Genetika akadem ik litsey o ‘quvchilari uchun darslik

polim eraza
zanjir reaksiyasi (P Z R )
yordamida amalga oshiriladi. PZRning 
kashf qilinishi inson genomini o‘rganishda va irsiy kasalliklar diag- 
nostikasida revolyutsiya bo‘ldi.
Polim eraza zanjir reaksiyasi
(PZR)—DNKni 
in vitro
sharoitda 
amplifikatsiyalashdir. Bir necha soat mobaynida DNK fragmentini 
million marta va undan ham ortiq ko‘paytirish mumkin. Buning 
uchun amplifikatsiyalanishi zarur bo‘lgan D N K fragmenti nuk­
leotidlar ketma-ketligi aniqlangan (sekvenirlangan) bo‘lishi kerak. 
Avval DNK fragmentining 
ikki uchidagi nukleotidlarga mos 
bo‘lgan ikki 
oligonukleotid
praymer sintezlanadi. Praymerlar 20—30 
nukleotidlardan tashkil topadi. Amplifikatsiya jarayoni takrorla- 
nuvchi sikllardan iborat bo‘lib, har bir sikl 3 ta bosqichdan tashkil 
topadi 
(41-rasm):
1. 
Issiqlik ta ’sirida DNKni denaturatsiyalash (ikki zanjirli 
DNKni bir zanjirliga ajratish);

---

114
Genetika
41-r a s m.
Amplifikatsiya jarayonining 3 bosqichi.
2. Praymerlarni bir zanjirli DNK komplementar qismlariga 
biriktirish;
3. Birikkan praymerlar orasidan bir zanjirli molekulaga mos 
polinukleotid zanjirlarni sintezlash (polimerazalar yordamida);