Gazi Üniversitesi Türkçe Öğrenim, Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÖmer) tarafından yayımlanan

NE YAPMALI?
2.   Metin
Yeni Bir Başlangıç
 
Öz geçmiş; kim olduğunuzu, bugüne kadar neler 
yaptığınızı, gelecekle ilgili amaçlarınızı, kariyer hedeflerinizi ve 
yeteneklerinizi anlattığınız bir sunum türüdür. Fakat unutma-
mak gerekir ki öz geçmiş sizin hayat hikâyeniz değil, iş hayatı-
nızda size yeni kapılar açabilecek bir anahtardır. 
 
Başvuru yapacağınız iş yerinin size verdiği bir öz geç-
miş formu yoksa kendiniz üç farklı öz geçmiş oluşturabilirsiniz:
1) Kronolojik Öz geçmiş:
 
En çok tercih edilen öz geçmiş türüdür. Bu metni, 
maddeleyerek veya paragraflar hâlinde yazabilirsiniz. Öğrenim 
durumunuz ve çalıştığınız iş sahaları hakkında bilgi verirken 
bugünden başlayıp geçmişe doğru gitmeniz gerekir. İfadeler-
de genellikle “teklik birinci kişi” anlatımı tercih edilir (1985 yı-
lında doğdum, vb.). Fakat iş hayatına çok ara veren insanların 
veya yeni bir işe başvurmak için çok genç olanların diğer öz 
geçmiş türlerinden yararlanmaları daha doğru olabilir.
2) İşlevsel Öz geçmiş:  
 
İnsanların kişisel niteliklerini vurguladıkları öz geçmiş 
türüdür. Daha çok, sık iş değiştirenler veya kendi alanından 
farklı bir sahada çalışmak isteyenler tarafından tercih edilir. 
Maddeler ve alt başlıklarla yazılır.
3) Yeni Mezunlar için Öz geçmiş:
 
Bu konumda olan kişilerden beklenen, başvuru ama-
cının açık ve anlaşılır şekilde ifade edilmesidir. Yapılan stajlar, 
alınan sertifikalar, diplomalar ve sahip olunan diğer özellikler 
düzenli bir şekilde belirtilmelidir.
         Yetkili kişi öz geçmişinizi okuduğunda,  başvurulan işin 
niteliğine ve amacına uygun olduğunuzu düşünmelidir.  Peki 
bunu nasıl sağlayacaksınız?  Öncelikle öz geçmişinizin şekil ve 
dil özellikleri çok önemlidir. Kâğıdınız düzenli ve temiz olmalı-
dır. Yazı karakterinin seçimine ve boyutuna dikkat edilmelidir. 
Mesela küçük karakterler okumayı zorlaştırır. Ana ve alt baş-

---

29
A)
  Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1.
  Kişisel nitelikler hangi öz geçmiş türünde daha çok yer 
verilir? Bu türün diğer özellikleri nelerdir?
.....................................................................................
2.
  Öz geçmişinizi oluşturduğunuzda hangi yeteneklerinizi 
ortaya koymuş olursunuz?
.....................................................................................
3.
  Öz geçmişin son bölümünde yer alan referans kısmı 
kişilerin kariyerinde ne tür yararlar sağlar?
.....................................................................................
ANLAMA
lıklarda büyük harfler kalın veya yana yatık seçilebilir. Bu ise 
başlıklara dikkat edilmesini sağlar.  Başlıklar arasında bir veya 
iki satır atlamak, ilgilinin metni kolayca ve sıkılmadan okuma-
sını sağlar. Unutulmamalıdır ki şekil özelliklerine dikkat edilirse 
yetkili kişi öz geçmişinizi ayrıntılı bir şekilde okumaya başla-
yacaktır.  Öz geçmişinizin normal şartlarda bir sayfa olması 
beklenir. Fakat iş tecrübeniz fazlaysa bu uzunluk iki sayfaya 
kadar çıkabilir.  Öz geçmişte kullandığınız dil ve ifade,  kompo-
zisyon yazar gibi değil, mesleki ve akademik seviyenize uygun 
olmalıdır.  “Mükemmel bir performans gösterdi, herkesin takdir 
ettiği bir yönetim anlayışı vardı, her zaman harika işlere imza 
attı.” gibi abartılı anlatımlardan da uzak durmalısınız. Öz geç-
mişlerde yapılan en büyük hatalardan biri de kendiniz hakkın-
da doğru bilgi vermemektir. Özellikle sahip olunan belgelerin, 
sertifikaların, sabıka kaydının, işten ayrılma tarihinin, askerlik 
durumunun, mezun olunan okul bilgilerinin eksik veya yanlış 
olması, yapılacak araştırmalarda ortaya çıkacak, bu da belki 
kazanacağınız şeylerin kaybına yol açacaktır. Gerçeği yansıtan 
ve size özgü olan öz geçmişinizde, işe en uygun olan özel-
liklerinizi öne çıkarmanız gerekir. Bu bölüm öz geçmişinizde 
en fazla yer ayırdığınız kısım olmalıdır. Burada “Diğer adaylar-
dan farkınız nedir? Niçin siz seçilmelisiniz?”  sorularına yanıt 
olabilecek bilgilere yer vermek ve işe başladığınız takdirde bu 
kuruma/firmaya nasıl bir katkı sağlayacağınızı açıkça belirtmek 
yararınıza olacaktır. 
 
Yukardaki önerilere ek olarak bilgilerinizin sıralanış 
şekli de öz geçmişin oluşturulmasında oldukça önemlidir. Türü 
ne olursa olsun öz geçmişinize ilk olarak kişisel bilgilerinizi (ad 
soyad, adres, iletişim numaraları, doğum tarihi, medeni du-
rum, askerlik vb.) vererek başlamalısınız. Bunu, şu anda yap-
tığınız iş, çalıştığınız kurum ve görev süreniz takip eder. Varsa 
unvan bilgilerinizi de burada yazabilirsiniz. Üçüncü adımda 
önceki iş yerleriniz, oradaki konumunuz, işe başlama ve işten 
ayrılış tarihleriniz olmalıdır. Bütün bunlardan sonra sıra eğitim 
bilgilerinizde (lisans derecesi, üniversiteye giriş ve mezuniyet 
tarihleri, yüksek lisans ve doktora diplomaları, alınan sertifika-
lar vb.). Eğitim bilgilerinden sonra yabancı dil bilgisi, kurs ve 
seminerler, çalışırken aldığınız diğer eğitimlere dair bilgiler, tarih 
sırasına dikkat edilerek yazılmalıdır. Son bölüm ise isteğe bağlı 
olarak referanslardan oluşturulmalıdır. Burada referans olarak 
gösterilen kişilere ait isim ve iletişim bilgileri yer alır.
 
Öz geçmiş yazmanın asıl amacı, iş görüşmesine çağ-
rılmak ve yeni bir iş sahibi olmaksa da aslında siz öz geçmişini-
zi yazarken veya güncellerken hem kendi yeteneklerinizi orta-
ya koymuş hem de kendinizi yeniden keşfetmiş olacaksınız…

---

30