Geografiya kafedrasi

 
Tayanch iboralar va so’zlar
: 
Yaqin Sharq, Afrika regionlari, Yaqin Sharq mintaqasi, Turistik regional, 
Xalqaro turizm,axoli badligi,Dunyo mintaqalari
, 
turistlarni sug’urtalash, imtiyozlar, qidiru-qutqaruv, xizmatlari, 
tibbiiy xizmat, turizm soxasidagi suboektlar vazifasi
 
1.Yaqin Sharq mintaqasi mamlakatlari xalqaro turizm harakatlarining rivojlanish 
dinamikasi 
Yaqin Sharq mintaqasi mamlakatlari asosiy turizm markazlari bo‘lib Misr. Iroq. 
Iordaniya. Quvayt. Oman. Qatar. Saudiya Arabistoni. Suriya. Birlashgan Arab Amirliklari. 
Yaman va Isroil mamlakatlari hisoblanadi. Bu mintaqada Livandagi kelishmovChiliklarga 
qaramasdan 1970 yillardan boshlab sezilarli darajada xalqaro turizm harakatlari rivojlana 
boshladi. Bu mintaqada 1970 yilda 1.8 mln. xorijiy turistlar tashrifi kuzatilgan bo‘lsa. 1980 yilga 
kelib ularning soni 6 mln. kishini tashkil qilgan. Xalqaro turizm tushumlari esa 0.4 mlrd. AQSH 
dollaridan. 3.5 mlrd. AQSH dollariga o‘sganligi kuzatilgan. 1986-87 yillarda xalqaro turizm 
tashriflari 17.7% ga. xalqaro turizm tushumlari esa 16%ga pasayganligi kuzatilgan. 1980 yilda 
jahon turizm tashriflarining 2.1%ini tashkil qilgan bo‘lsa. 1987 yilga kelib bu ko‘rsatkich 1.48% 
ga pasayib ketgan. 1988-99 yillarda xorijiy tashriflar birmuncha o‘sganligi kuzatiladi. ya‘ni 1987 
yilda 5.4 mln. xorijiy tashriflar kuzatilgan bo‘lsa. 1990 yilda 7.5 mln. kishiga yetadi. 1991 yilga 
kelib xorijiy sayyohlar soni yana kamaya boshlaydi. tashriflar 10.3% ga. xalqaro turizm 
tushumlari 16.5% ga pasayganligi kuzatiladi. 1994 yildan boshlab (2001 yildagi pasayishni 
hisobga olmaganda) 2002 yillarda bir maromda o‘sish kuzatiladi . 
Bu mintaqaga qilingan xorijiy turistik tashriflarning tahlil qilish natijlari ko‘rsatishicha. 
1980-96 yillargacha nomuntazam ravishda yildan yilga tebranib turishlar. ya‘ni o‘sish yoki 
pasayishlar kuzatiladi. 2000 yilda 24 mln. xorijiy turistlar tashrif buyuradi. 2002 yilda bu 
ko‘rsatkich 27.6 mln. kishiga yetadi. Xalqaro turizm tushumlari bo‘yicha 2000 yilda jahon 
turizm tushumlarining 2.6%. 2002 yilda 2.7% ni tashkil qiladi. 2000 yildan 2002 yilgacha 
xalqaro turizm tushumlari 4.9% ga o‘sganligi kuzatiladi. Har bir xorijiy turistik tashrif 2000 
yilda 514 AQSH dollarini tashkil qilgan bo‘lsa. 2002 yilda 470 AQSH dollarini tashkil qilgan. 

---

88 
Jahon bo‘yicha bu ko‘rsatkich 43.6% ga past bo‘lgan.