Gafurov adaxam anvarovich

Epispadiya. 
Bu 
anomaliya 
siydik 
chiqarish 
kanali 
dorsal 
(oldingi)devorining bir qismi yoki hammasining bitmay qolishidir. Jinsiy 
olatningdorsal yuzasida ayrilgan siydik chiqarish kanali va g‗ovaksimon 
gavdachako‗rinib turadi. Uretra orqa devorining shilliq qavati va uning 
tashqiteshigi tarnovcha ko‗rinishida bo‗ladi. 
Bu nuqson embrionning pastki uchida mezodermal to‗qimaning o‗sishito‗xtab 
qolishi natijasida ro‗y beradi. Epispadiyaning uchrashichaqaloqlarning 50.000 dan 
bittasida, o‗g‗il bolalarda qiz bolalarga nisbatan5 marta ko‗proq uchraydi. 
Anomaliyaning darajasiga qarab epispadiyaning harxil turlari paydo bo‗ladi.

---

159 
 
Tasnifi. 
O‗g‗il bolalarda quyidagicha: 
olat boshi epispadiyasi; tana 
epispadiyasi; total epispadiya
bo‗ladi. Olat boshi epispadiyasida uretra yirilib, 
dorsal devori faqat olat boshida bo‗lmaydi, tana epispadiyasida esa bu hol olat 
tanasida kuzatiladi. Total epispadiyada siydik chiqarish kanalining barcha qismida 
uretraning dorsal devori bo‗lmaydi, bu hol qovuq sfinkterida ham aniqlanishi 
mumkin. Shuning uchun total epispadiyada ko‗pincha siydik tuta olmaslik ham 
qayd etiladi. 
Qiz bolalarda klitor epispadiyasi, subsimfizar epispadiya, va total epispadiya 
farq qilinadi. 
Klinikasi. 
Simptomlariepispadiyaning 
shakliga 
bog‗liq. 
Bosh 
qismidagiepispadiyada 
jinsiy 
olat 
sal 
qiyshaygan, 
qorinning 
olingi 
devorigatortilgan bo‗ladi. Olat boshchasi qattiqlashgan, chekka kertmak faqat 
uningventral yuzasida joylashgan bo‗lib, siydik chiqarish kanalining tashqi 
teshigijinsiy 
olatning 
dorsal 
yuzasida 
toj 
egatchada 
ochiladi. 
Siyish 
buzilmagan,siydikning bir oz sachrab chiqishi aniqlanadi. Erektsiya vaqtida jinsiy 
olatmehyordagi shaklga ega. 
Jinsiy olat epispadiyasida uning boshchasi ayrilgan bo‗ladi.uretraning 
oldingi devori olatning boshidan oxirigacha bo‗lmaydi. Siydikchiqarish kanalining 
distopiyalangan tashqi teshigi voronka shakliga ega.qovsimfizi suyaklari va 
qorinning to‗g‗ri mushaklari ayrilganligianiqlanadi, jinsiy olat kalta, qiyshaygan, 
qoringa tortilgan bo‗ladi.ko‗pincha yo‗talganda, kulganda va jismoniy harakat 
qilganda siydikning oqibketishi kuzatiladi. Siyganda siydik oqimining sachrab 
chiqishi o‗g‗il bolanio‗tirib, jinsiy olatning chekka kertmagini orqaga tortib 

---

160 
siyishga majburqiladi. Kattalarda jinsiy olat yaqqol deformatsiya bo‗lganligi 
sabablijinsiy aloqa qilish anchagina qiyin yoki mumkin bo‗lmaydi. 
To‗liq (total) epispadiyada uretraning oldingi devori butunlaybo‗lmaydi. 
Simfiz ostida uretraning tashqi teshigi keng voronkasimonshaklda joylashib, undan 
siydik doimo chiqib turadi. Bahzan qovuqningshilliq qavati ko‗zga tashlanadi. 
Jinsiy olat rivojlanmagan, qoringatortilgan, kavernoz gavdachalar olatning 
boshidan oxirigacha ayrilgan qovsimfizi suyaklarining katta diastazi «o‗rdak» 
yurish sababi bo‗ladi. Qorinyassilangan («qurbaqa qorin»), yorg‗oq rivojlanmagan. 
Oraliq va son terisibo‗kib qolgan bo‗lib, kiyimdan siydik hidi keladi. Kasallik 
ko‗pinchakriptorxizm, moyaklar gipoplaziyasi, siydik yo‗llarining yuqori 
qismidanuqsonli rivojlanish bilan (30% gacha) kuzatiladi.
 
Qizlarda uretraning anatomik o‗zgarishi kamroq ko‗rinadi. Klitorlishaklida 
klitor ayrilgan bo‗lib, uning ustidan yuqoriga siljigan uretraningtashqi teshigi 
ochiladi. Uodatda mehyordagiga qaraganda katta, yuqorigatortilgan. Siyish 
buzilmagan bo‗ladi.
Simfiz osti va to‗liq (total) turlaridaklitor, kichik va katta jinsiy lablar 
ayrilgan, rivojlanmagan, uretraningtashqi teshigi voronkasimon shaklga ega, 
yuqoriga siljigan qov suyaklari vaqovuq bo‗yinchasi ayrilgan bo‗ladi. Siydikni tuta 
olmaslik kuzatiladi.
To‗liqturida siydik doimo oqib turadi, faqat bemor chalqoncha yotganida 
uningozgina soni qovuqda yig‗iladi.