomalar sistemasini izohlash haqida (interpretatsiyalash). Gilbert aksiomalar sistemasiga beriladigan analitik interpetatsiya.		6			2			2		2
10	Pogorelov aksiomalari va uch o`lchovli Evklid fazosining Veyl aksiomalar sisteması.		8			2			2		4
11	Aksiomalar sistemasining zidsizligi, erkinligi va to`laligi. Lobachevskiy geometriyasining zidsizligi.		6			2			2		2
12	Lobachevskiy tekisligining turli modellari.		6			2			2		2
13	Kesma uzunligi. Mavjudlik va yagonalik teoremasi. Ko`pburchakning yuzi. Tengdosh va teng tuzilgan ko`pburchaklar haqida. Ko`pyoqning hajmi.		8			2			2		4
14	Parallellik aksiomasining Evklid geometriyasidagi qolgan aksiomalarga bog`liq emasligi.		6			2			2		2
15	Sferik geometriya va Rimanning elliptik geometriyasınıng aksiomaları sisteması.		6			2			2		2
16	Sirkul va chizg’ish yordamida yasash aksiomalari. Sirkul va chizg’ish yordamida yasashga doir elementar masalalar.		8			2			2		4
17	Yasashga doir masalalarni echish bosqishlari. Masalalarda tatbiqlari.		8			2			4		2
18	Tekislikdagi geometrik yasashlarda to`g`rilash va geometrik o`rinlar metodlari.		8			2			2		4
	JAMI		136			36			40		60
4 semestr
1	Yasashga doir masalalarni yechishda simmetriya va parallel ko`cherish metodi.			8			2			2	4
2	Yasashga doir masalalarni yechishda burish metodi.			8			2			2	4
3	Yasashga doir masalalarni yechiishda algebraik metod.			6			2			2	2
4	Yasashga doir masalalarni sirkul va chizg`ich yordamida echish kriteriysi. Sirkul va chizg`ich yordamida echilmadigan klassik masalalar.			6			2			2	2
5	Markaziy, parallel proektsiyalash va uning xossalari. Figuralarning tasviri.			6			2			2	2
6	Ikki tekislikning perspektiv-affin mosligi. Perspektiv-affin moslikning bosh yo`nalishlari.			6			2			2	2
7	Ellips va aylananing jinsdoshligi. Ellipsni qo`shma dimetrlarga ko`ra yasash. Jinsdosh figuralar va ortogonal proektsiyalar.			8			2			2	4
8	Parallel proektsiyalash usuli bilan yassi figuralarning tasvirini yasash.			6			2			2	2
9	Aksonometriya. Polke-Shvarts teoremasi. Fazoviy figuralarning tasvirini yasash.			8			2			2	4
10	Pozitsion masala.To`la va to`la bo`lmagan tasvirlar, ularni streometriyani o’rganishda tatviqlari.			8			2			2	4
11	Qavariq kop yoqlilarning kesmlarini yasashga doir masalalar.			8			2			2	4
12	Proektiv tekislik va fazo haqida tushincha. Proektiv tekislikning modellari.			8			2			2	4
13	Proektiv koordinatalar va ularni almashtirish. Ikkilik printsipi. Dezarg teoremasi.			8			2			2	4
14	To`g`ri chiziqtagi to’rt nuqtaning murakkab nisbati. To`g`ri chiziqlar dastasidagi to`rtta to`g`ri chiziqning murakkab nisbati.			8			2			2	4
15	Proektiv almashtirishlar va ularning gruppasi.			6			2			2	2
	JAMI			108			30			30	48

Geometriya fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni.

“Geometriya” fani bo`yicha reyting jadvallari, nazorat turi, shakli, soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek oraliq nazoratlarining saralash baholari haqidagi ma`lumotlar fan bo`yicha birinchi mashg`ulotda talabalarga e`lon qilinadi.

Fan bo`yicha talabalarning bilim saviyasi va o`zlashtirish darajasining Davlat ta`lim standartlariga muvofiqligini ta`minlash uchun quyidagi nazorat turlari o`tkaziladi:

<sub>oraliq nazorat (ON) – semestr davomida o`quv dasturining tegishli</sub> (fanlarning bir necha mavzularini o`z ichiga olgan) bo`limi tugallangandan keyin talabaning nazariy bilim va amaliy ko`nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Oraliq nazorat bir semestrda bir marta o`tkaziladi va shakli (yozma, og`zaki, test va hokazo) o`quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi;

yakuniy nazorat (YaN) – semestr yakunida muayyan fan bo`yicha nazariy bilim va amaliy ko`nikmalarni talabalar tomonidan o`zlashtirish darajasini baholash usuli. Yakuniy nazorat asosan tayanch tushuncha va iboralarga asoslangan “Yozma ish” shaklida o`tkaziladi.

ON o`tkazish jarayoni kafedra mudiri tomonidan tuzilgan komissiya ishtirokida muntazam ravishda o`rganib boriladi va uni o`tkazish tartiblari buzilgan hollarda, ON natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda ON qayta o`tkaziladi.

Oliy ta`lim muassasasi rahbarining buyrug`i bilan ichki nazorat va monitoring bo`limi rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida YaN ni o`tkazish jarayoni muntazam ravishda o`rganib boriladi va uni o`tkazish tartiblari buzilgan hollarda, YaN natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda YaN qayta o`tkaziladi.

Talabaning bilim saviyasi, ko`nikma va malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi asosida talabaning fan bo`yicha o`zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi.

«Geometriya » fani bo`yicha talabalarning semestr davomidagi o`zlashtirish ko`rsatkichi besh baholik tizimda baholanadi.

Ushbu besh baholik baholash turlari bo`yicha quyidagicha taqsimlanadi:

Ya.N.-5 baho, qolgan O.N.-5 baho qilib taqsimlanadi.

Baho	Baho	Talabalarning bilim darajasi
5	A`lo	Xulosa va qaror qabul qilish. Ijodiy fikrlay olish. Mustaqil mushohada yurita olish. Olgan bilimlarini amalda qo`llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo`lish.
4	Yaxshi	Mustaqil mushohada qilish. Olgan bilimlarini amalda qo`llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo`lish.
3	Qoniqarli	Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish Tasavvurga ega bo`lish.
2	Qoniqarsiz	Aniq tasavvurga ega bo`lmaslik. Bilmaslik.

Fan bo`yicha saralash bahosi 3 bahoni tashkil etadi. Talabaning saralash bahodan past bo`lgan o`zlashtirishi reyting daftarchasida qayd tilmaydi.

Talabalarning o`quv fani bo`yicha mustaqil ishi, oraliq va yakuniy nazoratlar jarayonida tegishli topshiriqlarni bajarishi va unga _{ajratilgan baholardan kelib chiqqan holda baholanadi.}

ON va YaN turlari kalendar tematik rejaga muvofiq dekanat tomonidan tuzilgan reyting nazorat jadvallari asosida o`tkaziladi. YaN semestrning oxirgi 2 haftasi mobaynida o`tkaziladi.

ON nazoratlarda saralash bahodan kam baho to`plagan va uzrli sabablarga ko`ra nazoratlarda qatnasha olmagan talabaga qayta topshirish uchun, navbatdagi shu nazorat turigacha, so`nggi oraliq nazoratlar uchun esa yakuniy nazoratgacha bo`lgan muddat beriladi.

Talaba nazorat natijalaridan norozi bo`lsa, fan bo`yicha nazorat turi natijalari e`lon qilingan vaqtdan boshlab bir kun mobaynida fakul`tet dekaniga ariza bilan murojaat etishi mumkin. Bunday holda fakul`tet dekanining taqdimnomasiga ko`ra rektor buyrug`i bilan 3 (uch) a`zodan kam bo`lmagan tarkibda apellyatsiya komissiyasi tashkil etiladi.

Apellyatsiya komissiyasi talabalarning arizalarini ko`rib chiqib, shu kunning o`zida xulosasini bildiradi.

Baholashning o`rnatilgan talablar asosida belgilangan muddatlarda o`tkazilishi hamda rasmiylashtirilishi fakul`tet dekani, kafedra muduri, o`quv-uslubiy boshqarma hamda ichki nazorat va monitoring bo`limi tomonidan nazorat qilinadi.

Talabalar yakuniy nazorat (YaN) dan to’playdigan ballarning namunaviy mezonlari

№	Ko’rsatkichlar	YaN baholari
		Maks	O’zgarish oralig’i
1	Fan bo’yicha yakuniy yozma ish nazorati	5	2

Yakuniy nazoratda “Yozma ish”larni baholash mezoni

Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida amalga oshirilganda, sinov ko`p variantli usulda o`tkaziladi. Har bir variant 2 ta nazariy savol va 3 ta amaliy topshiriqdan iborat. Nazariy savollar fan bo`yicha tayanch so`z va iboralar asosida tuzilgan bo`lib, fanning barcha mavzularini o`z ichiga qamrab olgan.

Har bir nazariy savolga yozilgan javoblar bo`yicha o`zlashtirish ko`rsatkichi 2-5 baho oralig`ida baholanadi. Amaliy topshiriq esa 2-5 baho oralig`ida baholanadi. Talaba maksimal 5 baho to`plashi mumkin.

Yozma sinov bo`yicha umumiy o`zlashtirish ko`rsatkichini aniqlash uchun variantda berilgan savollarning har biri uchun yozilgan javoblarga qo`yilgan o`zlashtirish baholari bo`yicha o`zlashtirish bahosi aniqlanadi.

Tavsiya etilgan adabiyotlar ro’yxati

Asosiy va qo‘shimcha o’quv adabiyotlar hamda axborot manbaalari

Asosiy adabiyotlar:

1. 
   Н.Д.Додажонов, М.Ш.Жўраева. Геометрия. 1-қисм, Тошкент. «Ўқитувчи», 1996 й. (o‘quv qo‘llanma)
   
2. 
   Н.Д.Додажонов, Юнусметов Р, Абдуллаев А. . Геометрия. 2-қисм, Тошкент.«Ўқитувчи», 1996 й. (o‘quv qo‘llanma)
   
3. 
   X.X.Назаров, X.O.Oчиловa, Е.Г.Подгорнова. Геометриядан масалалар тўплами. 1 ва 2 қисм. Тошкент «Ўқитувчи» 1993, 1997. (o‘quv qo‘llanma)
   
4. 
   A.Ya.Normanov. Differentsial geometriya. Toshkent. «Universitet». 2003 y. (darslik)
   
5. 
   Introduction to Calculus, Volume I,II, by J.H. Heinbockel Emeritus Professor of Mathematics Old Dominion University, Copyright 2012,
   
6. 
   College geometry, Csaba Vincze and Laszlo Kozma, 2014 Oxford University
   
7. 
   «Geometry» Holme, A. Springer, Germany 2013
   

Qo‘shimcha adabiyotlar

8. 
   Мирзиёев Ш. М. Эркин ва фаровон, демократик ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. Ўзбекистон Республикаси Президенти лавозимига киришиш тантанали маросимига бағишланган Олий Мажлис палаталарининг қўшма мажлисидаги нутқ / Ш.М. Мирзиёев. –  Тошкент : Ўзбекистон, 2016. - 56 б.
   
9. 
   Мирзиёев Ш М. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак. Мамлакатимизни 2016 йилда ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг асосий якунлари ва 2017 йилга мўлжалланган иқтисодий дастурнинг энг муҳим устувор йўналишларига бағишланган Вазирлар Маҳкамасининг кенгайтирилган мажлисидаги маъруза, 2017 йил 14 январ / Ш.М. Мирзиёев. – Тошкент : Ўзбекистон, 2017. – 104 б.  
   
10. 
    Мирзиёев Ш. М.  Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш – юрт тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганининг 24 йиллигига бағишланган тантанали маросимдаги маъруза.  2016 йил 7 декабр /Ш.М.Мирзиёев. – Тошкент: “Ўзбекистон”, 2017. – 48 б.
    

11.Мирзиёев Ш.М.  Буюк келажагимизни мард ва олижаноб халқимиз билан бирга қурамиз. Мазкур китобдан Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг 2016 йил 1 ноябрдан 24 ноябрга қадар Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳри сайловчилари вакиллари билан ўтказилган сайловолди учрашувларида сўзлаган нутқлари ўрин олган. /Ш.М.Мирзиёев. – Тошкент: “Ўзбекистон”, 2017. – 488 б.

12. ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИНИНГ ФАРМОНИ. Ўзбекистон республикасини янада ривожлантириш бўйича ҳаракатлар стратегияси тўғрисида. (Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70-модда)

13. 
    .Бахвалов М. Аналитик геометриядан машқлар тўплами. Тошкент УзМУ, 2006 й.
    

14. 
    K.X. Aбдуллаев и другие Геометрия 1-часть. Тошкент, «Ўқитувчи» 2002й.
    
15. 
    Борисович Ю.Г, Близняков Н.M., Израилович Я.А. Введение в топологию. Москва, “Просвишения”1995.
    
16. 
    K.X. Aбдуллаев и другие. Сборник задач по геометрии. Тошкент, “Ўқитувчи” 2004 г.
    
17. 
    R.Yunusmetov va boshqalar. Geometriya-1 (ma'ruzalar matni), ТDPU 2005.
    

Internet saytlarii

18. www.tdpu.uz

19. www.pedagog.uz

20. www.edu.uz

21. www.nadlib.uz (A.Navoiy nomidagi O‘z.MK)

22. http://ziyonet.uz — Ziyonet axborot-ta’lim resurslari portal

Download 212 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: