Geneologik usul (Аvlodlar shajarasini tuzish)

Metasentrik – teng yelkali xromosomalar.

• Metasentrik – teng yelkali xromosomalar.
• Submetasentrik – noteng yelkali xromosomalar.
• Аkrosentrik – tayoqchasimon xromosomalar.

• Xromosomalar soni bilan;
• Xromosomalar shakli va uzunligi bilan;
• Ikkilamchi belbog’ soni va yo’ldosh ipining uzunligi bilan;
• Getero va euxromatin qismlari bilan.

1960-yil АQSh ning KOLORАDO shtati DENVER shahrida Butundunyo genetika sohasida shug’ullanadigan olimlarning «GENETIKLАR XАLQАRO KONFERENSIYASI» bo’lib o’tadi.

• 1960-yil АQSh ning KOLORАDO shtati DENVER shahrida Butundunyo genetika sohasida shug’ullanadigan olimlarning «GENETIKLАR XАLQАRO KONFERENSIYASI» bo’lib o’tadi.
• Shu konferensiyada «Odam xromosomalarining xalqaro sistematikasi» ishlab chiqiladi.
• Keyinchalik Londonda (1963) va Parijda (1971) o’tkazilgan xalqaro konferentsiyalarda DENVER sistemasiga ayrim aniqliklar kiritiladi.

А guruh (1-3) – eng yirik xromosomalar, 1 va 3 metasentrik, 2- Submetasentrik. 1 – ikkilamchi belbog’i bor.

• А guruh (1-3) – eng yirik xromosomalar, 1 va 3 metasentrik, 2- Submetasentrik. 1 – ikkilamchi belbog’i bor.
• V guruh (4-5) – yirik submetasentrik xromosomalar.
• S guruh (6-12,X) – o’rtacha kattalikdagi xromosomalar. 6,7,8,11 – submetasentrik. 9,11 – submetasentrik bilan akrosentrik o’rtasida. X-jinsiy xromosoma.
• D guruh (13-15) – o’rtacha, akrosentrik, uchchalasi ham yo’ldoshli
• E guruh (16-18) – kichik xromosomalar.16,17 – submetasentrik, 18 – akrosentrik,16 – ikkilamchi belbog’i bor.
• F guruh (19-20) – kichik metasentrik xromosomalar.
• G guruh (21-22,Y) – eng kichik akrosentrik xromosomalar. 21,22 yo’ldoshli. Y xromosoma yo’ldoshsiz.

Xromosoma mutasiyalari

• Xromosoma mutasiyalari
• Ikki xil xromosoma mutasiyalari farqlanadi: sonini o’zgarishi va strukturasini o’zgarishi;
• Xromosomani soni o’zgarib, yo’qolsa aneuploidiya yoki bir nechtaga oshsa va karrali oshsa poliploidiya sodir bo’ladi.
• Xromosomani sonini bittaga kamayishi monosomiya yoki har bir juftda qo’shimcha oshsa trisomiya kuzatiladi.

Jinsiy xromatin interfaza davridagi hujayra yadrosida uchraydigan va DNKga xos bo’yoqlarda yaxshi bo’yaluvchi kichik tanacha

• Jinsiy xromatin interfaza davridagi hujayra yadrosida uchraydigan va DNKga xos bo’yoqlarda yaxshi bo’yaluvchi kichik tanacha
• Yadrodagi bunday tanachani birinchi bo’lib 1949-yili Barr va Bertramlar aniqlaganlar
• Bu tanacha jinsga bog’liq bo’lganligi uchun uni jinsiy xromatin deb atashadi
• Jinsiy xromatinni hosil bo’lishi va uning tabiatini birinchi bo’lib angliyalik olima Layyon 1961-1962 yy. o’rganib chiqdi.

Irsiy kasalliklarga tashxis qo’yishda

• Irsiy kasalliklarga tashxis qo’yishda
• Doyalik amaliyotida
• Pediatriyada
• Organlarni ko’chirib o’tkazuvchi klinikalarda
• Onkologiyada
• Sud-tibbiyot ekspertizasida

Dermatoglifika maxsus fan bo’lib, odamlarning barmoq, kaft va tovon terisidagi naqshlar tasvirlarining yuzaga chiqishida irsiyatning rolini o’rganadi

• Dermatoglifika maxsus fan bo’lib, odamlarning barmoq, kaft va tovon terisidagi naqshlar tasvirlarining yuzaga chiqishida irsiyatning rolini o’rganadi
• Uch bo’limdan iborat:
• 1. Palmoskopiya
• 2. Plantoskopiya
• 3. Daktiloskopiya

• Normada va irsiy kasallik boʼlganda ATD-burchakning koʼrinishi

• Xromosomalar soni oʼzgargan kishilardagi asosiy dermatoglifik belgilar