Geografiyasi


Erkin  iqtisodiy  zonalar  (hududlar



Download 2,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet180/212
Sana31.12.2021
Hajmi2,74 Mb.
#245748
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   212
Bog'liq
Inson geografiyasi qollanma

Erkin  iqtisodiy  zonalar  (hududlar).  Erkin  iqtisodiy  hududlar  (EIH) 
dunyoning ko’plab davlatlarida keng yoyilgan. XX asrning oxirlarida dunyoda turli 
xildagi  4  mingdan  ortiq  EIH  lar  mavjud  edi.  G’arb  mutaxassislarining  fikricha 
2004  yilga  kelib  jahon  tovar  aylanmasining  30%i  turli  erkin  iqtisodiy  hududlarda 
ro’y  berdi.  Xalqaro  korporatsiyalar  o’z  faoliyatlari  uchun  imtiyozli  sharoitlarni 
qidirib,  EIH  larni  ko’p  foyda  olish  mumkin  bo’lgan  joy  sifatida  ko’rishadi.  Yirik 
xalqaro korporatsiyalar erkin iqtisodiy hududlarda o’z ishlab chiqarishlarini tashkil 
qilishni ekspansiyalarining muhim yunalishi deb hisoblaydilar. 
Erkin  iqtisodiy  hududlar  mamlakatning  boshqa  qismlarida  ishlatilmaydigan 
imtiyoz  va  rag’batlantirishning  o’ziga  xos  tizimi  qo’llaniladigan  milliy  iqtisodiy 
hududning  bir  qismidir.  Odatda  EIHlar  geografik  jihatdan  u  yoki  bu  darajada 
alohida hududdir. 
Erkin  iqtisodiy  hududlar  ularni  tashkil  qiluvchilar  tomonidan  ochiq 
iqtisodiyot  tamoyillarini  amalga  oshirishdagi  muhim  bosqich  sifatida  ko’riladi. 
Ularning  faoliyat  ko’rsatishi  tashqi  iqtisodiy  faoliyatni  faollashtirish  va 
erkinlashtirish  bilan  bog’lanadi.  Erkin  iqtisodiy  hududlarning  iqtisodiyoti    tashqi 
dunyoga ochiqligi katta darajada bo’ladi. Bojxona, soliq va investitsion rejimi esa 
tashqi va ichki investitsiyalar uchun qo’laydir. 
Erkin  iqtisodiy  hududlar  tashkil  qilishning  muhim  sabablaridan  biri 
shundaki,  ko’pincha  davlat  iqtisodiyotini  kapital  oqimi  uchun  to’liq  ochishni, 
o’ziga xos investitsiya oqimini hamma joyda ishlatishni istamaydi. Shuning uchun 
ham maxsus hudud sifatida qisman ochiqlikni ishlatadi. 
Erkin  iqtisodiy  hududlar  tashkil  qilishda  ikkita  kontseptual  yondoshish 
qo’llaniladi:  hududiy  va  funktsional  (nuqtali).  Birinchi  holatda  hududdagi  barcha 
rezident korxonalar xo’jalik faoliyatida imtiyozlardan foydalanadilar. 
Erkin  iqtisodiy  hududlarning  eng  oddiy  ko’rinishlaridan  biri  erkin  bojxona 
(bojsiz)  hududlari  (EBH)  hisoblanadi.  Bu  hududlar  erkin  savdo  hududlari  kabi 
birinchi  avlod  hududlariga  kiradi.  Ular  XVII-XVIII  asrlardan  buyon  mavjud. 
Bunday  hududlarni  ko’pincha  bond  omborlari  yoki  erkin  bojxona  hududlari  deb 
ataladi.  Erkin  bojxona  hududlari  tovar  olib  kirish  va  olib  chiqishda  bojdan  ozod 
qilinadi. Ular ko’plab mamlakatlarda mavjud. 

Download 2,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   176   177   178   179   180   181   182   183   ...   212




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish