Гeoгрaфия

қой мен ешкілердің
жалпы саны 16 млн-нан астам, 
олардың негiзгi бөлігі қаракөл қойлары болып табылады (59-сурет). Қаракөл 
қойлары (Ташкент, Әндiжан, Ферғана, Наманган облыстарынан тыс) барлық 
облыстарда бағылады Олардан негiзiнен тері, жүн және ет алынады. Ешкiлер 
республиканың дерлік барлық облыстарында, негiзiнен биязы түбiт пен жүн 
үшiн бағылады (60-сурет). 
Ірі қара мал
да барлық облыстарда бағылады. Ірі қара малдар ет пен сүт 
өнімдерін алу мақсатында бағылады. Мемлекетімізде ірі қара малдардың 
жалпы саны 9,6 млн. бастан астам.
Жылқылар
Самарқант, Қашқадария, Хорезм облыстары мен Қара-
қалпақстанда бағылады. Олардың саны 150 мың басқа жуық. Бұрын 
мақташылықтағы көптеген жұмыстарды (жүк тасу, мақтаны өңдеу және 
басқа) орындауда жылқыдан пайдаланылған. 
Сондықтан жылқышылық пен мақташылық 
өзара байланысты болған. Бұл жұмыстар ендi 
техникалық құралдармен орындалғандығынан 
бүгiнгi күнде жылқылар түрлi спорт ойындары, 
жеке шаруашылықта пайдалану, ет пен қымыз 
алу мақсатында бағылуда. Шөлдерде түйе 
бағылады. Түйеден жұмыс жануары ретiнде 
пайдаланылады, сондай-ақ олардан жүн, сүт 
алынады.
Жiбек шаруашылығы
да мемлекетіміз ауыл 
59-сурет. 
Қаракөл қойлары.
МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
27-сабақ
27-сабақ
http://eduportal.uz

---

77
шаруашылығының ең көне тармақтарының бiрi болып, мақташылықпен 
байланысты. Жiбек құртының азығы – тұт ағашы мақта далаларының 
шеттерiнде, арық пен каналдар және жолдың жағаларында өсiрiледi. Тұт 
ағашы қозаны күштi желден, арық пен канал жағалауларының жуылып 
кетуiнен сақтайды. Жібек шаруашылығы мақташылықпен байланыстылығы 
мұнымен шектелмейді. Жiбек құрты негізінен сәуір-мамыр айларында 
бағылатындығы бізге белгілі. Бұл уақытта мақташылықта жұмыстар азайып, 
қолы бос жұмысшы күшiнен құрт бағуда пайдаланылады.
Құс шаруашылығы
инкубатор станциялары, ет пен жұмыртқа өндіруге 
мамандандырылған құс шаруашылығы фермаларында құрылған. 
Ташкент, Бұхара және Хорезм облыстарында, Қарақалпақстан Респуб-
ликасының көл және су қоймаларында балық өсiрiледі және су құстарының 
фермалары құрылуда. Су бассейндерiнде, өзен жағалауларында бағалы терiлi 
ұсақ аңдар – нутрия мен ондатра қорықтары құрылған.
60-сурет. 
Өзбекстанның мал шаруашылығы кең таралған аудандары.
?