G. S. Tursinbayeva, G. M. Duschanova, J. S. Sadinov

Krans-hujayrasiz tipli
barg mezofilli 
– fotosintezning C
3 
– tipini 
amalga oshiradi. Bu tipga mansub mezofilli barglar keng tarqalgan 
bо‘lib: g‘ovaksimon (izogubchatiy), dorsiventral, izolateral-
ustunsimon. Biz quyida barg mezofilli tiplarini xalqaro, rus va о‘zbek 
tillarida keltirdik. 
 
 
 
 
135

---

 
 
G‘ovaksimon (izogubchatiy (gomogen) tipli 
barg mezofilli bir xil, 
doirasimon yoki izodiametrik g‘ovaksimon parenxima hujayralaridan 
tashkil topgan bо‘lib, barg mezofillining markazida asosiy (median) 
va yon (lateral) о‘tkazuvchi bog‘lamlar joylashgan (63-rasm). Bunday 
tipli barg mezofilli efemer о‘simligining urug‘pallabargida hamda 
mezofit sharoitda о‘sadigan о‘simliklarda uchraydi. 
1.
 
Dorsiventral (aksiroid) tipli barg mezofilli 
keng tarqalagan 
bо‘lib, u
 
2 qavat hujayradan tuzilgan: bargning ustki (adaksial) 
100 mkm 
63-rasm. Nihol urug‘pallabargining g‘ovaksimon (izogubchatiy 
(gomogen) tipli barg mezofilli: 
a – b – v – 
Epilasia hemilasia 
(Asteraceae), 
g – 
Halostachys caspica 
(Chenopodiaceae). Shartli belgilar: E – epiderma, 
О‘B – о‘tkazuvchi bog‘lam, G‘H – g‘ovaksimon hujayra. 
а 
b 
v 
g 
О‘B 
E
G‘H 
5 mm 
136

---

qismida ustunsimon (1-4-6 - qatorli) va ostki (abaksial) qismida esa 
g‘ovaksimon (3-7 - qatorli) hujayralardan iborat. Ularning orasida 
о‘tkazuvchi bog‘lamlar joylashgan. Kо‘ndalang kesikda ustunsimon 
hujayralar chо‘ziq shaklga ega. Ayrim o‘simliklar barg mezofillining 
ustunsimon hujayralarini yon qismini botiqligi hisobiga hujayra devori 
tо‘lqinsimon shaklga ega bо‘ladi (64-rasm).