Geodeziya laboratoriya

bob. GEOMETRIK NIVELIRLASH HAQIDA TUSHUNCHA

1. NIVELIRLASH TURLARI

Yer sirti nuqtalari orasidagi nisbiy balandliklarni aniqlash

nivelirlash deyiladi. Nivelirlashning quyidagi turlari mavjud:

1. 
   geometrik — ufqiy ko‘rish nuri yordamida nisbiy balandlik aniqlanadi;
   
2. 
   trigonometrik — o‘lchangan qiyalik burchagi va masofa orqali nisbiy balandlik hisoblanadi;
   

4. 
   barometrik — nuqtada atmosfera bosimi bilan balandlik orasidagi bog‘lanishni aniqlashga asoslanadi, barometrlarda amalga oshiriladi;
   
5. 
   gidrostatik — tutash idishlarda suyuqlik sathining baravar turishiga asoslanadi;
   
6. 
   mexanik — shovun ta’siriga asoslangan moslamali nivelir avtomatlar yordamida bajariladi;
   
7. 
   fotogrammetrik — qo‘shni fotosuratlarni stereoskopik ish- laydigan maxsus asboblar yordamida amalga oshiriladi.
   

Yuqorida ko‘rsatilgan nivelirlash turlaridan eng ko‘p qo‘llani- ladigan va anig‘i geometrik nivelirlash usulidir, trigonometrik nive- lirlash, asosan, topografik syomkalarni bajarishda qo‘llaniladi.

2.