Geografiya va ekologiya fakulteti ekologiya kafedrasi

Yaxshi oqar ko’llar.
Bunday ko’llarga bir yoki bir necha daryo quyilib, ulardan bitta daryo oqib chiqadi. Yaxshi oqar ko’llar atmosfera namlanishi ortiqcha bo’lgan zonalarda joylashgan bo’ladi.
Yomon oquvchi va vaqti-vaqti bilan oquvchi ko’llar. Ularga ham daryolar kelib quyiladi, biroq daryo oqimi yoki kam, yoki vaqti-vaqti bilan bo’ladi. Bunday ko’llar namlanishi yetarli bo’lmagan zonalarda joylashgan. Ko’llar suvi organizmlar oziqlanishi sharoitiga ko’ra oligotrof, evftrof va distrof bo’ladi. Oligotrof (grekcha Oligos-kam, trope-oziqlanuvchi) ko’llar suvida ozuqa moddalar kam bo’ladi, shu sababli u tiniqdir. Plankton, bentos va neyston organizmlar ko’p emas, loyqasida organik soda kam. Evftrof (grekcha eu-yaxshi) ko’llarda organizmlar oziqlanish sharoiti yaxshi bo’ladi. Plankton, bentos va neyston mo’l. Ko’lda organik moddalar ko’pligidan suv nim sarg’ish tusda bo’ladi. Suv tagida kislorod yetishmaydi va sapropel hosil bo’ladi. Distrof (grekcha distrofe-oziqlanishining buzilishi) ko’llar suvida kalsiy yetishmaydi, u nordon reaksiyali bo’ladi. Ko’lda organik hayot juda sust bo’ladi, biroq unda daryolar va botqoqliklardan kelib quyilgan jilg’alar keltirgan torf loyqasi tarzida yotqiziladi, u chirishi tufayli kislorod juda tanqis bo’ladi. Tayga va tundra zonalarining botqoq joylaridagi ko’llar distrof ko’llardir.


Suvning kelimi va sarfi rejimiga ko’ra ko’llar quyidagi guruhlarga bo’linadi:

Ko’llarning suv balansi
Dunyo tabiiy geografik atlasidan
Ko’llar guruhi	Ko’llarning nomi