Gazning zichligi. Gazning issiqlik berish qobiliyati

AQ = c'[tbosh( T)- tM(T)]V. (9.3)
Bunda: с1 — jismning hajmiy issiqlik sig‘imi , J/(m 3K).
Nostatsionar issiqlik o ‘tkazuvchanlik masalalarini yechishda o‘lchamli kattaliklami o'lchamsiz kattaliklarga keltirib yechim izlash qulay,chunki bunda o‘zgaruvchilar soni kamayadi. Masalan, umum- lashgan (o'lchamsizlar) o‘zgaruvchilarni quyidagicha kiritsak:


* - ¥ ■

Tenglamalar tizimi ( 9.4) quyidagicha o'zgaradi:

д в ( 4 Л ) . g2^ , f 0).
_8Fa ; (F0> 0, - 1 < £ < + 1);
№4)

^ М 2 = Я(. [ l - * ( - l , F o)] = 0; ( £ = - 1 , F 0> 0 ) ;
(9.5)

-8^ l I l t = B h [el - e ( i >F(i)} = 0; ( { = - l , F 0>0).
Oj-ff
bo'lganda bog'liq bo'lmagan o'zgaruvchilar va masala parametrlari soni 10 tadan 5 tagacha qisqaradi, ya’ni ikki marta.
Umumlashgan o'zgaruvchi F0 = ат/ R 2) Furye soni deyiladi, u vaqtning o'lchamsizligi ma’nosini bildiradi.Umumlashgan o'zga­ ruvchi 5 = a R /X Bio soni yoki kriteriyasi nomi bilan yuritiladi va ichki hamda tashqi issiqlik qarshiliklari nisbatini ifodalaydi:
s = M - i /Q,v
' (l/a) Ra (96)
Bj >0 bo'lganda (amalda Bj <0,2 bo'lganda) ichki issiqlik qarshiligi cheksiz kichik, bu holda jism qizishi (sovushi ) konvektiv issiqlik almashinishi jadalligi bilan aniqlanadi, jism harorat maydoni bir xil (harorat gradiyenti ahamiyatsiz kichik). Bj -> 0 (amalda Bi -> 50 bo'lganda) tashqi issiqlik qarshiligi chiksiz ltichik, konvektiv issiqlik almashinishi jadalligi jismning qizishi (sovishi)ga ta’sir qilmaydi, jadallik ichki issiqlik qarshiligi bilan nazorat qilinadi. Bu holda jism yuzasi harorati amalda jarayon boshlangandan so'ng darhol tashqi


143

muhit haroratiga tenglashib oladi, jismda esa maksimal haroratlar farqi kuzatiladi, bu farqlar jarayon borishida doimiy kamayib boradi.

9 .2 . M asalalam i y echish va m odellashtirish usullari