Gen regulyatsiyasi molekulyar mexanizmlari. Transformatsiya va transduksiya. Mundarija: Kirish

Irsiylanish qonuni
Uchinchi qonun belgilarning mustaqil irsiylanish qonuni deyiladi. Bu qonun ikki va undan ortiq juft belgilari boʻyicha bir-biridan keskin farq qiladigan noʻxat navlarini chatishtirib olingan duragaylar naslini genetik tahdil qilish natijasida kashf etilgan. Diduragay chatishtirish uchun Mendel rangi va shakli, yaʼni ikki xil belgisi boʻyicha keskin farq qiladigan noʻxat navlarini tanlab oldi. Sariq va silliq urugʻli noʻxat bilan yashil va burishgan urugli noʻxat navlarini oʻzaro chatishtirib, duragaylarning birinchi avlodi (F,)da faqat sariq silliq urugʻli noʻxatlar oladi. Bu noʻxat urugʻining sariq rangi (AA) va silliq shakli (VV) dominant, yashil rangi (aa) va burishgan shakli (vv) retsessiv boʻlishi F, duragaylarida har ikkala juft belgilar genlari geterozigot (AaVv) holatga oʻtishi tufayli faqat dominant belgilar fenotipda namoyon boʻlishi bilan bogʻliq, Gʻ, duragaylari birbiri bilan chatishtirilganda F2 da fenotiplar boʻyicha 4 xil urugʻli: sariq silliq (barcha oʻsimliklarning 16 dan 9 qismi), sariq burishgan (16 dan 3 qismi), yashil silliq (16 dan 3 qismi) va yashil burishgan (16 dan 1 qismi) urugʻli oʻsimliklar olingan.


Xulosa va takliflar
Hozirgi kunda genomika va bioinformatika bilan birgalikda yangi Dori vositalari ishlab chiqishiga e'tibor qaratmoqda.Bunda oqsil moddalari molekulyar nishon vazifasini bajaradi. Dori vositalarining ta'siri uchun yangi noshonlarni topish bioinformatika usullari yordamida Hal qilinadi,bunda genom tahlil obyekti bo'lib xizmat qiladi. Ammo genom taxlilidan keyin mazkur oqsil intensiv eksperssiyalanishi va xujayrada ish qobilyatini saqlashi xaqida isbotlarga ega bo’lishi kerak edi va bunda proteomika orqali muammo xal etildi.
Ushbu dasturlar orqali insonlarning sog’lig`ini yaxshilandi va kasalliklarni oldini olishda dori preparatlarini topildi shulardan misol qantli diabet da insulining axamiyatini aniqlanishi shu bilan birga insonning qon tarkibidagi fizik xususiyatlar otalik-onalik qarindoshlikni aniqlashda irsiy kasalliklarga erta tashhis qo’yishda shajarani va turlar bilan munosabatlarni o’rganishda qarilikdagi kasalliklarni oldindan aytishda farmokogenetika gen terapiyasi rivojida uzoq umr ko’rish omollarini aniqlashda ayniqsa muhimdir . Exons (EK-sahnz) - bu struktura genining ifodalangan va transkripsiya qilingan mintaqalari. Ammo yaqinda o'tkazilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, kodlanmagan RNK intronlardan translyatsiya qilingan bo'lsa ham, muhim funktsiyalarni bajaradi. Ushbu funktsiyalarning ba'zilariga translyatsion RNKni tartibga solish, genlarning ifoda etilishiga ta'sir qiluvchi ushbu kodlovchi RNK bilan o'zaro ta'sir qilish va ma'lum bir kimyoviy maqsadlar mavjud bo'lganda oqsil ishlab chiqarilishini ta'minlaydigan "kalitlar" vazifasi kiradi.
Bakterial genomlarning tarkibiga mustaqil genlar va operonlar kiradi. Mustaqil genlarning ishi boshqa genlar tomonidan tartibga solinmaydi va ularning ifodasi tabiatda konstitutsiyaviy (uzluksiz). Mustaqil genlar qo'shni genlardan kodlanmagan mintaqalar (spacers) tomonidan ajratilgan, ular odatda transkripsiya qilinmaydi. Mustaqil genlardan farqli o'laroq, operon umumiy tartibga solish tizimiga ega bo'lgan, qo'shni genlar guruhidir.