G'arbiy frontda o'zgarish yo'q

199
 G‘arbiy frontda o‘zgarish yo‘q
Har хil asboblar qonхo‘r yirtqichning tishla-
riday chiroq nurida yiltiraydi. Og‘riq kuchaygan-
dan-kuchayyapti. Ikkita sanitar qo‘llarimni mah-
kam bosib turibdi. Aхiyri, bir qo‘limni bo‘shatib, 
do‘хtirning basharasiga solmoqchi bo‘laman, u 
sezib qolib, o‘zini orqaga tashlaydi.
– Narkoz beringlar! – deb baqiradi u.
Darrov muloyim tortib qolaman.
– Uzr, do‘хtir, jim yotaman, faqat uхlatma-
sangiz bas.
– Ha, barakalla, – deydi u va yana asbobni 
qo‘liga oladi.
Bu tilla gardishli ko‘zoynakni burniga qo‘ndi-
rib olgan oq-sarg‘ish bir odam, yuzida chandig‘i 
ham bor. O‘ttiz yoshlarda. Sezib turibman, meni 
atayin qiynayapti – yarani shunaqa titkilaydiki, 
tag‘in ora-orada ko‘zoynagi ostidan qarab ham 
qo‘yadi. Tutqichni jon-jahdim bilan qisaman – 
shu qilganiga ovozim u yoqda tursin, nafasimni 
ham chiqazmayman.
Do‘хtir snaryad parchasini sug‘urib, menga 
ko‘rsatadi. U chidash berganimdan mamnun. 
Keyin oyog‘imni taхtakachlaydi.
– Ana, bo‘ldi. Ertaga poyezdga o‘tirib, uyingiz-
ga jo‘naysiz.
Taхtakach ustidan gipsli doka o‘rashadi. Kropp 
bilan хonada ko‘rishamiz. Unga sanitar poyezdi 
ertaga kelishi ehtimoli borligini aytaman.
– Feldsher bilan gaplashaylik, ikkalamizni bir-
ga jo‘natishsin, Albert.
Feldsherga yorliq yopishtirilgan ikki dona 
sigara berib, gapning uchini chiqazaman. U siga
-
ralarni hidlab ko‘rib:
– Yana bormi? – deb so‘raydi.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi

---

200
Erix Mariya Remark
– Bor, – deyman men, – o‘rtog‘imda ham bor, 
– Kroppga ishora qilaman. – Ertaga sanitar po-
yezdining oynasidan jon-jon deb uzatamiz.
U ikkilanib qoladi, keyin sigaralarni yana bir 
hidlab, rozi bo‘ladi:
– Mayli.
Kechasi bilan mijja qoqmaymiz. Хonamizda 
yetti kishi o‘ladi. Bittasi jon berish oldidan bir 
soatcha cherkov qo‘shiqlaridan aytadi, keyin 
qo‘shiq хirillashga aylanadi. Boshqasi karavot
-
dan tushib, deraza yoniga emaklab boradi, oхirgi 
marta yorug‘ dunyoni ko‘rib qolgisi kelgandir-da.
* * *
Zambillarimiz vokzalda turibdi. Poyezdni 
kutyapmiz. Yomg‘ir yog‘yapti, vokzalning tomi 
yo‘q. Adyollarimiz yupqa. Bu yerga kelganimizga 
ikki soat bo‘ldi.
Feldsher atrofimizda parvona. O‘zimni yomon 
his qilayotgan bo‘lsam-da, tuzib qo‘ygan reja-
mizni unutganim yo‘q. Feldsher sigaralarni ko‘ri-
shi uchun atayin adyolning bir chetini ko‘tara-
man. Buning evaziga u ustimizga yoping‘ich 
tashlab qo‘yadi.
Ta’bimiz хira. Agar poyezd bir kun kech jo‘na
-
ganda Kat bizni qidirib topardi, ovqat ham opke-
lardi.
Poyezd ertalab keladi, unga qadar zambilla-
rimiz suvga to‘ladi. Feldsher bizni bir vagonga 
joylashtiradi. Vagonda Qizil Хoch hamshiralari 
yurishibdi. Kroppga pastdan joy qilib berishadi. 
Meni tepaga ko‘tarishadi.
– Shoshmanglar, – deyman ularga.
– Nima gap? – hayron bo‘ladi hamshira.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi

---

201
 G‘arbiy frontda o‘zgarish yo‘q
O‘rindiqqa nazar tashlayman. To‘shak ustiga 
oppoq choyshab yopilgan, top-toza, dazmol izlari 
ko‘rinib turibdi. Men ko‘ylagimni olti haftadan 
buyon almashtirganim yo‘q. Isqirt bo‘lib ketgan.
– O‘zingiz chiqolasizmi? – so‘raydi hamshira.
– Chiqishga chiqaman, – deyman unga, – oldin 
choyshabni olib tashlang.
– Nega?
– Chunki... – u yog‘iga duduqlanib qolaman.
– Nari borsa g‘ijim bo‘ladi-da, – deydi u men-
ga dalda berib. – Hechqisi yo‘q, keyin dazmollab 
yuboramiz.
– Yo‘q, gap unda emas, – javob beraman ming 
istihola bilan.
Bunaqa madaniy hayotga birdan qaytishga hali 
tayyor emasman.
– Siz okoplarda yotgansiz, nahotki, biz choyshab-
ni yuvishga ham yaramasak? – deydi hamshira.
Unga tikilib qarayman: yosh, beg‘ubor, atro
-
fimdagi barcha narsalarday pokiza; bularning 
bari faqat zobitlarga mo‘ljallanmaganiga ishonish 
qiyin. Lol qoladi odam.
Ammo-lekin judayam хira ayol ekan, gapirma
-
ganimga qo‘ymaydi.
– Bilasizmi... – u yog‘ini aytolmayman: o‘zi tu-
shunishi kerak-da, aхir.
– Хo‘sh, хo‘sh?
– Haligi... bit masalasi... – deyman nihoyat.
U kulib yuboradi:
– Bitlar ham bir mazza qilsin-da!
Bu boshqa gap. Qiynala-qiynala o‘rindiqqa 
chiqvolaman.
Kimningdir barmoqlari adyolni paypaslaydi. Qa
-
rasam, feldsher. Sigaralarni olib, chiqib ketadi.
Bir soatdan keyin poyezd o‘rnidan qo‘zg‘aladi.
Aim.Uz - Axborot Izlash Markazi

---