Geografiyasi

Buddizm dunyo haritasida 
 
Afrikaning  barcha  arab  davlatlarida,  Somali  va  Jibutida  islomning  sunniy 
mazhabi  hukmronlik  qiladi.  Sahroi  Kabirdan  janubda  joylashgan  bir  qator 
mamlakatlarda  (Sudan,  Chad,  Niger,  Yuqori  Volta,  Mali,  Senegal,  Gambiya, 
Gvineya,  Gvineya-Bisau,  Serra-Leone,  Liberiya)  musulmonlardan  tashqari, 
mahalliy  dinlarga  sig’inuvchi  muayyan  guruhlar  saqlanib  qolgan.  Efiopiya 
aholisining  2/3  qismi  nasroniylikning  monofisit  mazhabiga  mansub.  Nigeriyada 
musulmonlar  asosan  mamlakat  shimolida  joylashgan  bo’lib,  aholining  yarmidan 
ko’prog’ini  tashkil  etadi.  Shu    bilan  birga,  bu  yerda  nasroniylar  va  mahalliy 
dinlarga  sig’inuvchi  guruhlar  ham  mavjud.  Qit’aning  boshqa  mamlakatlarida 

---

95 
 
nasroniylar  (protestantlar  va  katoliklar)  hamda  mahalliy  dinlarga  sig’inuvchi 
guruhlar  turlicha  nisbatda  taqsimlangan.  Umuman  yer  sharida  saqlanib  qolingan 
mahalliy dinlarga sig’inuvchilarning deyarli 80 foizi Afrikada jamlangan. 
Deyarli  barcha  Amerika  mamlakatlarida  nasroniylik  boshqa  dinlardan 
ustunlik  qiladi.  AQSh  va  Kanadada  protestantlar  ko’p  bo’lib,  ular  o’z  navbatida 
xilma-xil  diniy  oqim  va  sektalarga  bo’linib  ketganlar.  Janubiy  va  Markaziy 
Amerika  aholisining  ko’pchiligi  –  katoliklar.  Vest-Indiyaning  bir  orolida  son 
jihatdan  katoliklar  ustun  bo’lsalar,  boshqasida  –  protestantlar.  Kuba,  Gayana, 
Surinam  hamda  Trinidad  va  Tobagoda  katolik  va  protestantlardan  tashqari, 
induistlar va musulmonlarning ma’lum guruhlari joylashgan. Janubiy Amerikaning 
ichki hududlaridagi hindu qabilalari mahalliy dinlarga sig’inadilar. 
Avstraliya  va  Okeaniyada  xudojo’ylarning  katta  qismini  turli  oqim  va 
sektalarga bo’lingan protestantlar, ozroq qismini esa katoliklar tashkil etadi. Yangi 
Kaledoniya,  Guame  hamda  Uollis  va  Futun  orollarida  katoliklar  protestantlarga 
nisbatan  ko’proq.  Fidjida  nasroniylar  bilan  bir  qatorda  induistlar  va  musulmonlar 
mavjud. Mahalliy dinlarning tarafdorlari asosan Vanuatu, Papua-Yangi Gvineya va 
Avstraliya tubjoy aholisi orasida saqlanib qolgan.