Geodeziya laboratoriya



Download 6,28 Mb.
bet9/148
Sana06.01.2022
Hajmi6,28 Mb.
#322979
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   148
Bog'liq
Geodeziya (O'.O'tanov) (2)

SHARTLI BELGILAR

Xaritalarda joy tafsilotini (aholi punktlari, o‘simliklar, yo‘llar, daryolar, ko‘llar, dengizlar) va har xil obyektlarni belgilash uchun shartli belgilardan foydalaniladi (5- rasm).

Hamma masshtablar uchun shartli belgilar mutasaddi tashki- lotlar tomonidan o‘rnatiladi va hamma bajaruvchilar uchun ularni qo‘llash majburiydir. Shartli belgilar xaritani o‘qish, ya’ni tasvir- langan joyni tushunish imkonini beradi. Hamma shartli belgilar to‘rt — maydon (masshtab)li, masshtabsiz, chiziqli va izohlovchi turlarga bo‘linishi mumkin.

Joyda katta maydonni egallagan va xarita masshtabida ifoda- lanadigan obyektlar masshtabli shartli belgilar bilan tasvirlanadi. Maydonli shartli belgi obyekt chegarasi belgisi va uni to‘ldiradi- gan yoki shartli bo‘yash belgilaridan iborat. Obyekt konturi nuqtali punktlari yoki obyektning chegarasiga tegishli (yo‘l, ariqlar, to‘siq- lar va hokazo) shartli belgilardan iborat. Yuzani shartli belgilar bilan to‘ldirish misoli bo‘lib butazor, yaylov, botqoqlik, konturni bo‘yashga o‘rmonlar, bog‘lar, tomorqalar va h. k. xizmat qiladi. Xaritada (5- rasm) maydonli belgilar — o‘tloq, butazor, siyrak o‘rmon, kesilgan o‘rmon ko‘rsatilgan (6411).

Agar joy obyekti xarita masshtabida o‘zining kichikligi tufayli ifodalanmasa, unda masshtabsiz shartli belgilar qo‘llaniladi. Masalan, un zavodi, shamol dvigateli, o‘rmonchi uyi va h.k. (6512).

Chiziqli shartli belgilarga yo‘llar, aloqa va elektr uzatish li- niyalari va h. k. kiritiladi. Izohlovchi belgilarda obyektlar tafsilotlari va har xil yozuvlar va obyektlarning o‘z nomlari bilan ko‘rsatiladi, masalan, ko‘prik (65111) uzunligi 30 m, kengligi 6 m, yuk ko‘tara olishi 10 t, o‘rmon (6512) qayinli, daraxtlar balandligi 16 m, tanasi diametri 0,30 m, daraxtlar orasidagi o‘rtacha masofa 5 m.

Topografik xaritalar ko‘p rangli qilib nashr etiladi, gidrogra- fiya (daryo, ko‘llar) havorang, o‘simliklar yashil rang, shosseli yo‘llar qizil rang, yaxshilangan yo‘llar — sariq, relyef elementla- ri jigarrangda tasvirlanadi. Bunday bo‘yash obyektlarni o‘qishni osonlashtiradi.

1 3



    1. Download 6,28 Mb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish