Гангрена (gangraina – ёнғин) – ташқи муҳит билан боғланган ва темир сульфиди ҳосил бўлиши натижасида қора рангга кирадиган тўқималар некрози. Инфаркт

Терминология
Агенезия - аъзо ёки у билан боғлиқ куртакнинг йўқлиги.
Аплазия - бу қандайдир аъзо, унинг қисмлари ёки тўқималар қисми йўқлиги билан ифодаланувчи хомила ривожланиш нуқсонининг намоён бўлиши.
Атрезия - қоидага кўра, бўш ички аъзода, мисол учун траxея ва ичакда тешик йўқлиги.
Тўсатдан ўлим - летал якун сабабини белгилаш имконини бермайдиган, ташқи соғлом гўдак ёки 1 ёшгача бўлган боланинг нафас тўxташидан тўсатдан ўлими.
Хомила истисқоси - генераллашган шиш ёки анасарка.
Туғма аномалиялар - туғилишда мавжуд бўлган, лекин юрак ва буйрак аномалиялари кабилари йиллар ўтиб клиник намоён бўлиши мумкин бўлган морфологик нуқсонлар.
Гипоплазия - ҳужайралар сони камайиши билан аъзонинг тўлиқ ривожланмаслиги ёки ўлчамларининг кичрайишига тегишли.
Деформация - тана зарраларининг бир-бирига нисбатан кўчиши билан боғлиқ уларнинг ўзаро ҳолатларининг ўзгариши.
Дисплазия, нуқсонлар матнида (неоплазия билан таққослаганда) - ҳужайраларнинг аномал ташкил топиши.
Вақтидан олдин туғилган бола - 37 тўлиқ ҳафтадан олдин муддатда, яъни хомиладорликнинг 260 кунигача туғилган бола.
Перинатал инфекциялар - бу зарарланиш хомилани бачадон ичида ва туғуруқ жараёнида содир бўладиган эмбрион, хомила ва янги туғилган чақалоқнинг турли инфекцион касалликлари.
Ривожланиш нуқсонлари - аномал ривожланиш, хомила ичидаги жараёнда, ёки, камдан-кам ҳолатларда туғилгандан кейинги ривожланиш жараёнида ҳосил бўладиган, организмнинг нормал тузилишидан четлашадиган тўплам.
Xромосом нуқсонлар - xромосома сони ёки тузилишидаги хар қандай ўзгаришга айтилади.

МАВЗУ:Қон ташувчи томирларнинг патологияси. Томирлар аномалияси. Гипертензия. Атеросклероз. Аневризмалар. Васкулитлар. Вена ва лимфатик томирларнинг патологияси. Томирлар ўсимтаси.

Терминология
Апоплекция (апоплексия - зарб билан зарарлаш) - мияга қон қуйилиши.
Гипертония - тонус, кучланиш кўтарилиши, артериал босим кўтарилиши.
Инкироз (црисис) - синиш, оғир ўтувчи ҳолат.
Ессенциал - мустақил, бирламчи.
Атеросклероз (атхере - бўтқа, сцлеросис - зич, каттик) - липид ва оқсилларда ўчокли ажралмалар кўиришида эластик ва мушак-эластик типдаги артерияларнинг зарарланиши ва уловчи тўқиманинг реактив ўсиши билан xарактерланувчи ёғ-оқсил алмашинуви бузилиши натижасида ҳосил бўладиган сурункали касаллик.
Ишемия (исшио - ушлайман) - аъзо ва тўқиманинг қон тўплаш қисмининг кичрайиши.

МАВЗУ:Юрак патологияси. Туғма юрак нуқсонлари (Фалло тетрадаси, стволнинг асосий транспозициялари). Юракнинг ишемик касаллиги. Аритмиялар. Юракнинг гипертензив касаллиги. Юрак клапанларининг касалликлари. Кардиомиопатиялар. Перикард касалликлари. Юрак ўсимталари.

Терминология
Астеросклероз (атхере - суюқ бўтка, сцлеросис - зич, каттик) - липид ва оқсиллар интимида ўчоқли ажралмалар ва уловчи тўқиманинг реактив ўсиши кўринишида эластик ва мушак-эластик типдаги артерияларнинг зарарланиши билан xарактерланадиган ёғ-оқсил алмашинувининг бузилиши натижасида ҳосил бўладиган сурункали касаллик.
Перикардит - перикард яллиғланиши.
Ишемия (исчо - ушлайман) - аъзо ёки тўқима участкасида қон таъминотининг камайиши.
ИБС - юракнинг ишемик касаллиги.
Кардиомиопатия - юрак ўлчамлари ошиши ривожланиши, юрак етишмовчилиги ва юрак ритми ва ўтказувчанлиги бузилиши билан келиб чиқиши номаълум миокард зарарланиши.

МАВЗУ:Лейкозалар. Лимфомалар. Спленомегалия. Талоқнинг туғма аномалиялари ва ўсимтаси. Тимус ривожланишининг бузилиши. Тимус ўсимталари.

Терминология
Лейкоз (ески - ок қон) - ок қон таналари сонининг ортиши билан xарактерланадиган қоннинг ўсимтали касаллиги.
Панмиелофтиз (пан - умумий, хар жойда, пхтхисис - камайиш, ўчиш) - қизил суяк илигининг умумий камайиши.
Спленомегалия - талоқ ўлчамларининг ортиши
Тимомегалия - тимуснинг катталашуви.

МАВЗУ:Эритроцитлар касаллиги ва геморрагик касалликлар. Анемиялар. Геморрагик диатезлар. Диссеминирланган томир ичида ивиш. Трансфузион кескинлашувлар.

Терминология
Анемия, кам қонлик (ан - салбий кўшимча, хаима - қон) - қон ҳажми бирлигида эритроцитлар ва гемоглобин сонининг камайиши билан xарактерланадиган касалликлар ва ҳолатлар гуруҳи.
Перициоз - пернициосус дан - ҳалоқатли, зарарли.
Гемофилия (хаемопхилиа - қон оқиши) - қоннинг секин ивиши билан xарактерланадиган туғма касаллик.
Диатез - инсон организмининг қоидага кўра, болалик ёшида ҳосил бўладиган маълум патологик реакция ёки касалликлар ҳосил бўлишига ирсий олдиндан мослашганлиги.
ДВС-синдром - тўқималардан тромбопластик моддаларнинг кўп миқдорда ажралиши туфайли қоннинг бузилган ивиши.
Трансфузия - қон, плазма ёки коришманинг қуйилиши.

МАВЗУ:Ўпка патологияси. Туғма аномалиялар. Ўткир респираторли дистресс диндром. Обструктив ва рестриктив касалликлар.

Терминология
Ўпка эмфиземаси (емпхйсао - шишираман) - терминал бронxиоллардан дистал ҳаво соҳаларининг патологик кенгайиши билан xарактерланадиган ўпканинг анатомик алтерацияси.
Емпиема (мпема) - анатомик бўшлиқда йиринг тўпланиши билан йирингли яллиғланиш.
Астма (астхма) - бўғилиш.
Бронxоектаз (брончос - томок, эктасис - кенгайиш) - бронxнинг патологик кенгайиши.
Ателектаз (ателеxтасис) - ўпка тўқимасининг осилиши.

МАВЗУ:Ўпка патологиялари. Ўпканинг томир касалликлари. Ўпка инфекциялари. Ўпка трансплантацияси. Ўсимталар. Плевра касалликлари.

Терминология
Тромбоэмболия - тромб бир қисмининг узилиши ва унинг қон оқими билан қон ташувчи томирнинг кейинчалик тўсилиш билан кўчиши.
Круп (цроуп - кағилдамок, шотл.) - шиллиқ қобиқнинг фиброз яллиғланиши.
Абссесс - (абсцессус - йиринг) - бўшлиқ ҳосил бўлиши билан ўчоқли, йирингли яллиғланиш.
Саратон - эпителиал тўқимадан тузилган салбий сифатли ўсимта.

МАВЗУ:Бош ва бўйин патологиялари. Оғиз бўшлиғи, юқори нафас олиш йўллари, қулоқлар, бўйин ва сўлак безларининг касалликлари (яллиғланиш, ўсимталар).

Юқори нафас олиш йўллари
Ринит инфекцион ёки аллергик бўлиши мумкин. Рецидивда бу сурункали ринит, синусит ва бурун полипларининг ривожланишига олиб келиши мумкин.
Фарингит ва тонзиллит - юқори нафас олиш йўлларининг кенг тарқалган вирус инфекциялари, одатда риновируслар, эxовируслар ва аденовируслар билан чақирилади.
Назофарингеал карцинома кўпинча ЭБВ билан чақирилади ва Африкадаги болалар ва Осиё давлатларидаги каттаёшли одамлар орасида кенг тарқалган.
Ларингит қатор сабаблар билан чақирилиши мумкин, жумладан аллергик, вирус, бактериал ва кимёвий омиллар.
Овоз уланмаларининг тугун ва полиплари чекувчиларда ёки овоз уланмаларини таранглаштирувчи одамларда кузатиладиган реактив зарарланишлар ҳисобланади.
Бўғиз саратони - текис ҳужайрали карцинома - чекиш ва алкогол истеъмол қилиш билан боғлиқ катта эркаклар касаллиги.
Бўйин
Жабра кисталари иккинчи жабра қопи соҳасида ҳосил бўлади ва одатда ёш кишиларда кузатилади.
Тиреглосс каналларнинг кисталари фолликуляр кўр ичакдан тил асосига қалқонсимон без аналогининг тўлиқ тушмаслиги натижасида пайдо бўлади.
Параганглиомларнинг етмиш фоизи кўпинча ҳаётнинг бешинчи ўн йиллигида ривожланувчи бош ва бўйин соҳаларида кузатилади. Гарчи кўпинча ташқи кўриниши бўйича спорадик бўлсада, улар кўп эндокрин неоплазиялар 2 синдроми билан боғлиқ бўлиши мумкин.
Сўлак безларининг касалликлари
Сиаладенит (сўлак безларининг яллиғланиши) жарохат, инфекция ёки аутоиммун реакция билан чақирилиши мумкин.
Микотселе уловчи тўқимани ўраб турувчи стромага кейинчалик сўлак ўтиши билан сўлак бези каналининг тиқилиши ёки жарохат билан чақирилиши мумкин.
Плеоморф аденома - бу эпителиал ва мезенxимал ҳужайраларнинг гетероген аралашмасидан ташкил топган, ижобий сифатли, секин ўсувчи ўсимта.
Мукоепидермоид карцинома - бу текис ва шиллиқ ҳужайралар аралашмасидан ташкил топган, ўзгарувчан билогик агрессив салбий сифатли янги ҳосила.

МАВЗУ:Ошқозон-ичак трактининг патологияси. Туғма аномалиялар. Эзофагит. Ўткир ва сурункали гастрит. Ошқозон полиплари ва ўсимталари.

Терминология
Каллез (цаллус - қавариқ) - қаварган, зич.
Пенетрация - (пенетратио - кириш) - яранинг ошқозон ёки 12-бармоқли ичак девори оркали у билан перигастритда (перидуоденит) фиброз қопламалар ташкил қилиш туфайли бирга ўсган қўшни аъзога ўтиши (масалан - ошқозон ости безига).
Перфорация (перфоратио - тешилиш) - жинсий аъзо деворининг тешилиши.
Улсерация (улцус - яра) - яраланиш.

МАВЗУ: Ичакнинг ишемик касаллиги. Малабсорбсия ва диаррея. Инфекцион энтероколитлар. Ичак ўсимталари. Қорин бўшлиғи касалликлари.

Терминология
Ишемия - артериал қон оқимининг сусайиши ёки тўxташи оқибатида тана, аъзо ёки тўқима қисмининг қон билан таъминланиши камайиши.
Малабсорбсия - хазм қилиш трактига келувчи кўп таъминловчи моддаларнинг ингичка ичакда етарлича сингмаганлиги туфайли уларнинг йўқотилиши.
Диаррея - беморда тезлашган (суткасига 3 марта) дефекация кузатиладиган, бунда стул сувли бўладиган, 200 мл дан ортиқ ҳажмга эга ва кўпинча қорин соҳасидаги оғриқ хислари билан, вафкулодда чақириш ва анал ушламаслиги билан кузатиладиган патологик ҳолат.

МАВЗУ:Жигар ва ўт чиқариш йўлларининг касалликлари. Жигар касалликларининг умумий кўриниши. Инфекция касалликлари (вирусли, бактериал, паразар гепатитлар). Ўт тоши касаллиги. Xолетсистит. Ўт пуфагининг карциномаси.

Терминология
Гепатоз - дистрофия ва гепатоцитларнинг некрози билан xарактерланувчи жигар касаллиги.
Гепатит - асосида яллиғланиш ётган жигар касаллиги.
Цирроз (киррхос - сариқ) - жигарнинг тузилишининг ўзгариши ва фибропластик ўзгаришлари билан боғлиқ жигар етишмовчилиги билан xарактерланувчи жигарнинг сурункали касаллиги.

МАВЗУ: Жигарнинг дорилар таъсиридаги ва токсик шикастланишдаги жигарнинг ўсмалари.